علی بن یوسف اللخمی
علی بن یوسف اللخمی الشطنوفی مورخ و فقیه مسلمان (644 - 713 ق = 1246 - 1314 م) است. او کتابی دارد تحت عنوان بهجة الأسرار ومعدن الأنوار. اصالت او از منطقه بلقا در جنوب شام که در حال حاضر در اردن واقع شده است و او به منطقه جیزه در اردن بر می‌گردد.
تولد
اصالت الشطنوف (به فتح اول و تشدید دوم و فتح نون و انتهای آن فا) به روستای شطانوف، منطقه‌ای در مصر از نواحی کوره غربی در نزدیکی منطقه نیل که به دو بخش شرقی که به تنیس و دمیاط منتهی می‌شود و بخش غربی به منطقه رشید با فاصله دو فرسخی از قاهره می‌رسد. اما وی در 644 هجری قمری متولد شد.
نسب
علی بن یوسف بن حریز بن معضاد اللخمی أبوالحسن الشطنوفی[۱]: عالم به قرآت آیات قرآنی بود. وی در زمان خود شیخ سرزمین‌های مصر بود. از فقهای شافعی است. او از بلقا در شام و تولد و مرگ او در قاهره بوده است[۲].
تحصیل
وی علوم را به دست شیوخ زمان خود آموخت و بر اساس مکتب شافعی زبان عربی و فقه را آموزش دید تا اینکه در قرائت، نحو، لغت و فقه دانشمند برجسته‌ای شد.
تدریس
او در مراکز مهم علمی آن دوره در شهر قاهره مشغول به تدریس شد؛ مراکزی مانند: جامع الطولونی، جامع الحاکم و الجامع الأزهر.
آثار
کتاب بهجة الأسرار و معدن الأنوار در شرح اخبار و مناقب عبدالقادر گیلانی وی در کتاب بهجت الاسرار و معدن الانوار فی مناقب الباز الاشحاب (کتاب) اخبار و فضایل گیلانی را در نزدیک به سه جلد جمع‌آوری کرد که توسط جمال‌الدین فالح گیلانی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفت. این کتاب در مسجد الازهر قاهره برای خوانندگان منتشر شد و اهمیت این اثر از آن جهت بود که او به وسیله این اثر شناخته شد و نکته مهم دیگر آنکه این اثر اولین کتاب با موضوع تاریخ و احوال شخصیه است. ابن حجر عسقلانی گفت:در بسیاری از داستان‌ها و اسانید روایات عجایب و شگفتی‌هایی از او ذکر شده است [۳] [۴].
سیره
الشطنوفی یکی از بزرگان دوران ممالیک در مصر است زیرا وی در زمان خود شیخ المقاری مصری بود تا حدی که در جامع الازهر به قرائت می‌پرداخت و مردم دسته دسته برای بهرهمندی از این قرائت حضور پیدا می‌کردند. در تاریخ تصوف اسلامی جایگاه بزرگی دارد.
دیدگاه امام الذهبی
او در کتابش (معرفة القراء الکبار) از قول محمد سید جاد الحق می‌گوید: من در مجلس قرائتش(قرآن)حاضر بوده و با شیوه سکوت او آشنا بودم (به توانایی‌های مختلف او آگاه بودم). شطنوفی به شدت به شیخ عبدالقادر گیلانی علاقه‌مند بود.
درگذشت
علی بن یوسف اللخمی الشطنوفی در سال 713 هجری قمری در قاهره درگذشت[۵].
پانویس
- ↑ کتاب بهجة الأسرار ومعدن الأنوار فی مناقب الشیخ عبدالقادر الجیلانی، من تألیف الشیخ الشطنوفی، دراسة وتحقیق، جمال‌الدین الکیلانی، المؤسسة العربیة للنشر 2011
- ↑ کتاب الشیخ عبدالقادر الکیلانی رؤیة تاریخیة معاصرة للدکتور جمال‌الدین فالح الکیلانی، مؤسسة مصر مرتضى ،بیروت ،2011،ص45
- ↑ کتاب الشیخ عبدالقادر الکیلانی رؤیة تاریخیة معاصرة للدکتور جمال‌الدین فالح الکیلانی، مؤسسة مصر مرتضى ،بیروت ،2011،ص76
- ↑ کتاب الشیخ عبدالقادر الکیلانی رؤیة تاریخیة معاصرة للدکتور جمال‌الدین فالح الکیلانی، مؤسسة مصر مرتضى، بیروت،2011،ص45
- ↑ علی بن یوسف اللخمی الشطنوفی