محمد الحراق
ابوعبدالله محمد بن محمد بن عبدالواحد بن یحیى بن عمر الحسنی العلمی الموسوی[۱] شاعر، صوفی و از فقهای اهل کشور مراکش بود. دارای دیوان العلمی در طریق ابن الفارض که دارای حواشی است و دیوان رسائل ومنظومات که در خزانه رباط موجود است و رساله‌ای تحت عنوان شرح الصلاة المشیشیه نیز از اوست.
زندگی
محمد الحراق در سال 1186 هجری قمری (حدود 1772 میلادی) به دنیا آمد و در شهر شفشاون بزرگ شد و در خانواده‌ای صالح و با تقوا رشد یافت که او را با اخلاق والا و طلب علم و حفظ شریعت تربیت کردند. همینطور تیزبینی او از دوران کودکی مشهود بود از این رو تصمیم گرفت به قصد تکمیل تحصیلات و نوشیدن جرعه جرعه از دریای علوم در مسجد القراویین فاس اقدام کرد. او از محضر عربی الدرقاوی [۲] طریقت را فراگرفت. علم و توانایی او باعث شد سلیمان علوی او را به خطیب و معلمی در مسجد اعظم تطوان منصوب کرد.
گفتار
چیزی سودمندتر از یاد خدا برای قلب مخلص نیست.
عزم والا آن است که بدون خدا به چیزی راضی نباشی، زیرا ورای خدا چیزی وجود ندارد[۳].
وفات
محمد الحراق در سال 1261 هجری قمری (1845م) درگذشت و در تطوان در زاویه معروف خود به نام حراقیه که هنوز هم زیارتگاه شاگردانش و همه بازدیدکنندگانی است که از شرح حال او اطلاع داشتند به خاک سپرده شد.