سید قطب
او مرزها را مانع وحدت جهان اسلام میدانست و معتقد بود پیشرفت و پیروزی مسلمانان در هر کجا زمینهای است برای ایجاد حکومت جهانی اسلام، و نامه سید قطب به آیت الله کاشانی به مناسبت ملی شدن صنعت نفت نیز در همین راستاست. سید در این نامه نکات بسیار مهمی را بیان میکند. به اعتقاد او، نهضت ملی شدن صنعت نفت «ملی» نیست؛ بلکه نهضتی اسلامی به رهبری یک روحانی است. وی در بخشی از این نامه آورده است: «استعمار غربی میداند که اگر میهن اسلامی یکپارچه شود، چه موقعیت استوار نظامی، سیاسی و اقتصادی نیرومندی خواهد داشت. امپریالیسم از منابع مادی و انسانی فراوانی که جهان اسلام میتواند فراهم بیاورد به خوبی آگاه است. برای استعمار کاملاً عیان است که وقتی صد میلیون نفر زیر یک پرچم و در سایه عقیدهای واحد و نظام اجتماعی واحد گرد هم بیایند، کفه ترازو به نفع اینها سنگین خواهد شد».
نام | سید قطب |
---|---|
نامهای دیگر | سید قطب |
نام پدر | حاج قطب ابراهیم |
متولد | ۱۹۰۶ م |
محل تولد | مصر |
برخی آثار | اسلام و سرمایه داری
تفسیر فی ظلال القرآن |
ولادت
در۱۹۰۶ م در روستای موشه در استان اسیوط مصر به دنیا آمد.
تحصیلات
در سال ۱۹۲۰ برای ادامه تحصیل به قاهره رفت. در ۱۶ سالگی وارد دانشگاه عبدالعزیز شد. پس از آن به دانشگاه دارالعلوم راه یافت. وی در دوران دانشجویی، از دانشجویان مستعد و با پشتکار بود و توجه استادانش را به خود جلب کرد.
آثار
«اسلام و سرمایه داری» ترجمه سید محمد شیرازی
«تفسیر فی ظلال القرآن» که دو جزء اول آن توسط سید علی خامنهای و تمام هشت جلد توسط مصطفی خرمدل با عنوان در سایه قرآن منتشر شدهاست.
«ما چه میگوییم» ترجمه سید هادی خسروشاهی
«ویژگیهای ایدئولوژی اسلامی» ترجمه سید محمد خامنهای
طفل من القریة (سیرة ذاتیة).
خارها (أشواک) (داستان).
«آفرینش هنری در قرآن» (التصویر الفنی فی القرآن) ترجمه محمد مهدی فولادوند
دورنمای رستاخیز در ادیان پیشین و قرآن (مشاهد القیامة فی القرآن) ترجمه غلام رضا خسروی حسینی
«زیربنای صلح جهانی» ترجمه سید هادی خسروشاهی و زین العابدین قربانی
چراغی بر فراز راه (در ترجمهای دیگر: نشانههای راه) (معالم فی الطریق)
«آینده در قلمرو اسلام» (المستقبل لهذا الدین) ترجمه سید علی خامنهای
هذا الدین.
فی ظلال القرآن (تفسیر). ترجمه سید علی خامنهای
«عدالت اجتماعی در اسلام» (العدالة الاجتماعیة) ترجمه محمد علی گرامی و سید هادی خسروشاهی
تصورات إسلامیة (مجموعه مقالات).
فاجعه تمدن و رسالت اسلام (الاسلام و مشکلاة الحضارة) - ترجمه علی حجتی کرمانی
اندیشه ها
بعضی از باورهای وی در مبحث اتحاد میان کشورهای اسلامی و موضوع حکومت اسلامی از این قرار است:
وی معتقد بود که اگر چنان چه دولتی به یکی از کشورهای اسلامی حمله کند، دیگر کشورهای اسلامی موظفند که کشور متخاصم را تحریم اقتصادی و سیاسی کنند و روابط اقتصادی خود را آن کشور قطع کنند. وی به شدت با فرهنگ غربی و غربزدگی مخالف بود و معتقد بود که برای عزتمندی و پیشرفت بایستی به اندیشههای ناب اسلامی رجوع کرد. در نظر سید، اسلامی که در آن روزگار عرضه میشد، نه اسلام حقیقی؛ بلکه اسلام جعلی است، که سید از این اسلام جعلی به اسلام آمریکایی تعبیر میکند. جالب توجه است که لفظ اسلام آمریکایی برای اولینبار توسط خود سید به کار گرفته شد. سید همچنین نسبت به یهود و صهیونیسم بدگمان بود و آنان را مایه انحطاط جوامع اسلامی میدانست. یکی از آموزههای که سید بر آن تأکید داشت بحث جهاد بود. وی معتقد بود چنان چه کشوری از طریق گفتگو دست از ستمگری بر ندارد، باید با جهاد مسلحانه آن را تسلیم کرد. از دیگر اندیشههای خاص سید قطب میتوان انتقادهای وی به بعضی از خلفای صدر اسلام به ویژه بنیامیه اشاره کرد.
سید قطب قائل به حاکمیت اسلام بود؛ حاکمیتی که در آن قوانین، مبتنی بر شرع اسلام باشد.