ابراهیم نخعی

نام	ابراهیم نخعی
نام کامل	ابونعمان،ابراهیم بن مالِک اَشْتَر نَخَعی
نام پدر	مالک اشتر
محل زندگی	کوفه • موصل
نقش‌های برجسته	فرمانده سپاه مختار ثقفی در قیام علیه قاتلان سیدالشهداء، فرمانده موصل از سوی مختار و سپس عبدالله بن زبیر
منصب	فرمانده سپاه مختار ثقفی در قیام علیه قاتلان سیدالشهداء، فرمانده موصل از سوی مختار و عبدالله بن زبیر
دین	اسلام
مذهب	شیعه
زادروز	حوالی ۱۵ق
زادگاه	کوفه
نسب	تیره نخع از قبیله مذحج
نام زیارتگاه	شیخ ابراهیم
علت درگذشت	در جنگ با محمد بن مروان
درگذشت	۷۱ یا ۷۲ق
محل فوت	حوالی بغداد

ابراهیم بن مالِک اَشْتَر نَخَعی فرزند مالک اشتر یار صمیمی و صحابی خاص امیرالمؤمنین علی (ع) است.ابراهیم، سرور قبیله ‏ی نخع و یکه‏ تاز آنان از فرماندهان شریف و باسیادتی بود که به شجاعت و تدبیر مشهور بود. بسیاری از مورخان او را در شجاعت ستوده‏ اند. و از قهرمانی ‏ها و شجاعت ‏هایش در میدان جنگ که به ‏مانند صاعقه بی ‏امان بر قلب دشمن می‏ تاخت و از یمین و یسار از کشته پشته می‏ساخت با شگفتی یاد کرده و سخن ‏ها گفته ‏اند.

از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفته‏ اند، حضور او در جنگ صفین است. او با وجود آن‏که نوجوانی کم ‏سن و سال بود، در این جنگ حضور یافت و در کنار امیرالمؤمنین (ع) و پدرش مالک اشتر رشادت ‏ها از خود نشان داد.

منابع روایی شیعه و سنی از ابراهیم بن مالک اشتر به ‏عنوان یکی از روات حدیث نام برده‏ اند. او یکی از راویان روایت ‏های پدرش مالک بن اشتر برشمرده شده، روایت ‏هایی را از او نقل کرده است که حدیث وفات ابوذر در ربذه از آن جمله است.

ولادت و نسب

از سال تولد ابراهیم بن مالک اطلاع دقیقى در دست نیست؛ اما به استناد این که او در جنگ صفین نوجوان بوده، معلوم می‌‌شود که او بین سال‌هاى ۱۵ تا ۲۱ ق. به دنیا آمده است. او از قبیله نخع که تیره‌اى از قبیله مذحج است، می‌‌باشد. قبیله مذحج، یکى از بزرگترین و مشهورترین قبائل یمن است. این قبیله در مقابل دشمن شدیدتر از همه قبائل مبارزه می‌‌کرد. آن‌ها بعد از شهادت امام على (ع) در کوفه ساکن شدند.

اوصاف ابراهیم

ابراهیم سرور قبیله نخع و یکه تاز آنان از فرماندهان شریف و با سیادتی بود که به شجاعت و تدبیر مشهور بود. بسیاری از مورخان او را در شجاعت ستوده اند. و از قهرمانی ها و شجاعت هایش در میدان جنگ که به مانند صاعقه بی امان بر قلب دشمن می تاخت و از یمین و یسار از کشته پشته می ساخت با شگفتی یاد کرده ، سخن ها گفته اند.

از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفته اند، حضور او در جنگ صفین است. او با وجود آن که نوجوانی کم سن و سال بود، در این جنگ حضور یافت و در کنار امیرالمؤمنین(ع) و پدرش مالک اشتر رشادت ها از خود نشان داد.

ابراهیم نه تنها در شجاعت و شهامت ؛ بلکه در سخاوت و جوانمردی و ایمان و اخلاق و محبت به اهل بیت(ع) نیز برترین مردم عراق بود.

علامه سید محسن امین نیز او را در کتابش اعیان الشیعه چنین می ستاید: « ابراهیم مردی شجاع، سلحشور، با شهامت، صف شکن و رئیس بود، او دارای طبعی عالی و همتی بلند و طرفدار حق بود و دارای طبع شعر و زبانی فصیح و هوادار و دوستدار خاندان عصمت و طهارت؛ همان گونه که پدرش مالک اشتر نیز دارای چنین صفات و امتیازات عالی بود و حق هم همین است که چنین فرزندی مجسمه چنین پدری باشد .»

بارزترین عرصه ظهور ابراهیم

جنگ نهر خازر بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیت های فرماندهی این فرمانده شجاع بود. در این جنگ سپاه بیست هزار نفری عراق بر لشکر هشتاد و سه هزار نفری شام به فرماندهی عبیدالله بن زیاد فائق آمد و ابن زیاد نیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد .

ابراهیم بعد از اتمام کار از موصل به نصیبین رفت و کارگزاران خود را به نواحی مختلف جزیره فرستاد و آنجا را فتح کرد .