سبطیه

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۴ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

سبطیه از فرقه‌های شیعه منسوب به یحیی بن ابی سبط هستند که ظاهرا بایستی نام او یحیی بن ابی شمیط باشد.

سبطیه
نامسبطیه
تاریخ شکل گیری1 ق، ۱ ش‌، ۶۲۲ م
موسسیحیی بن ابی سبط( ابی شمیط)
عقیدهپس از امامت جعفر صادق، فرزندش محمد امامت را عهده‌دار است. پس از محمد بن جعفر ملقب به دیباج نیز امامت در نسل وی استمرار داشته است و یکی از فرزندان وی همان قائم آل محمد است.

موسس

نام مؤسس این فرقه با اختلاف گزارش شده ‌است. برخی از منابع نام او را یحیی بن ابی شمیط و برخی دیگر یحیی بن ابی سمیط و گروهی نیز یحیی بن شمیط یا سمیط گزارش کرده‌اند. وی از ارکان و فرماندهان لشکر مختار ثقفی بوده‌است[۱][۲][۳].

تاریخچه

نام وی در متون مختلف به گونه‌های مختلف ذکر شده است: شهفور اسفراینی و عبدالقاهر بغدادی نام وی را یحیی بن شمیط، محمد شهرستانی یحیی بن ابی شمیط، اشعری یحیی بن ابی سمیط، صاحب حورالعین، یحیی بن ابی شمط و جاحظ در کتاب الحیوان احمر بن شمیط ذکر کرده‌اند. ظاهراً پدر وی از جمله لشگریان مختار بوده است. ضمن آنکه جاحظ در البیان و التببین، یحیی بن شمیط را از لشگریان مختار دانسته چنانکه اسفراینی نیز فرمانده لشگریان مختار را در جنگ با مصعب بن زبیر، احمد بن شمیط معرفی می‌کند. ضمن آن که بلاذری این فرد را ابن شمیط نامیده است. لازم به ذکر است که در برخی از منابع فرقه منسوب به یحیی بن ابی شمیط، شمطیه دانسته شده است[۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴].

اعتقادات

این فرقه بر این باورند که پس از امامت امام جعفر صادق (علیه‌السّلام)، فرزندش محمد ملقب به دیباج امامت را عهده‌دار است. پس از محمد بن جعفر نیز امامت در نسل وی استمرار داشته است و یکی از فرزندان وی همان قائم آل محمد است[۱۵][۱۶].

پانویس

  1. محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ دوم، ص 226
  2. «ر. ک. الملل و النحل الشهرستانی، محمد بن عبدالکریم - کتابخانه مدرسه فقاهت». .
  3. «ر. ک. فرق الشیعة - نوبختی، حسن بن موسی - کتابخانه مدرسه فقاهت».
  4. «ر. ک. مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین - ابوالحسن الاشعری - کتابخانه مدرسه فقاهت»
  5. «معجم مصطلحات الرجال والدرایة - جدیدی نژاد، محمدرضا - کتابخانه مدرسه فقاهت».
  6. اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، فخر رازی، ص54
  7. انساب الاشراف، بلاذری، ج6، ص433
  8. لبدء و التاریخ، مطهر مقدسی، ج5، ص124 / البیان و التببین، جاحظ، ج1، ص23
  9. لتبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، صفحات 23 و 34
  10. لحور العین، ص163
  11. کتاب الحیوان، جاحظ، ج3، ص60
  12. الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص80
  13. مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص99
  14. الملل و النحل، عبدالکریم شهرستانی، ص167
  15. «الملل و النحل - الشهرستانی، محمد بن عبدالکریم - کتابخانه مدرسه فقاهت».
  16. التبصیر فی الدین وتمییز الفرقة الناجیة عن الفرق الهالکین - الأسفرایینی، أبوالمظفر - کتابخانه مدرسه فقاهت».