مشکاة الانوار (کتاب)
کتاب «مشکاة الانوار» یکی از آثار شیخ الاسلام امام ابوحامد غزالی است. این کتاب نخستین بار بوسیلهٔ اسحق بن یوسف فاسی و یکبار دیگر به ھمت مترجمی ناشناس به زبان لاتین ترجمه شد.
معرفی اجمالی
درکتاب «کشف الظنون» کاتب چلبی حاجی خلیفه از آن به نام مشکاۃ الانوار یاد کردہ است. نیز در یک نسخهٔ خطی در پاریس و نسخهٔ خطی دیگری در شھر اسکندریه با نام مشکاۃ الانوار و مصفاۃ الاسرار آمدہ است. در نسخه خطی شھید علی پاشا با نام کتاب المشکاۃ و المصباح آمدہ است۔ کتابی به نام مشکاۃ الانوار فی لطائف الاخبار را به غزالی منسوب کردہ‌اند که با موضوع رسالهٔ حاضر بی ارتباط است، اصلاً کتاب مذکور مربوط به مؤلف حقیقی آن یعنی علاءالدین علی بن محمد، مشھور به ابن فقیه حافظ مصری متوفی ۸۷۷ ھجری قمری است.
کتاب‌هایی به این نام
نکته قابل توجه این است که شیخ طبرسی(ابوعلی فضل بن حسن) کتابی به نام «مشکاۃ الانوار فی الاخبار» دارد و نیز شیخ ابوالفضل علی بن شیخ رضی الدین ابو نصر (نوۂ دختری شیخ طبرسی) کتاب «مشکاۃ الانوار فی غرر الاخبار» را نوشته است[۱].
نبود تاریخ دقیق
به طور قطع نمی‌توان تاریخ دقیق تألیف رسالهٔ مشکاۃ الانوار را تعیین کرد و تنھا می‌توان به ھمین حد که این کتاب جزو آثار اواخر عمر غزالی است، اکتفا نمود ۔این کتاب، از پختگی فکری و توان روحی او حکایت دارد۔ ماسینون در کتابی که به نام مجموعهٔ متون غیر منتشرہ در تاریخ تصوف اسلامی در سال ۱۹۲۹ میلادی، تاریخ تألیف این کتاب را به سال‌ھای ۴۹۵ ھ ـ ۵۰۵ ھ ذکر کردہ است، که خیلی معتبر نیست[۲].
ترجمه‌ھای کتاب
این کتاب نخستین بار بوسیلهٔ اسحق بن یوسف فاسی و یکبار دیگر به ھمت مترجمی ناشناس به زبان لاتین ترجمه شد. در سال ۱۹۲۴ میلادی نیز به سعی گاردنر به زبان انگلیسی ترجمه شد و هچنین توسط صادق آیینه‌وند در تهران به فارسی ترجمه شده است[۳].
منبع
- ابوحامد غزالی: کتاب مشکاة الانوار، ترجمهٔ به زبان فارسی: صادق آیینه‌وند، تھران، مرداد ماہ ۱۳۵۷ ش.
پانویس