غیبت کبری
زندگانی طولانی و مخفیانه امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با غیبت کبرا شروع شد و آن زمانی بود که آخرین نایب خاص حضرت و در زمان غیبت صغرا از دنیا رفت. البته میان غیبت صغرا و کبرا فاصله ای وجود نداشته است و تنها فرق بین دو غیبت در این است که در دوره غیبت کبرا امام نایب خاص و مشخصی را که در میان مردم به نام و شخص شناخته شود، معرفی نکرده است و مردم می بایستی مسایل دینی و احکام اسلامی را از نایبان عام امام فرا گیرند.به اعتقاد شیعیان، غیبت کبرا مانع فیض رسانی امام نسبت به جهان خاصه انسان ها نمی شود. روایتی از پیامبر صلوات الله علیه نقل شده است که جابر انصاری از پیامبر صلوات لله علیه پرسید آیا شیعیان در زمان غیبت قائم از وجود مبارک او بهره مند میشوند؟ حضرت پاسخ دادآری سوگند به خدایی که مرا به نبوت برانگیخت، آنان در غیبت او از نورش روشنایی میگیرند و از ولایت او، بهره مند میشوند؛ همانند بهره مندی مردم از خورشید؛ اگرچه ابرها چهره آن را بپوشاند.[۱]
زمان شروع غیبت کبری
شروع غیبت کبرای امام زمان عجل الله فرجه الشریف به سال 329 بر می گردد.تا پیش از آن و در عصر غیبت صغری، شیعیان حضرت می توانستند مسایل خود را از چهار نایب خاص امام که واسطه میان حضرت و شیعیان بودند بپرسند، ولی در سال 329 هجری قمری با فوت علی بن محمد سمری، [۲] آخرین نماینده خاص امام غیبت کبری آغاز می شود. وی شش روز قبل از آن که از دنیا برود، توسط امام از مرگ خود خبر دار شده بود. حضرت به او امر کرد که دیگر نایبی برای خود انتخاب نکند،[۳] [۴] [۵] زیرا که دوره غیبت کبری آغاز شده و زمان پایان آن را خدا می داند. در این مدت همه جای زمین را فساد و ظلم و جور فرا می گیرد تا که حضرت ظهور کند و همه جا را از عدل و داد پر کند.[۶] [۷] [۸] [۹]
ویژگیهای عصر غیبت کبری
برخی ویژگیهای این غیبت که آن را از دوران نخست متفاوت میسازد، عبارت است از:
طولانی بودن: بر خلاف غیبت صغرا، این غیبت، زمانی طولانی را در بر خواهد گرفت. نامشخص بودن پایان آن: اگرچه دورۀ غیبت کبرا محدود خواهد بود؛ اما پایان آن نامشخص است و جز خداوند سبحانه و تعالی از آن آگاهی ندارد. عام بودن نیابت در این دوران: بر خلاف دوران غیبت صغرا که ارتباط مردم با آن حضرت، از راه نواب خاص صورت میگرفت، در این دوران دیگر سفارت و نیابت خاص وجود ندارد و یگانه مرجع مردم، نایبان عام آن حضرت هستند که با ملاکهایی که در روایات ذکر شده، قابل تشخیص است. در این دوران، مجتهدان جامع شرایط در جایگاه نایب عام، وظیفه ادارۀ جامعه را بر عهده دارند.[۴] دوام فیض آن حضرت در این دوران: به اعتقاد شیعه، گر چه در عصر غیبت مردم از هدایت ظاهری امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) محرومند اما همچنان آن حضرت واسطه فیض الهی بر عالم است که دوام عالم به وجود او وابسته است و نیز به وسیله حقیقت و نورانیت و باطن ذاتش در قلوب شایسته مردم تأثیر و تصرف مى نماید و آنها را به سوى مرتبه کمال و غایت ایجاد جذب مى کند.[۵] در روایتی از امام سجاد (علیه السلام) آمده است: ... ما کسانى هستیم که خدا به واسطه ما آسمان را بر فراز زمین نگاه داشته و اهل زمین را از هلاکت نجات بخشیده است. به واسطه ما باران مى بارد و رحمت خدا منتشر مى شود و زمین برکاتش را بیرون مى آورد و اگر نبود در هر عصر و زمانى امامى از ما اهل بیت در روى زمین، زمین اهلش را فرو مى برد و هلاک مى کرد... از هنگام خلقت آدم تا قیامت، زمین از خدا خالى نبوده و نخواهد بود؛ خواه حجّتش در میان مردم آشکار و معروف باشد یا غایب و ناپیدا. بدون حجت، خدا عبادت نمى گردید.[۶]
پانویس
==رده ها== مهدویت، اصطلاحات اسلامی،امام مهدی، اعتقادات شیعه
- ↑ علامه مجلسی محمد باقر، بحار الأنوار، تهران، انتشارات اسلامیه، ج52، ص، 93
- ↑ پور سید آقایی، تاریخ عصر غیبت صغری، ص۱۸۱
- ↑ اربلی، کشف الغمه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰
- ↑ شیخ طبرسی، احتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۵۱۶
- ↑ اربلی، کشف الغمه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰
- ↑ شیخ طبرسی، احتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶.