فلسطین
فلسطین کشوری عربی و اسلامی و خاستگاه ادیان توحیدی و منشا تمدن های بزرگ است. این کشور از نظر جغرافیایی سرزمینی کم وسعت است که در ناحیه خاور میانه و در شرق دریای مدیترانه واقع شده است و همچون همچون پلی سه قاره آسیا، افریقا و اروپا را به هم متصل می کند. فلسطین را به عنوان قلب جهان عرب و نیز حلقه اتصال شرق و غرب می شناسند.به همین دلیل این کشور دارای موقعیت استراتژیک در خاورمیانه و خصوصا در میان دیگر کشورها خصوصا کشورهای عربی اسلامی است.
نام کشور | فارسی: فلسطین ، عربی: فلسطین ، انگلیسی: PALESTIN |
مکان | data-type="authorbirthDate" خاورمیانه |
شناسه منطقه زمانی | Central Africa Time (CAT), UTC +2 |
زبان | عربی |
پایتخت | بیت المقدس |
نوع حکومت و ساختار سیاسی | ..... |
زبان های رسمی | عربی |
واحد پول | ؟ |
تاریخچه
در باره تاریخچه فلسطین می بایست گفت 3500 سال قبل از میلاد اقوامی از نژاد سامی از قلب عربستان به سوی مصر، عراق، سوریه، لبنان و فلسطین کوچ نمودند. یکی از این اقوام که به کنعانیان معروف بودند، فلسطین را به عنوان محل سکونت خود برگزیدند و اولین دولت با عنوان کنعانیان را تشکیل دادند.
در سال ۱۲۲۵ ق.م، قوم بنی اسرائیل به رهبری حضرت موسی علیه السلام در فلسطین سکونت یافتند. حدود هزار سال ق.م، اقوامی بنام «فلسطین» که از جزایر دریای اژه آمده بودند به این ناحیه راه یافته و جای کنعانیان را گرفتند. بنی اسرائیل به سرکردگی داوود نبی و بعد از او به رهبری سلیمان پیامبر در حدود ده قرن ق.م دولت عبرانی را در این کشور بوجود آورده که رقیب دولت اقوام فلسطین بود.
فلسطین در سال ۷۷۲ق.م به تصرف آشور و به سال ۵۳۹ ق.م توسط کوروش اشغال شد. در اواسط نیمه دوم قرن چهارم ق.م اسکندر آن را تصاحب نمود. در سال ۳۹۵ میلادی فلسطین به عنوان مستعمره روم غربی اداره می شد و از اواسط قرن هفتم تا شانزدهم فرمانروایان عرب بر آن استیلا داشتند.
در سال ۱۵۱۷م فلسطین جزئی از خاک امپراطوری عثمانی بود که به مدت ۴ قرن آن را در اختیار خود داشتند و تا سال ۱۹۱۷م بر آن حکومت می کردند.[۱] در سال ۱۸۹۷م اولین کنگره صهیونیسم در شهر بال سوئیس به سرپرستی هرتزل برگزار شد و هدف خود از این گونه مشخص نمود: «هدف صهیونیسم عبارت است از ایجاد یک وطن قومی برای ملت یهود در سرزمین فلسطین».
در نوامبر ۱۹۱۷م، بریتانیا اعلامیه مشهور بالفور را مبنی بر تاسیس وطن قومی برای ملت یهود در فلسطین صادر کرد. جنگ جهانی اول پایان نیافته بود که یهودیان وعده تشکیل کشور یهود را از بریتانیا دریافت نمودند و انگلیس با مشارکت شریف حسین حکمران وقت حجاز، دولت عثمانی را از فلسطین بیرون راند و مهاجرت یهودیان به این سرزمین آغاز شد و دولت انگلستان به قیمومیت خود در این کشور پایان داد.[۲]
اعراب در خلال قیامها و انقلابهائی، مخالفت خود را با وعده بالفور اعلام نمودند که این حرکات زمینه ساز انقلاب بزرگ سال ۱۹۳۶م و ۱۹۳۹م بود که برجسته ترین رهبرش شیخ عزالدین قسام است و بالاخره سازمان ملل متحد قطعنامه شماره ۱۸۱ را مبنی بر تقسیم فلسطین به دو کشور یهودی و عربی در تاریخ نوامبر ۱۹۴۷م صادر نمود و در سال ۱۹۴۸م سازمان جهانی صهیونیسم برپائی اسرائیل را اعلام داشت. در سال ۱۹۴۸م سکنه یهودی فلسطین اشغالی به ۳۳% کل جمعیت فلسطین رسید که ۶۷/۵% اراضی فلسطین را اشغال نموده بودند.
گرچه ارتش دول عربی وارد جنگ با متجاوزین اسرائیلی شد ولی پس از رسوائی ها و خیانت ها، به آتشبس ها و موافقت هایی تن داده و عقب نشینی نمود و رژیم غاصب به سال ۱۹۵۶م به کانال سوئز حمله کرد. در ۲۸ مه ۱۹۶۴م کنگره عمومی فلسطین در شهر قدس با اعلام تاسیس: سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) پیمان ملی فلسطین را تصویب کرد و سپتامبر همین سال ارتش آزادی بخش فلسطین برای مبارزه با غاصبین بوجود آمد.
در ژوئن ۱۹۶۷م، اسرائیل به سه کشور مصر، سوریه و اردن حمله نمود و کرانه غربی رود اردن، نوار غزه، صحرای سینا و بلندی های جولان را متصرف شد. این حرکت موجب آواره شدن تعداد زیادی از مردمان فلسطین به سوی کشورهای عربی و خاورمیانه گردید و بدین گونه متجاوزین که بعد از سال ۱۹۴۸م، ۷۸% سرزمین مزبور را تصرف کرده بودند با ضمیمه کردن نواحی متصرف شده، علاوه بر سرزمین فلسطین به نقاط حساس دول مجاور هم دست یافتند.[۳]
آمریکا برای آنکه عربها را به طور کامل در مسیر بیراهه و خیانت باری قرار دهد طرح راجرز را برای متوقف ساختن جنگ علیه اسرائیل، ارائه نمود که مقدمه ای شد برای تصفیه مقاومت فلسطین توسط رژیم های دست نشانده کشورهای عربی که نمونه بارز آن کشتار معروف سپتامبر سیاه در سال ۱۹۷۰م توسط شاه حسین پادشاه اردن بود که گروهی از مبارزین فلسطینی را به شهادت رسانید.
کشتار تل زعتر در سال ۱۹۷۶م در تعقیب سیاست امریکائی ها به اجرا درآمد. از این پس پایگاه مقاومت مبارزین فلسطینی به لبنان انتقال یافت. در لبنان نیز فالانژهای لبنان نبردهایی را بر علیه رزمندگان فلسطینی ترتیب دادند که این حرکت جنگ داخلی لبنان را برافروخت. در سال ۱۹۸۷م قوای اسرائیل جنوب لبنان را مورد حملات شدید خود قرار دادند که پس از ۳ ماه با استقرار نیروهای سازمان ملل و گرفتن یک نوار ده کیلومتری در مرز لبنان، عقب نشینی کردند.
در همین سال مصر با امضای پیمان کمپ دیوید و به رسمیت شناختن اسرائیل به فلسطینی ها خیانت نمود و به جز سودان تمامی کشورهای عربی با او قطع رابطه نموددند. در دوازدهمین اجلاس اتحادیه عرب که به سال ۱۹۸۱م در فاس مراکش تشکیل شد، طرح فَهَد برای حل و فصل مسئله فلسطین موضوع اصلی اجلاس بود. این طرح که شامل ۷ بند بود، بر به رسمیت شناختن اسرائیل تاکید ورزیده بود. لیبی و ایران بر مصوبات این طرح به شدت اعتراض نمودند و جبهه پایداری اعراب آن را مردود اعلام نمود.
اخیراً نیز سیاستمداران خائن محافظه کار و سازشکار عرب در صدد آنند تا تحت پوشش صلح خاورمیانه، بدون در نظر گرفتن حقوق واقعی ملت مظلوم فلسطین و در جهت تامین منافع صهیونیسم و استکبار به سازش با دولت غاصب اسرائیل تن دهند. اما جنبش فلسطین به صورت خود جوش و تحت عنوان انتفاضه می کوشد تا از طریق مبارزات گسترده و پیگیر به حقوق واقعی خود دست یابد و گرچه در این راه شهدای زیادی تقدیم نموده و مصائب زیادی را تحمل کرده اند ولی در مقابل غاصبین سرزمینشان از پای نخواهند نشست و تسلیم طرحهای امریکائی و رژیمهای وابسته عربی نخواهند گشت.
یکی از اسف بارترین آثار شوم غصب فلسطین، حادثه ناگوار آوراگی بیش از سه میلیون نفر از مسلمانان مظلومی است که هستی خود را از دست داده و در نواحی مختلف خاورمیانه و حتی سراسر جهان پراکنده اند. پناهندگانی که در سوریه، مصر، اردن و لبنان سکونت دارند در شرایط دشواری زندگی می کنند و نیز به عنوان مثال در جریان یورش اسرائیل به اردوگاههای صبرا و شتیلا ۴۰۰۰ نفر که اغلب زن و کودک بودند به شهادت رسیدند. گاهی هدایایی زیبا و فریبنده به کودکان فلسطینی هم توسط اسرائیل داده می شود اما این هدایا چیزی جز بمب های رنگارنگ خوشه ای نیستند و به محض آنکه کودکان بر این گوی ها دست می گذارند، در آغوش آنها منفجر شده و امیدشان را به یاس مبدل می سازد و چه بسا کودکانی با این هدایا! دست و پای خود را از دست داده و یا قطعه قطعه می شوند.[۴]
آن دو میلیون نفری هم که در سرزمینهای اشغال شده بسر می برند که بگین آنان را «سرخ پوستان ما» نامیده بود، وضع رقت باری داشته و از هیچگونه حقوق اجتماعی و سیاسی برخوردار نیستند و هر لحظه مورد تهاجم، شکنجه و ایذا قرار می گیرند. خانه و اراضی ایشان نیز مصادره و گاهی محصولاتشان را با مواد شیمیائی نابود می کنند. فاجعه کشتار خونین دیر یاسین در آوریل ۱۹۴۸ که بگین جزئیات آن را در کتاب خود توضیح داده و بدان اعتراف نموده، از جمله حوادث ناگواری است که برای ملت محروم فلسطین رخداده است.[۵] وضعیت جغرافیایی فلسطین
فلسطین به لحاظ جغرافیائی در حال حاضر شامل دو منطقه است: منطقه شمالی که بخش بالای آن را ادامه تپه های جنوب لبنان می پوشاند که زمین های بلندی بنام «جلیلی» را بوجود می آورد. قسمت جنوبی که شامل جلگه مرتفع بیابانی است و به بیابان نقب موسوم است که نیمی از سرزمین فلسطین را دربر می گیرد. آب و هوای فلسطین در تابستانها گرم و در زمستانها معتدل و بارانی استو به غیر از چند رود کوچکی که به دریای مدیترانه می ریزد رود مهمی در این سرزمین جریان ندارد.
اکثریت جمعیت ۵/۶ میلیونی فلسطینی را مسلمانان تشکیل می دهند که اغلب از نژاد سامی بوده و به عربی صحبت می کنند. مرکز فلسطین بیت المقدس است که از نظر اسلام، مسیحیت و یهود مکانی مقدس می باشد. این شهر که به قدس و اورشلیم هم مشهور است، در ۵۵ کیلومتری غرب رود اردن و ۸۰ کیلومتری شرق مدیترانه بر روی ارتفاعات متوسط قرار گرفته و از قدیمی ترین شهرهای مذهبی جهان به شمار می رود.
بیت المقدس شامل دو بخش قدیم و جدید می باشد، قسمت قدیمی تماماً داخل قلعه و حصار محکمی است که آخرین بار در زمان عثمانیان بازسازی شد. در جنوب شرقی بخش قدیم محوطه مستطیلی است که مسجد الاقصی، مسجد قبة الصخره در آن قرار گرفته و مجموعاً حرم شریف نام دارد و مساحت آن به ۱۵% مساحت بیت المقدس قدیم بالغ می گردد. دروازه شرقی این حرم که دروازه طلایی نام دارد (در دیوار شرقی قرار گرفته) حرم را با کوه زیتون یا کوه طور ربط می دهد. دروازه جنوبی رو به شهرهای بیت اللحم و الخلیل است. مسجدالاقصی چون در دامنه کوه ساخته شده، شامل دو طبقه ای است که شیب آن در طبقه اول تمام شده و طبقه دوم صاف است. سقف طبقه زیرین بر روی ۸۸ ستون مربعی سنگی در ۱۵ ردیف قرار دارد. طول مسجد ۱۸/۵ متر و عرض آن ۵/۵۴ متر است. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله پس از آنکه به قدرت خداوند از مسجدالحرام به مسجدالاقصی سیر داده شدند، از این مسجد سفر آسمانی (معراج) خود را آغاز نمودند. در بخش غربی حرم دیوار ندبه واقع شده که مکان مقدس یهودیان است و در پای آن زانو زده و به تفکر فرو می روند.[۶] سطح سر ستونها و حاشیه محراب آیاتی از قرآن کریم با بهترین خط نسخ عربی و کوفی که گاهی از طلای ناب و برجسته هستند، دیده می شود.[۷]
اقتصاد و فرهنگ
از وضع اقتصادی مردم فلسطین که حدود ۶۰% آنان در خارج از وطن خود زندگی می کنند به دلیل پراکندگی در سایر کشورها، آمارهای دقیقی در دست نمی باشد، با این حال برخلاف مصائب زیاد و آواردگی و بی خانمانی بین کودکان و نوجوانان فلسطینی، عشق وافری به فراگیری دانشهای مورد نیاز جامعه وجود دارد به لحاظ فرهنگی در سایه تلاش و کوشش خود در زمینه های گوناگون علمی، تخصص های عالی داشته و به مدارج عالی علمی و شغلی دست یافته اند و متخصصان آنان در بخش صنایع کشورهای عربی به ویژه پالایشگاه ها و مراکز پتروشیمی مشغول بکارند و برخی در سطح معاونت وزارت در کشورهای خاورمیانه ارتقاء یافته اند.
جغرافیا
از نظر جغرافیایی فلسطین نام منطقه ای است میان دریای مدیترانه و کرانه های رود اردن که با کشورهای لبنان، سوریه، مصر و اردن مرز مشترک دارد. این کشور در انتهای غرب قاره آسیا و در شرق مدیترانه واقع شده است. فلسطین در معنای دیگر، وسیع تر از کشور امروزی فلسطین است و شامل مناطق بخش هایی از لبنان سوریه و اردن می باشد. این کشور به دو منطقه شمالی و جنوبی تقسیم می شود. منطقه شمالی از زمین های بلندی به نام جلیلی تشکیل شده که به جنوب لبنان متصل می شود. منطقه جنوبی که تقریبا نیمی از فلسطین را شامل می شود، شامل جلگه ای مرتفع است که به بیابان نقب معروف است. فلسطین از نظر آب و هوایی دارای تابستان هایی گرم و زمستان های معتدل است. در این کشور رودخانه دایمی و مهمی وجود ندارد.[۱]
اطلاعات عمومی
استان های فلسطین استان هایی که مربوط به کرانه باختری است عبارت است از جنین، طوباس، طولکرم، نابلس، قلقیلیه، سلفیت، رام الله البیره، اریحا، قدس، بیت لحم و هبرون استان هایی که مروبط به نوار غزه عبارت است از استان شمال غزه، غزه، دیر البلح، خان یونس، رفح
جمعیت
پراکندگی مذهبی
اسلام
مسیحیت
جریانات مٰوثر
جریانات دینی
جریانات غیر دینی
اطلاعات سیاسی
حکومت خودگردان فلسطین (به عربی: السلطة الوطنیة الفلسطینیة) یک سازمان اداره موقت است که حکومت بر بخشهایی از کرانه باختری رود اردن و تمام مناطق نوار غزه را بر عهده داشت.پس از جنگ داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷ که به موفقیت حماس در به دست گرفتن کنترل نوار غزه انجامید، قلمرو تحت کنترل حکومت خودگردان به کرانه باختری محدود شد.
نظام حکومتی
|امروزه در فلسطین سازمانی به نام حکومت خود گردان فلسطین تا قبل از تثبیت موقعیت حماس که نتیجه آن کنترل نوار غزه بود شامل قسمت هایی از کرانه باختری رود اردن و تمام مناطق مربوط به نوار غزه بود اما اکنون حکومت خود گردان تنها کرانه باختری رود اردن را تحت کنترل خود دارد. پیشینه حکومت خود گردان فلسطین به سال 1939 باز می گردد و آن نتیجه توافقی است که در سال 1994 میلادی میان سازمان آزادی بخش فلسطین و حزب الفتح از یک طرف و رژیم اسراییل از طرف دیگر امضا شد. در آن زمان میان محمود عباس از طرف یاسر عرفات رهبر سازمان آزدی بخش فلسطین و حزب الفتح با شیمون پرز نخست وزیر اسراییل که نماینده اسحاق رابین رییس جمهور اسراییل بود توافقی به نام اعلامیه اصولی اسراییلی فلسطینی امضا شد که در ادامه با بندهای زیادی تکمیل شد.نتیجه این توافق آن شد که اسراییل در طول پنج سال از مناطقی چون غزه و اریحا عقب نشینی کند و در زمان خودش حاکمیت این مناطق را به تشکیلات خود گردان بسپارد. با این حال در اواخر سال 1995 میلادی اسرائیل بار دیگر به مناطق تحت کنترل خود بازگشت و تنها 27 درصد از سرزمین مورد توافق را به تشکیلات واگذار نمود که این وضع رفته رفته به تغییر اوضاع انجامید و در این زمان یاسر عرفات توانست در شواری فلسطینی حق وتو را به دست آورد و در پی اعتراضات در شورای فلسطینی در سال 2003 عرفات از حق وتو برای ایجاد پست نخست وزیری استفاده کرد و این پست به محمود عباس رسید که این منصب به دلیل نبود پشتوانه های محکم از سوی اسراییل و آمریکا و نیز عرفات در زمانی کوتاه از دست محمود عباس خارج شده وی مجبور به استعفا شد.با فوت یاسر عرفات در سال 2004 میلادی انتخابات جدیدی در روز نهم از سال 2005 میلادی برگزار می شود و این بار 62 درصد از مردم فلسطین به محمود عباس که از اعضای حزب فتح بود رای می دهند و در 25 ژانویه 2005 انتخابات مربوط به شورای قانون گذاری فلسطین برگزار می شود که و در این انتخابات تشکیلات حماس با به دست آوردن 44.45 درصد آرا حایز اکثریت می شود و اسماعیل هنیه به عنوان نخست وزیر تشکیلات فلسطین انتخاب می شود.تشکیلات حماس به دلیل حساسیت هایی که داشت از طرف آمریکا و اسراییل و نیز بسیاری از کشورهای اروپایی تحریم شد و اعلام کردند که حماس گروه تروریستی است.همین موضوع موجب شد تا در دسامبر 2006 اسماعیل هنیه اعلام کند که دولتش هرگز اسراییل را به رسمیت نمی شناسد.در روز 14 ژوئن 2007 جنبش فتح و حماس با هم در گیر شدند و در این زمان محمود عباس با اعلام انحلال دولت هنیه شخصی به نام سلام فیاض را به جای او نشاند و برخی از کشورهای عربی چون عربستان،اردن و مصر دولت فیاض را که در اریحا مستقر شده بود تنها دولت قانونی فلسطین دانستند و حتی مصر سفارت خود را از غزه به اریحا منتقل کرد. نظام حقوقی تشکیلات خودگردان فلسطین تشکیلات خود گردان نظام حقوقی خود را بر اساس نظام پایه که یک نظام مبنایی است استوار کرده است. این قانون مبنایی در سال 2002 میلادی در شورای تشکیلات فلسطین تصویب شد و در ادامه یاسر عرفات آن را برای ابلاغ امضا کرد این قانون اکنون نیز ساختار فعلی تشکیلات خود گردان را شامل می شود. تشکیلات خود گردان دارای سه قسمت اجرایی، قانون گذاری و قضایی است. انتخاب ریاست تشکیلات بر عهده مردم است و رییس آن نخست وزیر را انتخاب می کند و نخست وزیر وزاری خود را انتخاب می کند تا جریان امور را به طور مستقیم به رییس جمهور گزارش دهند.در شورای قانون گذاری فلسطین 132 نماینده حضور دارند. در ماده 4 قانون مبنایی فلسطین، اسلام به عنوان پایه همه قوانین معرفی شده است. علاوه در این قانون فلسطین جزیی از جهان عرب به شمار آمده است و بیت المقدس پایتخت فلسطین معرفی شده است در قانون مبنایی فلسطین چیزی به نام تبعیض نژادی وجود ندارد حقوق بشر در این قانون جای پای محکمی دارد و هم چنین آزادی مذاهب بر پایی اجتماعات پذیرفته شده است. تجارت آزاد بیمه برای حمایت از معلولان و نیز زندانیان از جمله قوانین مصوب فلسطین است.با استفاده از با استفاده از مقاله نگاهی به حکومت خود گردان فلسطین
گیتاشناسی کشورها، ص۲۲۳. مسئله فلسطین - راشد الغنوشی ترجمه سید هادی خسروشاهی - تهران دفتر نشر فرهنگ اسلامی - ۱۳۷۰. اسرائیل و فلسطین، علی اکبر هاشمی رفسنجانی و نیز مسئله فلسطین تالیف حسین الهی. آسمان گریست - تونی کلیفتون - ترجمه کاظم چایچیان، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۴، ص۶۰ و ۶۱. اقلیت های مسلمان در جهان (مجموعه مقالات)، ترجمه ایرج کرمانی، ص۲۵۰. اورشلیم پایتخت سه مذهب، مقالات لوموند ترجمه سید خلیل خلیلیان، ص۶۵ تا ۶۷. بیت المقدس، ترجمه و تالیف مرتضی اسعدی.
۸ - ۱۲- ۱۳-Galilee ۱۴ - Negeb ۱۵ - تاریخ آلبر ماله.
منابع
غلامرضا گلی زواره، سرزمین اسلام (شناخت اجمالی کشورها و نواحی مسلمان نشین جهان).
برگرفته از: ویکی فقه
پانویس
- ↑ گیتاشناسی کشورها، ص۲۲۳