جنبش اسلامی نیجریه
این مقاله هماکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید. این صفحه آخرینبار در ۱۱:۱۲، ۲۴ ژانویه ۲۰۲۱ (ساعت هماهنگ جهانی) (۳ سال پیش) تغییر یافتهاست؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین میکنید. |
این مقاله هماکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید. این صفحه آخرینبار در ۱۱:۱۲، ۲۴ ژانویه ۲۰۲۱ (ساعت هماهنگ جهانی) (۳ سال پیش) تغییر یافتهاست؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین میکنید. |
جنبش اسلامی نیجریه در کنار جریانهای مسیحی و ... در نیجریه فعال است. جنبش اسلامی نیجریه به دو بخش کلی شیعی و نزدیک به شیعی و سلفی تقسیم میشوند. عربستان همواره تلاش داشته تا اسلام سلفی و گرایشهای وهابیت را تقویت نماید، اما جریان منتسب به شیخ زکزاکی قویترین جریان اسلام سیاسی در نیجریه است که تاثیر بسیار زیادی روی افکار عمومی دارد.
جنبش اسلامی نیجریه
جنبش اسلامی در کنار جریانهای مسیحی و ... در نیجریه فعال است. جنبش اسلامی نیجریه به دو بخش کلی شیعی و نزدیک به شیعی و سلفی تقسیم میشوند.
عربستان همواره تلاش داشته تا اسلام سلفی و گرایشهای وهابیت را تقویت نماید، اما جریان منتسب به شیخ زکزاکی قویترین جریان اسلام سیاسی در نیجریه است که تاثیر بسیار زیادی روی افکار عمومی دارد.
به هر حال، فشار بر مسلمانان نیجریه طی سالهای اخیر با دستگیری شیخ زکزاکی افزایش یافته است. دولت نیجریه برگزاری هرگونه تجمع توسط مسلمانان را در این کشور ممنوع کرده است و نیروهای امنیتی نیجریه با مسلمانان شرکت کننده در مراسمهای مذهبی نیز با خشونت برخورد میکنند.
از نظر مقامات نیجریه، شیخ زکزاکی عامل وحدت و همدلی میان مسلمانان است این درحالی است که برخی مقامات این کشور تحت فشارهای رژیم های خارجی از جمله رژیم صهیونیستی و آمریکا خواهان تفرقه میان مسلمانان و عدم مشارکت آنها در ساختار سیاسی و اقتصادی نیجریه هستند؛ اگرچه فشارهای مقامات نیجریه برای حذف شیخ زکزاکی ادامه دارد، اما نه تنها مسلمانان نیجریه بلکه افکار عمومی مسلمانان جهان چنین سیاستهایی را بر نمیتابند و آنها نیز در حمایت از مسلمانان جهان خواستار آزادی زکزاکی هستند بنابراین با توجه به پایگاه مردمی جنبش اسلامی نیجریه آینده این جنبش حتی با وجود وخامت وضعیت جسمانی شیخ زکزاکی نیز روشن به نظر می رسد.
شکل گیری جنبش
تشکیل جنبش اسلامی نیجریه حاصل شرایط اجتماعی این کشور، انشقاق در تشکلی دانشجویی با نام انجمن دانشجویان مسلمان و رقابت مذهبی ایران و عربستان است.
در 1954 میلادی مسیحیان تصمیم گرفتند دانشجویان مسلمان را از دانشگاهها و مدارسی که تحت نظارت خودشان بود اخراج کنند. این امر سبب شد برخی دانشجویان مسلمان برای جلوگیری از اخراج ار دانشگاه مراسم مذهبی را غیر علنی برگزار کنند.
به این ترتیب در 17 آوریل همین سال، چهل دانشجوی مسلمان از هفت مدرسهی متوسطه مختلف به نمایندگی از همکلاسیهای خود، انجمن دانشجویان مسلمان را پایهگذاری کردند رهبری این تشکل را بابز فافونو بر عهده داشت که بعدها وزیر آموزش نیجریه شد.
این انجمن در دههی هفتاد میلادی به یک تشکل اسلامی تمام عیار در شمال کشور تبدیل شد و رهبری بسیاری از تحرکات را به عهده گرفت.
در اواسط دهه ی 1970 مشکات اقتصادی و سیاسی ناشی از حکومت نظامیان برخی از اعضای این انجمن را به این ایده سوق داد که تنها راه حل مشکلات نیحریه بازگشت به اسلام و اجرای کامل دستورات آن است.
از سال 1379م با پیروزی انقلاب اسلامی و شکلگیری رقابت ایدئولوژیک میان ایران و عربستان سعودی، موج دوم اسلام گرایی سیاسی در نیجریه آغاز شد و سبب گردید اعضای انجمن به دو گروه تقسیم گردند.
عدهای تحت تاثیر وهابیت - سعودی گروه "دعوت" را تشکیل دادند و بیشتر به کارهای تبلیغی پرداختند، عدهای دیگر با الهام از انقلاب اسلامی ایران تحت عنوان گروه "امت" خواهان اجرای قانون شریعت و ایجاد حکومت اسلامی در نیجریه شدند.
این گروه خود را عضو سازمان هاصی نمیدانست و تنها به قوانین اسلام ملتزم بود، افراد فارغ از جنسیت مذهب و قومیت خود میتوانستند به عضویت آن درآیند. آنها معتقد بودند مسلمان واقعی نمیتواند نظام سکولار را بپذیرد.
همچنین یک جنبش اسلامی باید متعلق به همهی مردم باشد نه یک صنف خاص.
رهبر جنبش
ابراهیم زکزاکی از سران گروه امت بود. وی که پس از اتمام دبیرستان برای تحصیل در رشتهی اقتصاد وارد دانشگاه احمد بلو شده بود، در دانشگاه به انجمن پیوست و بهمرور به یکی از اعضای فعال و سران انجمن بدل شد.
او بهعنوان معاون بینالملل انجمن به کشورهای مختلف سفر کرد و با رهبران مسلمان دیدار نمود. در همین سفرها با امام خمینی آشنا شد و در سال ۱۳۵۸ در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به ایران آمد و با امام خمینی دیدار کرد.
وی در این ملاقات شیفتهی امام خمینی شد و به تشیع گروید. اما با اتخاذ راهبرد تقیه تحتعنوان "اخوان المسلمین" فعالیتهای خود را در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی شمال این کشور آغاز کرد.
زکزاکی با سخنرانی و پخش فیلم و عکس دربارهی انقلاب اسلامی به نقد ساختار سیاسی حاکم بر نیجریه پرداخت و توانست جوانان بسیاری را از شهرهای زاریا کانو و سوکوتو جذب گروه خود کند.
شعار این گروه "فقط اسلام" و پشت کردن به قانون اساسی بود. آنها در سال ۱۹۹۴ میلادی تشیع خود را علنی کردند، از "اخوان المسلمین" به "جنبش اسللامی نیجریه" تغییر نام دادند. مناسک دینی خصوصاً نماز را براساس فقه شیعه انجام دادند و مناسبتهای مذهبی همچون عزاداری عاشورا و ولادت حضرت زهرا(س) را گرامی داشتند.