احمد بن علی بلخی
معرفی اجمالی
احمد بن علی بلخی، (000 – حدود 315ق)محدث شیعی در اوایل سده چهارم هجری. كنیه او در منابع ذكر نشده است. شیخ طوسی وی را «مردی صالح» معرفی نموده و گفته است كه تلعكبری(م385ق) اجازه نقل روایاتش را از او دریافت كرده است. بنابراین وفات او پیش از وفات تلعكبری در اوایل یا اواسط سده چهارم اتفاق افتاده است. به اعتقاد برخی از صاحب‌نظران روایت مستقیم تلعكبری از او، با توجه به اینكه معاصر تلعكبری یعنی شیخ صدوق(م381ق) با سه واسطه از او نقل حدیث میكند، هماهنگ نیست؛ بنابراین در این قسمت باید تأمل بیشتری مبذول گردد.
در منابع رجالی گزارش بیشتری درباره شرح حال او ذكر نشده است. از لقب «بلخی» شاید بتوان استفاده نمود كه وی اهل بلخ بوده و بخشی از تحصیلات خود را در آنجا گذرانده است. سپس به عراق آمد و با هموطنان خود كه بیشتر در كوفه و بغداد سكونت داشتند، هم بحث شد و به درجهای از علم و دانش رسید كه صلاحیت اجازه نقل روایاتش را به تلعكبری، پیدا كرده است.
اكنون در منابع حدیثی تنها یك روایت از او به چشم میخورد كه در آن مناظره رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم با یكی از فرمانروایان ایرانی به نام سبخت فارسی درباره اثبات وجود خدا و صفات اوست و در انتهای این حدیث، به ولایت و جانشینی علی بن ابی طالب بعد از محمد (ص) خاتم الانبیاء تصریح شده است. وی این حدیث را از ابوجعفر محمد بن علی خزاعی نقل نموده و از او احمد بن جعفر عقیلی روایت كرده است. وی دارای اثر تألیفی نبوده یا حداقل گزارشی در این زمینه به دست نیامده است.
منابع
- امل الآمل، ج2ص18 شماره 39؛
- توحید صدوق، ص310 حدیث2؛
- رجال طوسی، ص412 شماره 5968.