اخوان المسلمین بحرین
جمعیت اصلاح نمایندگی جنبش اخوان‌المسلمین در کشور بحرین است و از طریق بازوی سیاسی خود جمعیت منبر اسلامی در پارلمان بحرین شرکت کرد. فعالیت اخوان‌المسلمین از سال 1930 در بحرین شکل گرفت[۱].
| اخوان‌المسلمین بحرین | |
|---|---|
| نام حزب | اخوان‌المسلمین بحرین |
| تاریخ تأسیس | 1930 م، ۱۳۰۸ ش، ۱۳۴۸ ق |
| مؤسس | عبدالرحمن الجودر |
| رهبران |
|
تاریخچه
اخوان‌المسلمین در دهه سی قرن گذشته در زمان حسن البنا از طریق شخصیت‌های اسلامی موسوم به "البدریین" به بحرین وارد شد. اولین کسی را که در خلیج فارس به این گروه پیوست عبدالرحمن الجودر اولین دانشجوی بورسیه بحرینی در مصر است که در سال 1946 با حسن البنا دیدار کرد و بااو در قاهره بیعت کرد. در اوایل دهه پنجاه عبدالرحمن و جمعی از همراهان وی کتابخانه محارک را تأسیس کردند و آنها واردات کتاب و نامه از مصر، سوریه و لبنان را آغاز کردند و برای چاپ و ترویج کتاب‌های اسلامی تلاش می‌کردند. جوانان شروع به دریافت این کتاب‌ها و پیام‌ها می‌کردند، و این باعث می‌شد که آنها با اندیشه نهضت اسلامی، اهداف و نقاط شروع آن همراه شوند. پس از دو یا سه سال او نام کتابخانه را به کتابخانه هنر تغییر داد و برای مدت‌ها به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های اسلامی بود که اندیشه اسلامی را در بحرین ترویج می‌داد.
جمعیت اصلاح
در ماه مه 1941 جمعیت اصلاح تأسیس شد. اولین انجمنی که دارای ایدئولوژی اخوان‌المسلمین بود که تعدادی از دانش‌آموزان مدرسه الهدایة الخلیفیة در محرق گردهم آمده و سنگ بنای این جمعیت نهاده شد و در سال 1948 با نام الاصلاح تغییر یافت و اعضای آن از اعراب ساحل خلیج فارس یا سنی‌های ایرانی تبار تشکیل می‌شود. در طول دهه اربعین تا دهه شصت قرن گذشته، افراد مسئول این جمعیت اعلام کردند که اهداف آنها محدود به انجام فعالیت‌های اجتماعی و مذهبی، بدون توجه به مسائل سیاسی است، و شاید این به دلیل روابط خوب جمعیت با جریان حاکم بود. این موضوع پس از حمایت از آرمان فلسطین و شرکت در تظاهراتی که پس از اعلام تأسیس اسرائیل در سرزمین فلسطین در سال 1948 تغییر ماهیت داد و بر میزان هواداران آن افزوده شد تا به تشکیل یک نیروی نمادین از اعضای آن برای شرکت در جنگ در حمایت از فلسطین انجامید. از این تاریخ تا دهه هفتاد میلادی بروز اختلافات طائفه‌ای بین شیعه و سنی از یک طرف و تفکر غالب اجتماعی مبنی بر حمایت جمعیت اصلاح از حکومت و ظهور نگرش‌های ملی‌گرایانه باعث عقب‌نشینی این حزب در صحنه اجتماعی بحرین شد. با آغاز دهه هفتاد تلاش رهایی مبنی بر حضور در صحنه سیاسی بحرین با پشتیبانی اخوان‌المسلمین آغاز شد اما نهایتا راه به جایی نبرد. در دهه هشتاد با ظهور و تقویت جنبش‌های مذهبی از جمله اخوان‌المسلمین این جنبش مذهبی بار دیگر جمعیت اصلاح را مورد توجه قرار داد و سعی در گسترش این جریان در بحرین کرد. در طول این مرحله، جامعه الاصلاح فعالیت سیاسی متشکل را انجام نمی‌داد، بلکه مواضع سیاسی خود را از طریق بیانیه‌ها، سمینارها و بازدیدهایی که در آن با مقامات بحرین ارتباط برقرار می‌کرد اعلام می‌نمود.
جمعیت منبر الاسلامی
در سال 2000 حمد بن عیسی آل خلیفه کمیته‌ای را برای تهیه منشور سیاسی کشور تحت عنوان "پروژه اصلاحات" تشکیل داد، که از طریق آن روند سیاسی آغاز می‌شود. جمعیت اصلاح نیز منشور موازی ای ارائه کرد که به طور کلی چشم‌انداز آن از مسائل سیاسی و ملی را ترسیم می‌کرد. از اینجا کار سیاسی اخوان‌المسلمین آغاز شد و یک بازوی سیاسی با نام جمعیت منبر اسلامی با هدایت و اندیشه اخوان‌المسلمین تأسیس شد. در انتخابات 2002 این جمعیت موفق شد 7 کرسی پارلمان را تصاحب کند. در سال 2006 این جمعیت در انتخابات پارلمانی برای یک لیست متحد (اتحاد) با جمعیة الإصالة الإسلامیة شرکت کرد که نمایانگر روند سلفی بود. این اتحاد در نتیجه فشارهای مردمی بود که این دو گروه با هم متحد شوند برای جلوگیری از نفوذ در صفوف اهل سنت. این بارنیز 7 کرسی از هشت کرسی را به دست آورد. بعد از اختلافاتی که در اثنای انتخابات سال 2010 و شروع اعتراضات مردمی در 14 فوریه 2011 اخوان‌المسلمین بحرین به پشتیبانی از جریان حاکم پرداخت. در این میان جریان منبر اسلامی دریافت که به دلیل عدم قدرت، سابقه و حضور در صحنه آنطور که باید قادر به مدیریت شرایط نیست بنابراین جدایی را ترجیح داد اما بدون درگیری تا جمیت اصلاح را تضعیف نکند.
بیداری اسلامی و اخوان بحرین
اخوان‌المسلمین بحرین در قبال انقلاب 30 ژوئن 2013 موضوع مثبت یا منفی به خود نگرفت. بنابراین گرچه دولت بحرین با سرکوب جریان اخوان به وسیله دولت مصر بعد از استقرار موافق بود و همراه کشورهای عربی منطقه مخالف خیزش‌های مردمی بیداری اسلامی بود ولی دست حمایت خود را از اخوانیان بحرین بر نداشت.