دمشق
شهر دمشق پایتخت کشور سوریه در سال 2008 عنوان پایتخت فرهنگی کشور‌های عرب زبان را به خود اختصاص داد، از دمشق می‌توان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهر‌های دنیا یاد کرد که آثار تاریخی متنوع و همچنین اماکن مذهبی متعددی را در خود جای داده است.
تاریخ شهر دمشق
مورخان براین باورند که بناهای شهر دمشق به حدود سه هزار سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، از این رو سفر به دمشق علاوه بر داشتن جنبه‌های زیارتی، یک سفر فرهنگی نیز محسوب میشود، این شهر در طول تاریخ فراز و نشیب‌های زیادی را به خود دیده، تمدن‌ها فرهنگ‌های متعددی در این شهر حاکم بوده‌اند که هرکدام ردی از خود در این شهر بجا گذاشته‌اند.
به علت حکومت فرهنگ‌های مختلف در این شهر با سفر به سوریه و دیدن شهر دمشق شما می‌توانید با تاریخ ملل و فرهنگ‌های مختلفی که در طی سالیان متمادی در این شهر وجود داشته آشنا شوید.
البته باید گفت که بسیاری از این مکان‌های دیدنی به خاطر مسئله جنگ در این کشور از بین رفته یا نیمه تخریب شده است.[۱]
جاذبه‌های مذهبی و گردشگری
این شهر را می‌توان شهری مملو از نماد‌های فرهنگ و تمدن اسلامی بشمار آورد، شهر دمشق در سوریه سال‌ها پایتخت حکومت امویان بوده که می‌توان از ابوسفیان و معاویه به عنوان بنیان‌گذاران آن یاد کرد، از این رو این شهر دارای بناهای متعدد فرهنگی و تاریخی است، البته جنگ داخلی و هجوم گروه‌های شبه نظامی تندرو نظیر داعش، خسارات زیادی را به کشور سوریه و به ویژه اماکن تاریخی این کشور وارد کرد، اما به قاطعیت می‌توان گفت که دمشق بعد از جنگ نیز زیبایی‌های منحصر به فرد خود را دارد که می‌تواند همچنان توریست‌هایی را از سراسر جهان در خود بپذیرد.
اماکن مذهبی
از جمله اماکن مذهبی شهر دمشق می‌توان به قبرستان باب الصغیر اشاره کرد، مورخان براین باورند که بسیاری از فرزندان امامان شیعه در این آرامگاه به خاک سپرده شده‌اند.
مقام رأس الحسین و حرم حضرت زینب(س) از جمله دیگر جاذبه‌های مذهبی سوریه هستند که سالانه هزاران نفر از شیعان برای عرض ارادت خود به ایشان، به آنجا سفر می‌کنند، همچنین مقام رؤوس الشهدا که به عنوان مدفن سر شهیدان واقعه کربلا از آن یاد میشود نیز در سوریه قرار دارد.
مسجد جامع اموی
مسجد جامع اموی یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین آثار تاریخی و مذهبی شهر دمشق است، قبل از تبدیل شدن این مکان به یک مسجد، این مکان یک کلیسا بوده که به گفته مورخان دینی قبر حضرت یحیی در این محل قرار داشته است، ولید ابن عبدالملک ششمین خلیفه اموی کسی بود که بنا این مسجد زیبا را نهاد، مناره‌های سفید این مسجد دارای شهرت جهانی هستند.
کاخ اعظم
کاخ اعظم دمشق بنای دیگری است که در زمان حکومت عثمانی در سوریه بنا نهاده شد، بنیانگذار این بنا، اسعد پاشا اعظم بود که از وی به عنوان فرماندار این ایالت نام برده می‌شد، قدمت این بنای زیبا مربوط قرن هفدهم میلادی است، این کاخ دارای گنبد‌های زیبا و ستون‌هایی از جنس مرمر است که شکوه و عظمت پادشاه عثمانی را به رخ بازدیدکنندگان می‌کشد.
از جمله سایر اماکن دینی سوریه نیز می‌توان به مقبره صلاح الدین ایوبی، یکی از سرداران بزرگ کًرد و نامدار جنگ‌های صلیبی اشاره کرد که افتخارات زیادی را در این دوران برای مسلمانان بدست آورد، خانه عنیر دمشق، موزه ملی، مدرسه نورالدین، معبد ژوپیتر و غار مغاره الجوع که بر اساس گفته‌ها، غاری است که اصحاب کهف برای چندین سال در آنجا بخواب رفتند.
همچنین منطقه دمر با داشتن پارک‌های آبی و شهربازی‌های زیبا از سایر جاذبه‌های گردشگری سوریه بشمار می‌آیند.
شهر قدیمی دمشق
دمشق دارای قدمتی پنج هزار ساله است، این شهر ابتدا به دست هخامنشیان فتح شد، با شکست این سلسله توسط اسنکدر مقدونی، حکومت دمشق به یونانیان واگذار شد، با مطالعه تاریخچه این شهر می‌توان به حقایق بسیاری در رابطه با تمدن بشر دست یافت.
سوریه از جمله کشور‌های واقع شده در خاورمیانه است، این کشور در قسمت شرقی دریای مدیترانه و بخش جنوب غربی آسیا واقع شده، نوع حکومت در سوریه جمهوری است و این کشور با عراق، لبنان و ترکیه دارای مرز‌های خاکی است. استان دمشق پایتخت کشور سوریه و شهر دمشق مرکز این استان است، این شهر در قسمت جنوب غربی سوریه و در نزدیکی کشور لبنان واقع شده.
رویدادهای مهم تاریخی
در منابع تاریخی اسلامی، بسیاری از رویدادهای مهم به شهر دمشق منسوب شده است. برخی از این رخدادها از این قبیلند:
هبوط و اقامت آدم و حوا
کشته شدن هابیل
زادگاه ابراهیم
سکونت نوح
دفن ۲۷۰۰ پیامبر از جمله موسی
نزول عیسی
تاریخچه اسلامی
پیش از اسلام
بر پایه یافته‌ها در تپه‌های باستانی دمشق، حیات بشری در این شهر به هزاره نهم پیش از میلاد مسیح می‌رسد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسان، از سده چهاردهم پیش از میلاد مسیح، این شهر دمشق خوانده می‌شده است.
سرزمین دمشق، در طول تاریخ توسط حکومت‌های گوناگونی تصرف شده و مردم فراوانی از اقوام مختلف در آن رفت و آمد کرده و ساکن شده‌اند. دمشق تا سده دوازدهم قبل از میلاد، در قلمرو فرعون‌های مصر بوده، سپس مرکز حکومت آرامیان سامی‌تبار شد و در ۷۳۲ پیش از میلاد، به دست آشوریان افتاد. در سال ۶۱۲، بابلی‌ها دمشق را فتح کردند.
هخامنشیان از آغاز حکومت‌شان در قرن ششم پیش از میلاد، دمشق را تصرف کردند. دمشق سپس به دست اسکندر افتاد و پس از او، بارها میان سرداران یونانی دست به دست شد. دمشق در دوران امپراتوری روم شرقی و رسمی شدن مسیحیت، به شهری مسیحی تبدیل شد و غسانیان عرب‌نژاد در آن نفوذ یافتند.
دمشق سرانجام در سال چهاردهم هجری به دست مسلمانان فتح شد.[۲]
دوره اسلامی
گزارش‌های تاریخی درباره زمان و شیوه فتح دمشق و الحاق به سرزمین‌های اسلامی، بسیار متفاوت است. برخی از مورخان مانند طبری و ابن کثیر، تاریخ فتح دمشق توسط مسلمانان را سال سیزدهم هجری دانسته‌اند.
روایات مشهورتر، حاکی از فتح دمشق در سال چهاردهم هجری و بنابر روایتی در محرم آن سال است. در اینکه فرمانده سپاه مسلمانان در فتح دمشق، خالد بن ولید بوده است یا یزید بن ابی‌سفیان، اختلافاتی وجود دارد.
طبق نقل طبری زمانی که دمشق در محاصره مسلمانان بود، ابوبکر درگذشت و عمر که از آغاز با خالد بن ولید نظر چندان مساعدی نداشت، بی‌درنگ به جای او ابوعبیده را به فرماندهی لشکر مسلمانان گماشت.[۳]
بر اساس خبری که طبری از سیف بن عمر نقل کرده، خالد نخست خبر عزل خود را از بیم تفرقه در لشکر پنهان داشت. نوشته‌اند که ابوعبیده نیز فرمان امارت خود را چند گاهی آشکار نکرد.[۴]
یک سال پس از فتح دمشق، یزید بن ابی سفیان با فرمان خلیفه دوم، حاکم این شهر شد. معاویه در سال هفدهم هجری، حکومت دمشق را به دست گرفت. در سال ۴۱ هجری، دمشق به مرکز جدید خلافت اسلامی پس از مدینه و اصلی‌ترین پایگاه امویان تبدیل شد.
مسجد جامع اموی، در اواخر سده اول هجری، به دست ولید بن عبدالملک در دمشق ساخته شد.
عبدالله بن علی، عموی سفاح (نخستین خلیفه عباسی)، در سال ۱۳۲ق به دمشق حمله کرد و شهر آسیب بسیاری دید و پایتختی آن هم پایان پذیرفت و اهمیت خود را از دست داد.
دمشق از سال ۱۳۲۰ش و همزمان با استقلال سوریه، پایتخت و مهمترین شهر این کشور است.
پانویس
- ↑ برگرفته شده از مقاله معرفی جاذبه‌های مذهبی و گردشگری دمشق
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ص ۱۰۷ و ۱۰۸ و ۱۰۹.
- ↑ زهری، المغازی النبوی‍ه، ص۱۵۱؛ بلاذری، فتوح، ج۱، ص۱۳۷
- ↑ طبری، ج۳، ص۴۳۵؛ زهری، المغازی النبوی‍ه، ص۱۷۴.