ثوریه

«ثوریه» مذهبی فقهی است که شامل پیروان ابو عبد اللّه سفیان بن سعید ثورى كوفى می شود.

وجه تسمیه

سفیان بن سیعد را از آن جهت ثوری می خوانند که یکى از اجداد او ثور بن عبد منات نام داشت.

زندگی نامه

ثوری در سال 96 در كوفه متولد شد و در همان جا علم حدیث را آموخت. او مردى زاهد و بى ‏اعتناى به خلفا و درباریان بود بنا بر این مورد تعقیب دو خلیفه عباسى منصور و مهدى قرار گرفت و ناچار به ترک وطن شد و مدتى در یمن و حجاز و در مکه بسر برد. در آن شهر بر وى سخت گرفتند و به بصره رفته و در آن شهر ساکن شد. وی سر انجام در شعبان سال 161 هجرى و در 64 سالگی درگذشت و در همان جا به خاك سپرده شد.

آرای فقهی و کلامی سفیان ثوری

ثوری در فقه از پیروان اهل حدیث بود و از ثقات آن طایفه به شمار مى ‏رفت. بعضى او را برتر از مالك بن انس دانسته ‏اند. ابن ندیم از بعضى از مؤلفات او یاد كرده كه از جمله آن ها «الجامع الكبیر و الجامع الصغیر» و «كتاب الفرائض» و دو رساله دیگر است. وى تفسیرى بر قرآن نوشته است كه ابو اسحاق ثعلبى به آن استشهاد كرده است. امّا در علم كلام سفیان ثوری از «صفاتیه» بود و صفاتى را كه براى خداوند در قرآن كریم آمده از خصائص ذات او مى‏ دانست. او در روایات فقهى غالبا به رویه شیخین استناد مى ‏كرد. وى ترجیح مى ‏داد كه بسمله را با بانگى خفیف تلاوت كند و جهاد را تا روز قیامت باقى و واجب مى ‏دانست. وى مى ‏گفت یك مسلمان بایداز اولو الامر اطاعت نماید، خواه متّصف به عدل باشد یا جور. با این حال او به شیعه تمایل داشت و به قول صاحب كتاب «طبقات الحفاظ» امام جعفر صادق (ع) یكى از شیوخ او بود. البته بعضى گفته‏ اند كه او زیدى مذهب بود و چون مردى زاهد و گوشه‏ گیر بود صوفیه او را از پیشوایان پیشین خود شمرده‏ اند. چنان كه شیخ فرید الدین عطّار نیشابورى در كتاب «تذكرة الاولیاء» او را از بزرگان صوفیه دانسته است.