حسن بن عبدالله شاطری
حسن بن عبدالله الشاطری (1347 - 1425 هـ) عالم دین، مسلمان استاد و مدرس در رباط تریم حضرموت یمن بود. علما و شاگردان زیادی از یمن و تعدادی از کشورهای اسلامی نزد او تحصیل کردند. او به تدریس فقه شافعی در رباط تریم و مجالسی که در هر جا که مستقر می‌شد علاقه داشت وی از طلاب می‌خواهد که برای حفظ، مطالعه، درک، یادگیری و تدریس به علوم اسلامی به ویژه فقه و زبان عربی توجه کنند[۱].
| حسن بن عبدالله شاطری | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | حسن بن عبدالله بن عمر بن أحمد بن عمر بن أحمد |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1347 ق، ۱۳۰۷ ش، ۱۹۲۹ م |
| محل تولد | شهر طارم یمن |
| سال درگذشت | 1425 ق، ۱۳۸۲ ش، ۲۰۰۴ م |
| فعالیت‌ها | عالم دین، مسلمان استاد و مدرس در رباط تریم حضرموت یمن |
نسب
حسن بن عبدالله بن عمر بن أحمد بن عمر بن أحمد بن عمر بن أحمد بن علی بن حسین بن محمد بن أحمد بن عمر بن علوی الشاطری بن علی بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین السبط بن الإمام علی بن أبی‌طالب، والإمام علی همسر فاطمة بنت محمد ﷺ.
او فرزند سی و پنجم رسول الله محمد ﷺ در سلسله نسب است.
تولد
در هفتم جمادی الاخرة سال 1347 هجری قمری در شهر طارم از حضرموت به دنیا آمد و در آنجا بزرگ شد او پس از مرگ مادرش در سن پنج سالگی زیر نظر پدرش تربیت شد. پدرش مدیریت و سرپرستی اداره علمی رباط تریم را بر عهده گرفته بود.
اساتید
او از تعدادی از شیوخ زمان خود که بیشتر شاگردان پدرش بودند و یکی از مشهورترین شیوخ و اساتید در آن دوره بودند کسب علم کرد.
- پدرش عبدالله بن عمرالشاطری
- علوی بن عبدالله بن شهاب‌الدین
- جعفر بن أحمد العیدروس
- عبدالباری بن شیخ العیدروس
- حسن بن إسماعیل الحامد
- أبوبکر بن محمد السری
- محفوظ بن سالم بن عثمان الزبیدی
- سالم بن سعید بن بکیر باغیثان
- علوی بن عباس المالکی
- محمد بن سالم بن حفیظ
- عمر بن علوی الکاف
- عمر بن عوض حداد
زندگی علمی و سیاسی
او در اوایل تدریس در رباط تریم اداره امور آن جا را بر عهده داشت و پس از درگذشت برادر بزرگترش محمد المهدی جانشین پدر شد و پس از اشغال تریم در رژیم گذشته در سال 1401 هجری قمری به به تشویق انقلابی طلاب برای مبارزه و دعوت به سوی خدا ادامه داد. مدتی نزدیک به سه سال به مکه نقل مکان کرد و طی آن مدتی به ابوظبی در امارات متحده عربی سفر کرد و سپس با فرزندانش در ابوظبی اقامت گزید و سفرهایی برای دعوت خدا به اندونزی، مالزی و کشورهای دیگر داشت. سپس پس از خروج رژیم حزب کمونیست یمن و استقرار در شهر تریم به آن شهر بازگشت و با مشارکت برادرش سالم الشاطری در سال 1412 هجری قمری پس از اتحاد یمن، اداره رباط تریم را به دست گرفت. پس از آن به تشکیل جلسات درس و وعظ برداخت، به جز مجالس درس در مجامع عمومی در تریم و ابوظبی که به آنجا در رفت آمد بود نیز حضور پیدا می‌کرد.
او به روش تدریس و آموزش متقاضیان علاقه‌مند بود، چه در تریم بود و چه دروسی که برگزار می‌کرد یا سرپرستی می‌نمود. شیوه‌ای است که طلاب کتاب را برای شیخ می‌خوانند و شیخ عبارات را تصحیح، بیان و مفهوم آنها را توضیح می‌داد. خواندن کتاب از ابتدا تا انتها برایش مهم بود. در حالی که درجه بندی در دروس تدریس شده بر حسب سطح دانش آموز را دنبال می‌کرد. و از مقدمات به دروس میانی، سپس مبسوط و موشکافی علوم در علومی که تدریس می‌کرد معتقد بود خواه در فقه باشد و یا در دیگر علم شرعی. یکی از رویکردهای او به تدریس و تعلیم و تربیت این بود که معتقد بود طلاب، چه در رباط تریم چه در جاهای دیگر، نباید به چیزی غیر از طلب علم و امثال آن، مشغول شوند. که لازمه آن دانش آموز دانستن و مطالعه است و از نظر سیره و اخلاق و حسن خلق و ذکر شبانه روز نیز بسیار تاکید داشت. از مهمترین کارهای او و برادرش سالم، انتخاب بهترین و برجسته‌ترین فقهای حضرموت بود که در آن زمان برای تدریس در رباط تریم حضور داشتند، اشخاصی مانند: فضل بن عبدالرحمن بافضل، علی المشهور بن محمد بن سالم بن حفیظ، محمد بن علی باعویضان، محمد بن علی الخطیب، عبدالله باعبود و ... ، به علاوه او علاقه فراوانی به چاپ برخی از کتب فقه شافعی و توزیع آنها در بین طلاب در رباط و خارج از کشور داشت.
وفات
وی در ظهر روز جمعه یازدهم ربیع الاول 1425 هجری قمری در شهر ابوظبی در امارات متحده عربی پس از آنکه یک روز قبل از مرگ برای مداوا در بیمارستان بستری شد، درگذشت. سپس به خانه پسرش محمد بن حسن الشاطری در ابوظی منتقل شد و تعداد زیادی از علما که حضورشان در ابوظبی مصادف بود برای شرکت در جشن میلاد پیامبر(ص) مانند شاگردش محمد علوی مالکی، مشاور پادشاه علی بن عبدالرحمن الهاشمی، عمر بن حفیظ، عیسی بن عبدالله بن مانع الحمیری و عبدالله بن احمد العیدروس بر او نماز خواندند. ظهر شنبه بنا به وصیتش به تریم منتقل شد تا در آنجا دفن شود و بعدازظهر همان روز در قبرستان زنبل تریم در جوار پدرش به خاک سپرده شد[۲].