سید فؤاد علی شُکر با نام جهادی «سید محسن» یا «حاج محسن» از بنیان‌گذاران حزب الله لبنان بود. این فرماندۀ ارشد در حملۀ تروریستی پهپادهای اسرائیلی در ضاحیه بیروت به ساختمانی در حرت حریک در شامگاه سه شنبه 30 ژوئیه 2024 م به همراه سه زن، ۲ کودک و یک مستشار ایرانی، میلاد بیدی، به‌ شهادت رسید. وی در سال 1983 م، به اتهام حمله به پایگاه تفنگ‌داران نیروی دریایی که در جریان این حمله، ۲۴۱ آمریکایی کشته و ۱۲۸ تن دیگر زخمی شدند، در فهرست تحریم‌های آمریکا و تحت تعقیب قرار گرفت. تأسیس و سازماندهی حزب الله، مدیریت و سازماندهی نیروهای نظامی حزب الله برای حمایت از مسلمانان مظلوم بوسنی و هرزگوین در مقابل حمله صرب‌ها و کراوات‌ها، نقش‌آفرینی در جنگ 33 روزه لبنان، آموزش نیروهای حزب‌الله و ارتش سوریه را در مقابل تهاجم گروه‌های تکفیری و فرماندهی جبهۀ مقاومت فلسطین و لبنان در مقابله با تجاوز رژیم اشغالگر از فعالیت‌های مبارزاتی وی است. حزب الله لبنان در مرحلۀ اول «عملیات اربعین» در واکنش به ترور فواد شکر، موفق شد ۳۲۰ راکت کاتیوشا و پهپاد به سرزمین‌های اشغالی شلیک کند.

فؤاد شکر
سید فؤاد شکر.jpg
نام کاملسید فؤاد علی شُکر
نام‌های دیگر
  • سید فؤاد علی شُکر
  • حاج محسن
  • سید محسن
  • أبو محسن
اطلاعات شخصی
سال تولد1961 م، ۱۳۳۹ ش‌، ۱۳۸۰ ق
محل تولدشهر نبی شیت در منطقه بعلبک در شرق لبنان
سال درگذشت2024 م، ۱۴۰۲ ش‌، ۱۴۴۵ ق
محل درگذشتضاحیه جنوبی بیروت
دیناسلام، شیعه
فعالیت‌ها

زندگی‌نامه

سید فؤاد علی شُکر معروف به «حاج محسن» در 15 آوریل 1961 م، در شهر نبی شیت در منطقۀ بعلبک در شرق لبنان متولد شد[۱].

فعالیت‌های مبارزاتی

ایشان از سال ۱۹۸۵ م، به حزب‌ الله پیوست و علاوه بر عضویت در شورای مرکزی و مجمع نظامی حزب الله، رهبری نبردهای جبهه جنوب لبنان و فلسطین را به عهده داشت[۲].

تأسیس و سازماندهی حزب الله

فؤاد شکر از بنیان‌گذاران حزب الله لبنان بود و نقش فرماندهی را در تأسیس و سازماندهی اولین گروه‌های مقاومت اسلامی در لبنان ایفا کرد. وی از دوستان نزدیک عماد مغنیه و جزو حلقۀ نزدیکان به سید مقاومت، سید حسن نصرالله و از مشاوران ارشد وی در امور نظامی شناخته می‌شد و عضو شورای مرکزی حزب الله و شورای جهادی مقاومت اسلامی لبنان نیز بود.

قرار گرفتن در فهرست تحریم‌های آمریکا

آمریکا در سال 1983 م، فواد شکر را به اتهام حمله به پایگاه تفنگ‌داران نیروی دریایی که در جریان این حمله، ۲۴۱ آمریکایی کشته و ۱۲۸ تن دیگر زخمی شدند، در فهرست سیاه و تحریم‌های خود قرار داد و برای دستگیری او جایزه ۵ میلیون دلاری تعیین کرد.

حضور در بوسنی و هرزگوین

او از سال 1992 م تا 1995 م، در مدیریت و سازماندهی نیروهای نظامی حزب الله برای حمایت از مسلمانان مظلوم بوسنی و هرزگوین و جلوگیری از کشتار آنان در مقابل تهاجم صرب‌ها و کروات‌ها، نقش اساسی داشت.

نقش آفرینی در جنگ 33 روزه لبنان

سید محسن فرماندۀ اصلی و مسئول تدوین طرح‌های نظامی مقاومت اسلامی لبنان در جنگ تموز در سال ۲۰۰۶ م، مشهور به جنگ 33 روزه لبنان که افسانۀ شکست‌ناپذیری رژیم صهیونیستی را دفن کرد، بود.

زخمی و مجروح شدن

فؤاد شکر نقش اساسی در برنامه‌ریزی و مدیریت عملیات به‌ویژه عملیات‌های ویژه علیه نیروهای اسرائیلی در لبنان داشت و در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی در مقابله با تهاجم اسرائیل به لبنان شرکت کرد و در درگیری منطقه خلده در سال ۱۹۸۲ م، مجروح شد.

حضور در سوریه

حاج محسن در جنگ داخلی سوریه، مسئولیت آموزش نیروهای حزب‌الله و ارتش سوریه را در مقابل تهاجم گروه‌های تکفیری و داعش بر عهده داشت. همچنین در مقابله با این گروه‌های تکفیری در شرق لبنان نیز فعال بود.

اعتراف رسانه‌های اسرائیلی به توان نظامی

روزنامۀ اسرائیلی یدیعوت آحارونوت، در مقاله‌ای در توصیف توان نظامی فؤاد شکر نوشت: او مشاور حسن نصر الله،دبیرکل جنبش جهاد اسلامی لبنان برای طراحی و هدایت عملیات در زمان جنگ و ناظر واقعی رویارویی حزب الله با اسرائیل از زمان عملیات طوفان الاقصی است که مقاومت فلسطین در شهرک‌های اطراف نوار غزه در 7 اکتبر 2023 آغاز کرد و به دنبال آن تجاوز اسرائیل به نوار غزه انجام شد که ماه‌ها طول کشید.

شهادت

فؤاد علی شکر با نام جهادی «سید محسن» به دلیل نقشی اساسی در جبهۀ فلسطین و لبنان در مقابله با تجاوز رژیم اشغالگر، توسط اسرائیل تحت تعقیب بود. سرانجام در حمله تروریستی پهپادهای اسرائیلی در ضاحیه بیروت به ساختمانی در حرت حریک در شامگاه سه‌شنبه 30 ژوئیه 2024 م به همراه سه زن، ۲ کودک و یک مستشار ایرانی، میلاد بیدی، به شهادت رسید. این اقدام ترویستی دومین حملۀ این رژیم به پایتخت لبنان بعد از ترور صالح العاروری نائب‌رئیس دفتر سیاسی حماس بود. اسرائیل بعد از این حمله مدعی شد که آن پاسخی به اصابت یک موشک به زمین فوتبال شهرک مجدل الشمس که موجب جان باختن ۱۲ نفر از ساکنان آن شد، و فؤاد شکر نیز در مقام فرماندۀ موشکی حزب الله در آن نقش داشته، است. در حالی‌که مقاومت اسلامی لبنان در بیانیه‌ای ضمن تکذیب هرگونه حمله به منطقه مجدل الشمس واقع در جوبان اشغالی سوریه اعلام کرد: حزب الله ادعای رسانه‌های رژیم اشغالگر دربارۀ حملۀ موشکی به مجدل الشمس را تکذیب و تأکید می‌کند که مقاومت اسلامی لبنان هیچ ارتباطی با این حمله نداشته و انجام آن را رد می‌کند. همچنین پایگاه خبری آکسیوس آمریکا به نقل از یک مقام آمریکایی تاکید کرد که حزب الله اعلام کرده که علت حادثه منطقۀ مجدل الشمس در جولان اشغالی سوریه، موشک ضدهوایی اسرائیل بوده است[۳].

واکنش‌ها

بیانیۀ جنبش جهاد اسلامی

جنبش جهاد اسلامی فلسطین با صدور بیانیه‌ای، شهادت فؤاد علی شکر (سید محسن) فرماندۀ ارشد حزب‌الله لبنان و شماری از غیرنظامیان در حملۀ رژیم صهیونیستی به حومۀ جنوبی بیروت را به سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌ الله لبنان، نیروهای حزب‌الله و خانواده شهدای این حمله تبریک و تسلیت گفت و تاکید کرد که اطمینان دارد لبنان و مقاومت لبنان می‌توانند مانع از اقدامات دشمن صهیونیست بشوند و این ترور مقاومت و پایداری آن را در تمامی میدان‌ها تقویت خواهد کرد. در ادامه این بیانیه آمده است: تاکید می‌کنیم که ما در کنار لبنان و ملت آن در رویارویی با هرگونه تجاوز صهیونیستی خواهیم ایستاد[۴].

بیانیۀ حزب الله لبنان

حزب‌الله لبنان نیز با صدور بیانیه‌ای از شهادت فؤاد شکر (السید محسن) از اعضای ارشد حزب‌الله در حملۀ رژیم صهیونیستی به حومۀ جنوبی بیروت خبر داد. و تاکید کرد که حزب‌الله لبنان بر پایبندی قطعی و عزم راسخ خود نسبت به ادامۀ جهاد تا آزادی سرزمین‌های اشغالی و مقدسات از چنگال رژیم غاصب صهیونیستی ادامه خواهد. بر اساس این بیانیه موضع سیاسی حزب‌الله لبنان نسبت به این تعرض گناه‌آلود و جنایت بزرگ در جریان تشییع این شهید بزرگوار از سوی سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان مشخص خواهد شد[۵]. دبیرکل حزب‌الله درباره ترور فرمانده این جنبش نیز گفت: هدف دشمن به طور اساسی ترور فرمانده بزرگ جهادی، «حاج محسن» بود. ساختمان مورد حمله، یک ساختمان مسکونی و مملو از مردان و زنان غیرنظامی بود. این تجاوزگری به شهادت هفت نفر منجر شد. سه زن، ۲ کودک، یک شهید از برادران ایرانی و فواد شکر، فرمانده عزیزمان. او ادامه داد: این واکنش به آنچه در مجدل شمس رخ داد، نبود بلکه یک ادعا و انحراف افکار عمومی و بخشی از جنگ و نبرد است. سید حسن نصرالله همچنین گفت آنچه در ضاحیه جنوبی بیروت اتفاق افتاد، یک تجاوزگری بود که پاسخ در پی خواهد داشت[۶].

پیام رهبر جریان حکمت ملی عراق

همچنین سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق در پی شهادت فؤاد شکر، بر اثر حمله رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت، با ملت برادر لبنان و سران و طرفداران مقاومت اسلامی در لبنان ابراز همدردی کرد و افزود که این حملات به همه جهان ثابت کرده است که رژیم اشغالگر صهیونیستی، به دنبال گسترش دامنه جنگ در همه طرف‌ها برای شعله‌ور کردن منطقه و جهان و تهدید امنیت و ثبات ملت‌ها بدون هیچ مانع و عامل بازدارنده‌ای است. حکیم برای این شهید رحمت و اسکان در بهشت و برای خانواده بزرگوار و بستگان و رهروان مسیر او، صبر و شکیبایی را خواستار شد[۷].

پیام فرماندۀ کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پیامی به حجت الاسلام و المسلمین سید حسن نصرالله رهبر پرافتخار مقاومت اسلامی لبنان، شهادت «ابومحسن فواد شکر» را تسلیت گفت.

متن پیام بدین شرح است:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

مجاهد نستوه جناب حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن نصرالله رهبر پرافتخار مقاومت اسلامی لبنان (دامت برکاته)

سلام علیکم؛

شهادت، عالی‌ترین مرتبه «حضور عندالرب» است که اولیا الهی، آن را «افضل قُرُبات» خوانده‌اند و عاشقان، آن را «احلی من العسل» دیده‌اند، و چه جاهلند دشمنان خزیده در ظلمتکده‌ها که به گمان انتقام، بندگان مخلص خداوند متعال را به آن تهدید می‌کنند! در واقع آنان پلی می‌سازند برای رسیدن مان به معشوق! و چه باشکوه شهدای ما به این اشقیا خطاب کرده و شادمانه گفته‌اند سینه‌هایمان را بشکافید تا ببینید در آن جز تمنای وصال نیست.

اینجانب به جنابعالی که قافله سالار مجاهدان و شهیدان سرافراز مقاومت هستید و بسیاری در شعاع عشق و معنویت شما سرود الهی «من المومنین رجال صدقوا ما عاهدوالله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر» سر دادند، و همچنین آحاد ملت مقاوم و رشید لبنان و رزمندگان جبهه مقتدر مقاومت اسلامی، شهادت پر فیض سردار شجاع مقاومت شهیدالقدس " ابومحسن فواد شکر " از سلاله شهیدان عاشورا و سلسله مجاهدان کربلای حسینی و شهدای عزیز همراه او که در جنایت تروریستی اخیر رژیم صهیونیستی در ضاحیه بیروت به این فیض بزرگ نائل آمدند، را صمیمانه تبریک و تسلیت عرض می‌نمایم. بی تردید شهید عزیز حاج محسن خلاصه شهدای نهضت مبارک حزب الله لبنان و نوید بخش پیروزی عظیم جبهه حق است و دشمنان امت اسلامی به ویژه باند تبهکار، جنایتکار و تروریست صهیونی و قاتلان زنان، کودکان و مردان مظلوم غزه و حامیان آن باید منتظر خشم مقدس و انتقام سخت و حتمی مجاهدان مؤمن، مصمم و با اراده اضلاع مقاومت اسلامی و خونخواهی آنها باشند[۸]. "و ما النصر الا من عندالله العزیز الحکیم"

سرلشکر پاسدار حسین سلامی

عملیات اربعین

حزب الله لبنان اعلام کرد که «مرحلۀ نخست» عملیات اربعین علیه اسرائیل با شلیک ۳۲۰ راکت کاتیوشا و پهپاد با موفقیت کامل انجام شده است. حزب الله لبنان از مرحلۀ اول عملیات در واکنش به ترور فواد شکر با شلیک ۳۲۰ راکت کاتیوشا و پهپاد به سرزمین‌های اشغالی خبر داد. در این عملیات که در روز اربعین برابر با 25 آگوست 2024 م، انجام شد، ۳۲۰ راکت کاتیوشا از خاک لبنان به سمت الجلیل الغربی در شمال فلسطین اشغالی شلیک شده است. خبرنگار المیادین گزارش داد که مقاومت در واکنش به تجاوز رژیم اسرائیل به جنوب لبنان عمق الجلیل الغربی و جولان اشغالی سوریه را هدف حملات موشکی قرار داده است. در پی این حملات حزب الله در بیانیه‌ای ضمن اعلام پایان موفق اولین مرحلۀ عملیات به رژیم اسرائیل هشدار داد: «اگر غیرنظامیان آسیب ببینند، مجازات شدید و بسیار سخت خواهد بود»[۹].

جستارهای وابسته

پانویس

منابع