زین بن سمیط
زین بن ابراهیم بن سمیط عالم دینی، فقیه شافعی، استاد در مرکز علمی الجعفری در شهر المنورة و از علمای سادات آل باعلوی است.[۱] [۲] او بیشتر عمر خود را در شهر البیضاء یمن به تدریس و دعوت به سوی خدا گذراند. او مؤلف چندین کتاب است که مهمترین آنها کتاب «المنهج السوی شرح أصول طریقة السادة آل باعلوی» است.
| زین بن سمیط | |
|---|---|
| نام کامل | زین بن ابراهیم بن سمیط |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1357 ق، ۱۳۱۶ ش، ۱۹۳۸ م |
| محل تولد | جاکارتا، اندونزی |
| دین | اسلام، اهل سنت، شافعی |
| استادان |
|
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | مبلغ دین اسلام در یمن |
نسب
زین بن إبراهیم بن زین بن محمد بن زین بن عبدالرحمن بن أحمد بن عبدالرحمن بن علی بن سالم بن عبدالله بن محمد سمیط بن علی الشنهزی بن عبدالرحمن بابطینة بن أحمد بن علوی بن الفقیه أحمد بن عبدالرحمن بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی‌طالب و امام علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.
وی سی و سومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
تولد و تربیت
وی در سال 1357 هجری قمری / 1936م در جاکارتای اندونزی در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد و پدرش در کودکی او را به مجلس علوی بن محمد الحداد صاحب بوقور می برد و گاه او را به درس علی بن عبدالرحمن الحبشی که در خانه‌اش در کویتنگ اقامت داشت می برد. او در مدارس جاوه خواندن و نوشتن و قرآن کریم و علم تجوید را آموخت. سپس وقتی که او چهارده ساله بود از ترس فتنه و فساد در 1371 ق / 1950 م، پدرش او و برادرانش را به حضرموت برد، پدرش به اندونزی بازگشت و دیگر تا چند سال پسرش را ندید و پس از سال‌ها در حرمین شریفین هنگام انجام احج با هم دیدار کردند.
وی در خانه پدری خود در تریم اقامت گزید و طلب علم کرد و در میان مدارس آن شهر به ویژه (رباط تریم) رفت و آمد کرد، طی هشت سال اقامت خود در آنجا در بسیاری از زمینه ها شامل اصول فقه، فقه، واجبات، نکاح، عرفان، نجوم، نحو و بلاغت از اساتید مختلف شهر تریم بهره برد.
حرکت به شهر البیضاء
پس از گذراندن هشت سالی که در تریم بود، استادش محمد بن سالم بن حفیظ به او توصیه کرد که دعوت مفتی شهر البیضاء محمد بن عبدالله الهدار را اجابت نماید و به شهر البیضا در منتهی الیه جنوب یمن برای تدریس در مرکز علمی آن و تبلیغ دین در آن منطقه هجرت کند. سید زین به البیضاء رفت و در مسیر خود به شهر عدن رفت و در آنجا با سالم الشاطری (مدیر سابق رباط تریم) ملاقات کرد و سالم الشاطری واعظ و امام منطقه خور مکسر در حومه عدن بود. سپس از خور مکسر راه خود ادامه داد تا به شهر البیضاء رسید. در آنجا محمد الهدار او را پذیرفت و از دیدنش ابراز شادی کرد و دخترش را به ازدواج او درآورد و به او اجازه نقل روایاتش را داد. سید زین در درس‌ها و جلسه های عمومی محمد الهدار شرکت می‌کرد و با اینکه کتاب و درس زیادی نزد او نخواند ولی او را از بزرگ‌ترین اساتید خود برمی شمرد. سید زین دست راست محمد الهدار بود و از زین برای برگزاری جلسات علمی و درس‌ها کمک می گرفت و هنگام سفرهای تبلیغی و علمی و همچنین در پاسخگویی به مسایل شرعی و استفتاء نیزاو را جانشین خود قرار می‌داد.
ابن سمیط بیش از بیست سال در شهر البیضاء اقامت گزید و طبق مکتب شافعی فتوا داد و جمعی از طلاب و علما و وعاظ نزد او فارغ‌التحصیل شدند و به تبلیغ دین اسلام مشغول شدند. او برای تبلیغ با تعدادی از شاگردانش به روستاهای پراکنده در اطراف شهر البیضاء می‌رفتند.
حرکت به مدینه
پس از بیست و یک سال اقامت در البیضاء به حجاز هجرت کرد و سپس برای افتتاح مرکز علمی عبدالرحمن بن حسن الجفری در مدینه دعوت شد و از رمضان سال 1406 در آنجا مستقر شد و با همکاری سالم الشاطری به مدت 12 سال برای تقویت و گسترش این مرکز علمی تلاش کردند. سپس سالم الشاطری به تریم رفت تا پس از بازگشایی مرکز علمی تریم به امور آن رسیدگی کند و ابن صمیت در مرکز علمی مدینه باقی ماند و به تدریس در آن و مدیریت آن پرداخت. بسیاری از دانش پژوهان از مناطق مختلف کشورهای اسلامی به مرکز علمی مدینه می‌آمدند و بسیاری از آنها نزد زین بن سمیت فارغ‌التحصیل شدند. علیرغم زیاد بودن شاگردانش و مشغله ای که به تدریس آنها داشت، از محضر تعدادی از علمای مقیم مدینه نیز کسب علم می‌کرد. او علم اصول را در مسجدالنبی در جلسه خصوصی نزد زیدان الشنقیطی المالکی دریافت کرد. همچنین نزد احمد بن محمد حامد الشنقیطی از امامان جمعه آن زمان، علوم زبان و اصول دین را فراگرفت.
او در این مدت سفرهایی به کشورهای اسلامی برای تبلیغ و ملاقات با علما و اولیای الهی داشت و از شام و اندونزی و چندین مکان در آفریقا و غیره دیدن کرد.
اساتید
از بسیاری از اساتید و علمای جهان اسلام به ویژه علمای سادات آل بعلوی کسب علم کرد و از آنها اجازاتی داشت. از جمله ایشان عبارتند از:
- علوی بن محمد الحداد
- محمد بن سالم بن حفیظ
- عمر بن علوی الکاف
- محفوظ بن سالم الزُّبیدی
- سالم سعید بکیِّر باغیثان
- سالم بن علوی خرد
- فضل بن محمد بافضل
- عبدالرحمن بن حامد السَّری
- علوی بن عبدالله بن شهاب‌الدین
- جعفر بن أحمد العیدروس
- إبراهیم بن عمر بن عقیل
- أبوبکر العطاس بن عبدالله الحبشی
- محمد بن عبدالله الهدار
- محمد بن هادی السقاف
- أحمد بن موسی الحبشی
- علوی بن عباس المالکی
- عمر بن أحمد بن سمیط
- أحمد مشهور بن طه الحداد
- عبدالقادر بن أحمد السقاف
- محمد بن أحمد الشاطری
- زیدان الشنقیطی المالکی
- أحمدُّ بن محمد حامد الشنقیطی
- محمد زیدان الأنصاری
کتاب‌های او
او کتاب‌های زیادی تالیف نموده که از جمله آنها عبارتند از:
- «المنهج السوی شرح أصول طریقة السادة آل باعلوی»
- «الفیوضات الربانیة من أنفاس السادة العلویة»
- «الفتوحات العلیة فی الخطب المنبریة»
- شرح حدیث جبریل المسمی «هدایة الطالبین فی بیان مهمات الدین»
- «الأجوبة الغالیة فی عقیدة الفرقة الناجیة»
- «هدایة الزائرین إلی أدعیة الزیارة النبویة ومشاهد الصالحین»
- «النجوم الزاهرة لسالک طریق لآخرة»
- مجموع کبیر من الفتاوی الفقهیة
- ثَبت أسانیده وشیوخه