بنیاد اسلامی بنگلادش

بنياد اسلامی بنگلادش يک سازمان غير انتفاعی وابسته به وزارت دين بنگلادش برای تبليغ اسلام و خدمات عام المنفعه است.

معرفی بنياد اسلامی بنگلادش

بنياد اسلامی بنگلادش يک سازمان غير انتفاعی وابسته به وزارت دين بنگلادش برای تبليغ اسلام و خدمات عام المنفعه است.
اين بنياد به دستور شيخ مجيب الرحمان رئيس جمهور وقت بنگلادش در تاريخ 22مارس سال 1975 ميلادی تأسيس شد. به دستور وی مسجد بيت المکرم و آکادمی اسلامی که در مرکز شهر داکا وجود داشتند جزء اموال و ثروت بنياد اسلامی بنگلادش گرديد و دفتر بنياد در مسجد بيت المکرم بود.
ساليان بعد دولت، زمينی در منطقه اگر گاون(دهکده آقا) شهر داکا را برای بنياد اختصاص داد و ساختمان بلندی در آن بنا کرد و اکثر بخش‌های بنياد به آنجا منتقل شد.
غير از دفتر مرکزی بنياد در داکا در 7 استان کشور و 64 شهرستان؛ دفتر دارد همچنين در شهرهای مختلف کشور 7 مرکز بری تربيت ائمه مساجد و 29 مرکز تبليغی فعاليت دارد.

مديران بنياد اسلامی بنگلادش

مديرکل و مديران بخش‌های مختلف بنياد، امام و خطيب مسجد بيت المکرم و مسئولین عالی رتبه؛ مديريت و حسابدار بنياد از سوی وزارت دين منصوب می‌شوند. کارمندان زير نظر مديرکل بنياد استخدام می‌شوند.
در حال حاضر تعداد کارمندان بنياد حدود 1200نفر است. کارمندان بنياد به عنوان کارمندان رسمی دولت محسوب نمی‌شوند.
به جز مسئولين بخش‌های مديريت و حسابداری که مستقيماً از سوی وزارت دين منصوب می‌شوند، ديگر کارمندان بنياد مثل کارمندان ساير سازمان‌های خيريه مشمول قانون کار هستند؛ البته عملاً امتيازات آنان مشابه امتيازات کارمندان دولت است.

هزينه های بنياد اسلامی بنگلادش

هزينه‌های بنياد از درآمد اموال و ثروت خود (اجاره مغازه های سوپر مارکت بيت المکرم و فروش کتاب) و اعتبارات وزارت مذهب تأمين می‌شود.

مسجد بيت المکرم

مسجد بيت المکرم که در حال حاضر به عنوان مسجد ملی تلقی می‌شود يکی از بزرگترين مساجد جهان است. گفنه می‌شود اين مسجد دهمين مسجد جهان است. از نظر معماری شبيه به کعبه است.

تاريخچه مسجد بيت المکرم

در سال 1959 ميلادی خانواده بوانی که يکی از 22 خانواده سرمايه دار بزرگ در پاکستان آن زمان بود (زمانی که بنگلادش پاکستان شرقي بود) تصميم گرفت که يک مسجد بزرگ در داکا بسازد و همچنين يک مرکز تحقيقات اسلامی تأسيس کند و برای اين کار آقاي عبد اللطيف بوانی و برادر زاده وی آقای يحی بوانی 8،3 اکر (حدود 3،36 هکتار) زمين اختصاص دادند که ساختمان اصلی مسجد در مرکز آن است و شامل سوپر مارکت، بوستان و يک استخر نيز هست.
آنان در کنار ساختن مسجد بيت المکرم با کمک علمای اسلامی، محلی مرکزی به نام «دارالعلوم» تأسيس کردند، در سال 1960 ميلادی اسم «دارالعلوم» تغيير نمود و نام آن اسلاميک آکادمی نهاده شده و به عنوان شعبه‌ای از مؤسسه مرکزی تحقيقات اسلامی که مرکزش در کراچی بود محسوب گرديد.
اولين بار در 25 ژانويه سال 1963 ميلادی در مسجد بيت المکرم اقامه نماز شد. ساختن مسجد به طور کامل تا سال 1968 ميلادی طول کشيد.

معماری مسجد بيت المکرم

ساختمان اصلی مسجد 8 طبقه است و طبقه همکف برای سوپر مارکت و طبقه‌های بالا برای مسجد اختصاص داده شده است. ظرفيت برای 30 هزار نفر نماز گزار در نظر گرفته شده بود.
مساحت سوپر مارکت از پشت مسجد به طرف جنوب تا انتهای زمين متعلق به بيت المکرم و نيز به طرف شرق از مسجد امتداد دارد و بعد به کمک عربستان سعودی مسجد به طرف شرق توسعه داده شد و در حال حاضر ظرفيت آن 40هزار نفر نمازگزار است.

تاريخچه بنياد اسلامی بنگلادش

اسلاميک آکادمی، سازمان بزرگی نبود و کارهايش محدود به تحقيقات اسلامی بود. چون اسلاميک آکادمی وابسته به کراچی بود و گردانندگان آن در هنگام جنگ استقلال از وحدت پاکستان‌ مايت می‌کردند. به همين دليل بعد از استقلال بنگلادش دولت آن را تعطيل کرد و ساختمانش در کنار مسجد بيت المکرم تا زمان تأسيس بنياد اسلامی غير فعال بود. سپس اين ساختمان تخريب گرديده زمينش به سمت شمال غربی (سوپر مارکت مسجد بيت المکرم) توسعه داده شده. در سال‌های نخستين، بنياد اسلامی فعاليت چندانی نداشت. بعداً از سال 1979 ميلادی دولت ضياء الرحمان به آن توجه ويژه‌ای داشت و در پی آن فعاليت آن رونق گرفت.

بخش های مختلف بنياد

بخش‌های مختلف بنياد اسلامی شامل بخش‌های مديريت، حسابداری، کتابخانه مرکزی، انتشارات، دائره‌المعارف اسلامی، ترجمه، تحقيقات، تربيت ائمه مساجد، تأسيس کتابخانه‌های اسلامی در مساجد، آموزش عمومی کودکان و بزرگسالان در مساجد و رفاه اجتماعی است.

بخش منشورات

بنياد اسلامی تا به حال بيش از پانصد عنوان کتاب منتشر کرده است. بيشترين کتابها ترجمه است که شامل کتب احاديث، تفاسير قديمی، تاريخ، سيره، فقه، عقايد، زندگينامه متفکران اسلامی و ... است. برخی موضوعات کتب منتشره شامل تاريخ اسلام، اقتصاد اسلامی، سير تاريخ مسلمانان در بنگلادش، ميراث فرهنگی مسلمانان بنگلادش، کتب اسلامی برای کودکان و نوجوانان و ... است. در سال‌های اخير کتاب‌های مختلف در مورد جنگ استقلال بنگلادش و در ستايش شيخ مجيب الرحمان نيز منتشر شده است.
در مورد انتخاب کار ترجمه، بخش مربوط در بنياد اسلامی تصميم می‌گيرد و کار را برای ترجمه به افراد بر اساس حق الزحمه واگذار می‌کند و به ندرت پيش می‌آيد که کسی از طرف خود برای ترجمه، کتابی پيشنهاد کند وبنياد اسلامی آن را قبول کند. کارهای اساسی را افراد خودشان انجام می‌دهند و برای انتشار آن به بنياد اسلامی پيشنهاد می‌کنند و اگر بنياد پسنديد آن را منتشر می‌کند. پژوهش‌های بنيادی از طرف بنياد به چشم نمی‌خورد و آنچه که به عنوان تحقيق انجام داده می‌شود غالباً تقليدی است.
بخش دائره المعارف اسلامی بنياد اسلامی، بيش از يک دهه پيش يک «دائره المعارف اسلامی» به زبان بنگالی 28 جلدی تدوين کرد. در حال حاضر اين بخش مشغول به تدوين « دائره المعارف اسلامی نوجوانان» است.
بنياد اسلامی يک ماهنامه برای کودکان و نوجوانان منتشر می‌کند. همه کتب و مجلات در چاپخانه اختصاصی متعلق به بنياد چاپ می‌شوند.

بخش رفاه اجتماعي

بخش‌های رفاه اجتماعی بنياد اسلامی از مردم زکات دريافت می‌کند، گر چه افراد کمی زکات خود را به بنياد اسلامی می‌دهند. بعضی‌ها برای جلب رضايت دولت قسمتی از زکات خود را به آن پرداخت می‌کنند. زير نظر اين بخش يک سازمان خيريه برای ائمه و مؤذن‌های مساجد تأسيس شده تا به نيازمندان کمک کند. زير نظر اين بخش تا به نيازمندان کمک کند. زير نظر اين بخش برنامه‌ای نيز برای آموزش خياطي به زنان نيازمند و اعطاي چرخ خياطی و ساير ابزار خياطی اجرا می‌شود.
البته فعاليت اين بخش چندان فرانگير و گسترده نيست. همچنين در اين بخش، يک بيمارستان برای درمان کودکان بی سرپرست (رايگان) در شهر تونگي نزديک داکا وجود دارد.

بخش تربيت ائمه مساجد

بخش تربيت ائمه مساجد بنياد اسلامی به ائمه و موذن‌های مساجد در کنار ارتقاء معلومات اسلامی در امور مختلف اجتماعی و حرفه ای نيز آموزش می‌دهد که شامل مسائل بهداشتي؛ کمک‌های اوليه، علوم تجربی، آموزش رايانه، محيط زيست، درختکاری و ... است.
براساس برنامه آموزش عمومی کودکان و بزرگسالان در مساجد، به بعضی از ائمه مساجد شهريه ماهانه داده می‌شود تا آنان کودکان و بزرگسالان را آموزش اسلامی دهند.
در گذشته شخصيت‌های برجسته مسلمان عهده دار مقام مدير کل بنياد اسلامی می‌شدند. در دوره پاکستان، مرحوم ابو الهشام برای چندين سال مدير اسلاميک آکادمی بود که يک انديشمند مسلمان بود.
بعد، آقاي شمس العالم ساليان دراز مديرکل بنياد اسلامی بود که وی نيز يک انديشمند برجسته بود. ولی در طول بيش از يک دهه اخير سلايق سياسی بر انتخاب مديرکل سايه افکنده و افرادی منصوب شده اند که صلاحيت اين جايگاه را نداشته اند و در نتيجه نسبت به عملکرد آنان اعتراضات عمومی شکل گرفته است. به عنوان مثال در دوره مديرکل پيشين (شميم افضل) اين موضوع رخ داد و يک جنجال بزرگ شکل گرفت.

دبيرکل بنياد اسلامی بنگلادش

دبيرکل فعلي بنياد که اخيرا منصوب شده، آقاي انيس محمود است.