سودان
 | این مقاله هماکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید. این صفحه آخرینبار در ۱۲:۵۱، ۱۹ ژانویه ۲۰۲۱ (ساعت هماهنگ جهانی) (۳ سال پیش) تغییر یافتهاست؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین میکنید. |
تاریخچه
تحولات مهم کشور سودان
سر درگیری های دائم در سودان
نقش استعمارگران در نا آرامی های سودان
روابط سودان با ایران بسیار مهم است زیرا که ایران ام القرای کشور های اسلامی و منشأ تفکر استکبارستیزی و حمایت از همه کشور های اسلامی است و اینکه سودان وسیع ترین کشور افریقایی و دروازه ورود اسلام به افریقا است .این روابط در دهه های اخیر دستخوش تغییر بسیاری بوده است قبل از انقلاب ایران، این روابط بنا به تحمیل امریکا بود و سودان در دهه شصت تحت تأثیر اتخادیه عرب در حمایت از صدام قرار داشت اما بعد از آن به اوج روابط حسنه رسیدند و با نفوذ عربستان در سیاست گذاری سودان به افول گرایید.
روابط سودن با ایران
در دوره پهلوی
در دوره پهلوی به دستور امریکایی ها شاه روابط و کمک های خوبی به سودان داشت. با توجه به علاقه‌ای که به تحکیم روابط دوستی و همکاری فیمابین سودن و ایران در زمینه‌های آموزش، پزوهش، علوم و فرهنگ بین دوکشور وجود داشته بر اساس موافقتنامه فرهنگی منعقد شده سال ۱۳۵۲ در شهر تهران، کار فرهنگی آغاز گردید. [۱]
دوره صادق المهدی
سودان بعد از انقلاب و شروع جنگ تحمیلی به تبع اتحادیه عرب، حامی صدام بعثی افلقی شد. تا اینکه در اواخر 1980 صادق المهدی طی یک سفر رسمی برای برقراری ارتباط به ایران آمد و مورد استقبال قرار گرفت، ولی روابط دو کشور بعد از کودتای عمر البشیر علیه وی نضج گرفت و سودان را به یکی از مهمترین متحدین افریقایی ایران تبدیل کرد.و در سال ۱۳۶۷ با ایجاد نمایندگی فرهنگی مسقل از سفارت به کار فرهنگی ادامه داده است [۲]
دوره عمر البشیر و اوج روابط
جمهوری اسلامی ایران و سودان در بسیاری از موضوعات، از جمله مسائل منطقه‌ای و بین المللی دارای مواضع مشابه و یکسانی بود و از مواضع یکدیگر در محافل بین المللی حمایت می‌کردند. بر همین اساس دولت سودان جزء کشور‌هایی است که مجدانه از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران پشتیبانی نموده و اتهامات وارده از سوی امریکا و همپیمانان آن مبنی بر حمایت کشورمان از تروریسم و نقض حقوق بشر را مردود دانسته است روابط دو کشور در دوره عمر البشیر در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی با توجه به همسویی دولت مرکزی سودان با بسیاری از سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران، در سطح بسیار خوبی قرار داشته است. در سال ۱۹۹۱ یک هیئت ۱۵۰ نفره به ریاست هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور ایران به خارطوم رفت که قراردادهای تجاری بین دو کشور بسته شد و تعاملات بین دو کشور را افزایش داد. خاتمی رئیس جمهور ایران از ۱۳ تا ۱۵ مهر ماه ۱۳۸۳، از سودان و عمر البشیر رئیس جمهور سودان به تهران از ۴ الی ۶ اردیبهشت ماه ۱۳۸۵از ایران دیدار کردند و دکتر احمدی نژاد رئیس جمهور از ۹ الی ۱۰ اسفند ۱۳۸۵ و حداد عادل ریاست مجلس شورای اسلامی از ۱۳ الی ۱۵ بهمن ماه ۱۳۸۶ به خارطوم عزیمت داشتند. [۳] عمرالبشیر در شهریور ماه ۹۱ به همراه وزیر امورخارجه آن کشور در راس هیاتی بلند پایه ۳۲ نفره جهت شرکت در اجلاس غیرمتعهد‌ها وارد تهران شد. و ضمن سخنرانی در اجلاس با مقام معظم رهبری در زمینه توسعه روابط فی مابین مذاکره نمود. همچنین جناب آقای لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی کشورمان در راس هیاتی بلند پایه برای شرکت در نشست روسای مجلس کشور‌های اسلامی در بهمن ماه ۹۱ وارد خارطوم شد و با رئیس جمهور، رئیس مجلس و سایر مقامات سودانی دیدار و مذاکره نمود. وزیر نفت سودان نیز به عنوان فرستاده ویژه رئیس جمهور آن کشور در اسفند ماه ۹۱ برای امضای قرارداد خرید نفت وارد تهران شد. در سال ۲۰۰۸ مصطفی نجار وزیر دفاع ایران با همتای سودانی خود محمد حسین عبدالرحمان یک تفاهمنامه همکاری نظامی امضا کردند. ایران در قالب شرکت‌های مانند ایران گاز (با سابقه دو دهه فعالیت)، لاستیک سازی بارز، روغن سازی و چند شرکت‌های راه سازی و... حضور فعال اقتصادی داشته است ژنرال صدیق عامر مدیر کل اطلاعات و امنیت سودان در تابستان ۲۰۱۴ گفت ”ایران بزرگترین متحد ما در منطقه از نظر همکاری‌های در زمنیه اطلاعاتی و محصولات صنایع نظامی می‌باشد. در کل وضعیت همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... از سطح مناسبی برخوردار بود
تیرگی روابط با دخالت سعودی
سودان در مارس ۲۰۱۵ ساعاتی قبل از پیوستن به عملیات عربستان سعودی در یمن تصمیم به اخراج کلیه ایرانیان از سودان گرفت رئیس‌جمهور سودان تحت تأثیر سعودی ها علیه ایران صحبت کرد در نتیجه جمهوری اسلامی ایران کلیه طرح‌های عمرانی خود در سودان را متوقف کرد. این طرحها شامل پروژه ایستگاه آب در شهر ام درمان و ساخت پل در پایتخت بر روی رودخانه نیل بود. در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۵ دولت سودان تصمیم به بستن رایزن فرهنگی ایران در سودان کرد و در دسامبر ۲۰۱۵ برای اولین بار ریاست جمهوری سودان هیئت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران را اخراج کرد و سفیر خود را از تهران فراخواند. سودان در ۴ ژانویه ۲۰۱۶ کلیه روابط دیپلماتیک خود را به دلیل تنش‌های بین عربستان سعودی و ایران قطع کرد و روابط بین دو کشور به سردی گرایید. در ۱۳ مارس ۲۰۱۷ دولت سودان از دادن ویزا به هیئت ایران برای شرکت در اجلاسICAPP در سودان خودداری کرد . [۴]
دولت انتقالی مانع از سر گیری روابط
دولت انتقالی فعلی هم به خاطر تمکین به امریکا و سعودی و عادی سازی روابط با رژیم سهیونیستی شایستگی ایجاد ارتباط را ندارد و اشتیاق و دلبستگی انسانی و اسلامی ملت ها فرصت ایجاد روابط حسنه و عمیق در حوزه های مورد دلخواه را ندارد.