شیخ مفید

شیخ مفید

نام	محمد بن محمد بن نعمان
زادروز	۱۱ ذی‌القعده، ۳۳۶ یا ۳۳۸ق
وفات	۴۱۳ق
آرامگاه	عراق، کاظمین
محل زندگی	بغداد
اساتید	شیخ صدوق، ابن جنید اسکافی، ابن قولویه، ابوغالب زراری، محمد بن عمر جعابی
شاگردان	سید مرتضی، سید رضی، شیخ طوسی، نجاشی، سلَّار دیلمی، ابوالفتح کراجکی و ابویعلی محمّد بن حسن جعفری
نقش‌های برجسته	محدث، فقیه، اصولی، متکلم
دین	اسلام
مذهب	شیعه
آثار	الارشاد، المقنعة، الامالی (یا المجالس)، الجمل، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، الافصاح فی الامامة، العیون و المحاسن،...

محمد بن محمد بن نعمان (۴۱۳-۳۳۶ ق)، مشهور به شیخ مفید، از علمای برجسته شیعه است. او از پیشگامان در تدوین کلام شیعه و اصول فقه امامیه است. از مسائلی که نشان از جایگاه رفیع او در بین عالمان شیعه دارد آن است که او در طول سه سال مفتخر به دریافت سه نامه از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) شده است. شیخ مفید شاگردان بزرگی تربیت نمود، که سید مرتضى، سید رضى و شیخ طوسى از جمله آنانند.

زندگی‌نامه

محمد بن محمد بن نُعمان، در روز یازدهم ذی القعده سال ۳۳۶ یا ۳۳۸ ق. در قریه سویقه ابن بصرى از توابع عکبرى در ده فرسنگى شمال بغداد، نزدیک شهر دجیل در یک خانواده اصیل و عمیق در مذهب تشیع به دنیا آمد.

از آنجا که پدر او شخصی پارسا و مذهبی بود و به تعلیم و تربیت اشتغال داشت، ابن المعلم لقب وی شد. شیخ مفید تحصیل را از سن کودکی آغاز نمود و پیش از دوازده سالگی از برخی محدثان روایت اخذ کرده و از استاد خویش، شیخ صدوق قبل از بیست سالگی حدیث شنیده است.

شیخ مفید از محضر بیش از هفتاد نفر از بزرگان بهره علمی برد. از محضر مظفر بن محمد، ابو یاسر و ابن جنید اسکافی، کلام و عقاید آموخت و از درس حسین بن علی بصری و علی بن عیسی رمانی بهره جست. فقه را نزد جعفر بن محمد بن قولویه فرا گرفت و از محضر ادیب و مورخ چیره دست محمد بن عمران مرزبانی علم روایت آموخت و ابن حمزه طبری، ابن داود قمی، صفوان و شیخ صدوق از دیگر اساتید او بودند. جدیت او در تحصیل موجب شد که پس از چندی در علم کلام، فقه و اصول سرآمد دانشمندان زمانش گردد.

شیخ مفید در محله کرخ بغداد که مرکز شیعیان بود می زیست و مسجد معروف براثا در آن محله که تاکنون هم باقی است و زیارتگاه شیعیان است، محل تدریس او بود.