احمد بن عبدالله شنبل (872 - 920 ق) پیشوا و عالم دینی و مورخ اهل حضرموت بود ^[۱]. او به علم ادبیات و تاریخ متمایل شد و تاریخ حضرموت را که به عنوان "تاریخ شنبل" شناخته می شود گردآورد و در آن نکته های تاریخی، احکام شرعی و پندهای مفید را ترکیب کرد. این کتاب یک منبع تاریخی کامل برای نزدیک به ده قرن است.^[۲]

نسبت

احمد بن عبد الله بن علوی شنبل بن حسن بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین السبط بن علی بن أبی طالب و علی همسر فاطمه دختر حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.

او نوه 24 رسول الله محمد صلی الله علیه و آله است.^[۳]

تولد و تربیت

در سال 872 هجری در تریم حضرموت متولد شد. او قرآن و و برخی از کتب را حفظ کرد. در کسب علم مجتهد و در سیره عملی صوفی شد و در علوم ادبی و عربی سرآمد بود و کتابهای زیادی در زمینه علوم حدیث خواند. او با بزرگان و علمای زمان خود همنشین بود و در این راه به بسیاری از کشورها سفر کرد و از محضر علما بهره گرفت و به دست بسیار ی از ایشان خرقه علم و زهد بر تن کرد. او اهمیت زیادی نسبت به کتابهای تاریخ به ویژه تاریخ اعراب داشت و در یک دوره کتاب تاریخی را گردآوری کرد. ^[۴]

کتابها

او کتابی دارد با نام "تاریخ شنبل" که "تاریخ اکمل" نیز نامیده می شود و به تاریخ حضرموت اختصاص داده است. این کتاب به ثبت وقایع از سال 501 هجری تا آغاز قرن دهم هجری^[۵] تنظیم شده است که در آن به کتاب «البهاء» که بر اساس حوادث و سالها تنظیم شده است بسیار تکیه کرده است و متعلق به مورخ عبدالرحمان بن علی بن حسان، متوفی در سال 818 هجری قمری، نویسنده قدیمی ترین تاریخ حضرمی است ^[۶].

وفات

وی در پایان ماه رجب سال 920 هجری قمری در طارم درگذشت و در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد^[۷] .

منبع

شنبل، احمد بن عبدالله (1424 ق). تاریخ Schenbel. صنعا، یمن: کتابخانه باستان شناسی صنعا.

پانویس

↑ كحالة, عمر رضا (1414 هـ). معجم المؤلفين (PDF). الجزء الأول. بيروت، لبنان: مؤسسة الرسالة. صفحة 184. مؤرشف من الأصل (PDF) في 17 يناير 2021.
↑ الزركلي, خير الدين (2002). الأعلام (PDF). الجزء الأول. بيروت، لبنان: دار العلم للملايين. صفحة 160. مؤرشف من الأصل (PDF) في 22 سبتمبر 2020.
↑ المشهور, عبد الرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهيرة (PDF). الجزء الثاني. جدة، السعودية: عالم المعرفة. صفحة 451. مؤرشف من الأصل (PDF) في 2 يناير 2020.
↑ الشلي, محمد بن أبي بكر (1402 هـ). المشرع الروي في مناقب السادة الكرام آل أبي علوي (PDF). الجزء الثاني (الطبعة الثانية). صفحة 148. مؤرشف من الأصل (PDF) في 4 ديسمبر 2020.
↑ الحبشي, عبد الله بن محمد (1425 هـ). مصادر الفكر الإسلامي في اليمن. أبوظبي، الإمارات العربية المتحدة: المجمع الثقافي. صفحة 499.
↑ حسان, عبد الرحمن بن علي (1441 هـ). البهاء في تاريخ حضرموت. عمان، الأردن: دار الفتح.
↑ الشلي, محمد بن أبي بكر (1425 هـ). السناء الباهر بتكميل النور السافر. صنعاء، اليمن: مكتبة الإرشاد. صفحة 124.

[1] كحالة, عمر رضا (1414 هـ). معجم المؤلفين (PDF). الجزء الأول. بيروت، لبنان: مؤسسة الرسالة. صفحة 184. مؤرشف من الأصل (PDF) في 17 يناير 2021.

[2] الزركلي, خير الدين (2002). الأعلام (PDF). الجزء الأول. بيروت، لبنان: دار العلم للملايين. صفحة 160. مؤرشف من الأصل (PDF) في 22 سبتمبر 2020.

[3] المشهور, عبد الرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهيرة (PDF). الجزء الثاني. جدة، السعودية: عالم المعرفة. صفحة 451. مؤرشف من الأصل (PDF) في 2 يناير 2020.

[4] الشلي, محمد بن أبي بكر (1402 هـ). المشرع الروي في مناقب السادة الكرام آل أبي علوي (PDF). الجزء الثاني (الطبعة الثانية). صفحة 148. مؤرشف من الأصل (PDF) في 4 ديسمبر 2020.

[5] الحبشي, عبد الله بن محمد (1425 هـ). مصادر الفكر الإسلامي في اليمن. أبوظبي، الإمارات العربية المتحدة: المجمع الثقافي. صفحة 499.

[6] حسان, عبد الرحمن بن علي (1441 هـ). البهاء في تاريخ حضرموت. عمان، الأردن: دار الفتح.

[7] الشلي, محمد بن أبي بكر (1425 هـ). السناء الباهر بتكميل النور السافر. صنعاء، اليمن: مكتبة الإرشاد. صفحة 124.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]