احمد بن عبدالله شنبل
احمد بن عبدالله شنبل (872 - 920 ق) پیشوا و عالم دینی و مورخ اهل حضرموت یمن بود[۱]. او به علم ادبیات و تاریخ متمایل شد و تاریخ حضرموت را که به عنوان "تاریخ شنبل" شناخته می‌شود گردآورد و در آن نکته‌های تاریخی، احکام شرعی و پندهای مفید را ترکیب کرد. این کتاب یک منبع تاریخی کامل برای نزدیک به ده قرن است.[۲]
| احمد بن عبدالله شنبل | |
|---|---|
| نام کامل | احمد بن عبدالله شنبل |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 872 ق، ۸۴۶ ش، ۱۴۶۸ م |
| محل تولد | تریم، حضرموت، یمن |
| سال درگذشت | 920 ق، ۸۹۳ ش، ۱۵۱۴ م |
| محل درگذشت | تریم، حضرموت، یمن |
| دین | اسلام |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | تاریخ‌نگار حضرموت |
نسب
احمد بن عبدالله بن علوی شنبل بن حسن بن أحمد بن محمد أسدالله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین السبط بن علی بن أبی‌طالب و علی همسر فاطمه دختر حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.
او نوه 24 رسول الله محمد صلی الله علیه و آله است.[۳]
تولد و تربیت
در سال 872 هجری در تریم حضرموت متولد شد. او قرآن و و برخی از کتب را حفظ کرد. در کسب علم مجتهد و در سیره عملی صوفی شد و در علوم ادبی و عربی سرآمد بود و کتاب‌های زیادی در زمینه علوم حدیث خواند. او با بزرگان و علمای زمان خود همنشین بود و در این راه به بسیاری از کشورها سفر کرد و از محضر علما بهره گرفت و به دست بسیار ی از ایشان خرقه علم و زهد بر تن کرد. او اهمیت زیادی نسبت به کتاب‌های تاریخ به ویژه تاریخ اعراب داشت و در یک دوره کتاب تاریخی را گردآوری کرد. [۴]
کتاب‌ها
او کتابی دارد با نام "تاریخ شنبل" که "تاریخ اکمل" نیز نامیده می‌شود و به تاریخ حضرموت اختصاص داده است. این کتاب به ثبت وقایع از سال 501 هجری تا آغاز قرن دهم هجری[۵] تنظیم شده است که در آن به کتاب «البهاء» که بر اساس حوادث و سال‌ها تنظیم شده است بسیار تکیه کرده است و متعلق به مورخ عبدالرحمان بن علی بن حسان، متوفی در سال 818 هجری قمری، نویسنده قدیمی‌ترین تاریخ حضرمی است [۶].
وفات
وی در پایان ماه رجب سال 920 هجری قمری در تریم درگذشت و در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد[۷].
منبع
شنبل، احمد بن عبدالله (1424 ق). تاریخ Schenbel. صنعا، یمن: کتابخانه باستان‌شناسی صنعا.
پانویس
- ↑ کحالة, عمر رضا (1414 هـ). معجم المؤلفین (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: مؤسسة الرسالة. صفحة 184. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 17 ینایر 2021.
- ↑ الزرکلی, خیر الدین (2002). الأعلام (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 160. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 22 سبتمبر 2020.
- ↑ المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الثانی. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 451. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.
- ↑ الشلی, محمد بن أبی‌بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الثانی (الطبعة الثانیة). صفحة 148. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 4 دیسمبر 2020.
- ↑ الحبشی, عبدالله بن محمد (1425 هـ). مصادر الفکر الإسلامی فی الیمن. أبوظبی، الإمارات العربیة المتحدة: المجمع الثقافی. صفحة 499.
- ↑ حسان, عبدالرحمن بن علی (1441 هـ). البهاء فی تاریخ حضرموت. عمان، الأردن: دار الفتح.
- ↑ الشلی, محمد بن أبی‌بکر (1425 هـ). السناء الباهر بتکمیل النور السافر. صنعاء، الیمن: مکتبة الإرشاد. صفحة 124.