علوی بن عباس المالکی
علوی بن عباس مالکی (1328 - 1391 هـ)امام جماعت و عالم دینی مسلمان از فقیهان بزرگ و شیوخ مسجد الحرام مکه بود. او یکی از علمای سعودی و از شخصیت های برجسته دینی، علمی و اجتماعی در جامعه مکه بود. از جمله پسران او محمد علوی مالکی است که پس از او به جایش نشست[۱].
| نام | علوی بن عباس بن عبدالعزیز بن عباس بن عبدالعزیز بن محمد المالکی المکی الادریسی الحسنی |
|---|---|
| آثار | «العقد المنظم فی اقسام الوحی المعظم»
«المنهل اللطیف فی احکام الحدیث الضعیف» «الابانة فی احکام الکهانه» |
| اساتید | عباس بن عبدالعزیز المالکی
محمد علی بن حسین المالکی جمال الامیر المالکی عمر بن حمدان المحرسیی |
| درگذشت | 1391ق |
نسب
علوی بن عباس بن عبدالعزیز بن عباس بن عبدالعزیز بن محمد المالکی المکی الادریسی الحسنی، که نسب او منتهی به ادریس الازهر بن ادریس الاکبر بن عبدالله الکامل بن الحسن المثنى بن الحسن السبط بن الامام علی بن ابی‌طالب و فاطمه الزهراء بنت رسول الله محمد صلى الله علیه وآله وسلم.
تولد و تربیت
وی در سال 1328 هجری قمری در مکه مکرمه به دنیا آمد و در دامان پدرش عباس بن عبدالعزیز مالکی رشد و به خوبی تربیت شد. سپس به کلاس درس عموی خود حسن مالکی پیوست و حفظ قرآن را آغاز کرد و در ده سالگی آن را به پایان رساند و به رسم سنت در مسجد الحرام به امامت نماز تراویح که در میان اهل مکه رایج است پرداخت. سپس به مدرسه الفلاح پیوست و اساتید آن در آن زمان از علمای مسجد الحرام بودند. پس به آنها التزام کرد و سرآمد و شایستگی تدریس در همان مدرسه را پیش از فارغ‌التحصیلی داشت، از این رو همراه با جمعی از شاگردان ماهر و باهوش، ضمن کسب علم در سطوح عالی، برای طلاب سطوح پایین تدریس می‌کردند. او در عین حال هم شاگردی می‌کرد و هم تدریس داشت. تحصیلات وی تنها محدود به مدرسه نبود، بلکه در حلقه های علمی مسجد الحرام نیز شرکت می‌کرد، لذا در مدرسه و مسجد به کسب علم می‌پرداخت. وی در سال 1346 هجری شمسی از مدرسه الفلاح فارغ‌التحصیل شد و در سال 1347 هجری شمسی تدریس در آنجا را عهده دار شد و در همان سال اجازه تدریس در مسجد الحرام را نیز پیدا کرد. او تمام وقت و عمر خود را صرف تدریس در حرم شریف کرد.
اساتید
پدرش عباس بن عبدالعزیز المالکی[۲]
محمد علی بن حسین المالکی
جمال الامیر المالکی
عمر بن حمدان المحرسیی
احمد بن عبدالله ناضرین
محمدحبیب الله الشنقیطی
عیسى محمد رواس
محمدالعربی التبانی
محمدیحیى امان
حسن السعید السناری
عبدالله ابراهیم حمدوه
محمدامین سوید الدمشقی
احمدحامد التیجی
عبیدالله بن الاسلام السندی
عبدالستار عبدالوهاب الدهلوی
یوسف بن اسماعیل النبهانی
ابوبکربن عبدالله حبشی
بهاءالدین بن عبدالله الافغانی
سالم بن عبدالحمید شفی
سعید بن محمد یمانی
محمدالطیب بن محمدالمراکشی
مظهرحسین الانصاری
عیدروس بن سالم البار
علوی بن طاهر الحداد
علی بن سالم العطاس
سالم بن حفیظ
عبدالرحمن بن عبیدالله السقاف
محمدعبدالحی الکتانی
محمدزاهد الکوثری
عبدالقادر بن توفیق الشلبی
مسئولیت ها
صاحب کرسی تدریس در مسجد الحرام.
صاحب کرسی تدریس در مدرسه الفلاح بین سال‌های 1347 تا 1390 هـ.
عضو کمیته اجرایی نظارت بر توسعه مسجد الحرام که ریاست آن را سعود بن عبدالعزیز آل‌سعود بر عهده داشت.
عضو کارگروه تعیین امام جماعت مسجد الحرام.
عضویت کمیته نظارت و آزمون متواف الحرام.
عضو کمیته اصلاحات مردمی.
نایب رئیس گروه حفظ قرآن مکه مکرمه.
شرکت در پنجمین کنفرانس اسلامی در بغداد در سال 1383 ه.
صاحب اجازه شرعی برای اجرای خطبه عقد ازدواج.
از سال 1370 هجری قمری تا وفات خود، در ماه رمضان در مسجد الحرام بعد از نماز عصر تا نزدیک مغرب درس روزانه داشتند.
گفتگوی هفتگی در رادیوی عربستان و رادیو صدای اسلام.
سخنران سالانه همایش المحاضرات برابطة العالم الاسلامی.
تدریس در مکان‌های مختلف مکه مکرمه.
آثار
«العقد المنظم فی اقسام الوحی المعظم»
«المنهل اللطیف فی احکام الحدیث الضعیف»
«الابانة فی احکام الکهانه»
«رساله فیی ابطال نسبه القول بوحدة الوجود لائمة التصوف»
«رساله فی الالهام»
«رساله فی احکام التصویر»
«ابانة الاحکام شرح بلوغ المرام»
«نیل المرام شرح عمدة الاحکام»
«من نفحات رمضان»
حاشیه بر «فیض الخبیر شرح منظومه اصول التفسیر»
«فتح القریب المجیب على تهذیب الترغیب والترهیب»
«نفحات الاسلام من محاضرات البلد الحرام»
مجموع فتاوا و رسائلش
دیوان شعر (خطی)
درباره او
صفحات مشرقه من حیاة الامام السید علوی المالکی؛ نویسنده: عباس بن علوی المالکی(فرزندش).
تشنیف الأسماع؛ نویسنده: محمود سعید ممدوح.
مجموع فتاوى و رسائل السید علوی المالکی؛ نویسنده: محمد علوی المالکی.
الجواهر الحسان؛ نویسنده: شیخ زکریا بیلا.
بلوغ الامانی؛ نویسنده: محمد مختارالدین الفلمبانی.
فهرست الشیوخ و الاسانید للسید علوی المالکی؛ نویسنده: محمد علوی المالکی.
وفات
وی در نیمه شب چهارشنبه 25 صفر 1391 هجری قمری در مکه مکرمه درگذشت و بعدازظهر چهارشنبه در قبرستان المعلاه به خاک سپرده شد و هزاران نفر از ساکنان مکه و اهالی و اطرافیان در تشییع جنازه وی شرکت کردند[۳].