اسواریه
اسواریه یکی از فرقههای کلامی منسوب به معتزله و از پیروان علی اسواری بودند. این فرقه از شعبههای نظامیه است و معتقدند که خداوند به انجام کاری که به عدم آن خبر داده است یا علم به عدم آن دارد، قادر نیست.
اسواریه | |
---|---|
نام | اسواریه |
موسس | علی اسواری |
عقیده | شبهه در قدرت الهی |
موسس
موسس این فرقه علی اسواری است که نخست از یاران ابوالهذیل به شمار میرفت و سپس به کیش نظام درآمد. گفته شده است که وی به دلیل فقر و تنگدستی به بغداد آمد و با نظام ملاقات کرد و نظام به او هزار دینار داد و گفت زودتر به موطن خود بازگرد زیرا میترسید که اسواری بر او غالب شود[۱].قاضی عبدالجبار معتزلی از اسواری در شمار متکلمان معتزلی طبقه هفتم نام میبرد و او را برخوردار از مرتبه والای اندیشه و رأی میداند[۲].
عقاید
بحث از قدرت حق تعالی مهمترین بحثی است که در آن میتوان آرایی از اسواری را جست و جو کرد[۳]. اسواری معتقد بود که خداوند میداند که عدم وجودش برای او مقدور نیست. نیز میگفت که خداوند قادر بر ظلم و دروغ نیست و در یک کلام قادر بر انجام قبایح نیست[۴]. اسواری همچنین معتقد بود که خداوند قادر بر خلق جهل که مایه کفر کافر شود نیست[۵]. اسواری مانند نظام حقیقت انسان را روح دانسته و گفته است انسان همان روح غیرمرئی است که در قلب جای گرفته است[۶].