احمد بن عبدالله شنبل (872 - 920 ق) پیشوا و عالم دینی و مورخ اهل حضرموت بود^[۱]. او به علم ادبیات و تاریخ متمایل شد و تاریخ حضرموت را که به عنوان "تاریخ شنبل" شناخته می شود گردآورد و در آن نکته های تاریخی، احکام شرعی و پندهای مفید را ترکیب کرد. این کتاب یک منبع تاریخی کامل برای نزدیک به ده قرن است.^[۲]

نسبت

احمد بن عبد الله بن علوی شنبل بن حسن بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین السبط بن علی بن أبی طالب و علی همسر فاطمه دختر حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.

او نوه 24 رسول الله محمد صلی الله علیه و آله است.^[۳]

تولد و تربیت

در سال 872 هجری در تریم حضرموت متولد شد. او قرآن و و برخی از کتب را حفظ کرد. در کسب علم مجتهد و در سیره عملی صوفی شد و در علوم ادبی و عربی سرآمد بود و کتابهای زیادی در زمینه علوم حدیث خواند. او با بزرگان و علمای زمان خود همنشین بود و در این راه به بسیاری از کشورها سفر کرد و از محضر علما بهره گرفت و به دست بسیار ی از ایشان خرقه علم و زهد بر تن کرد. او اهمیت زیادی نسبت به کتابهای تاریخ به ویژه تاریخ اعراب داشت و در یک دوره کتاب تاریخی را گردآوری کرد. ^[۴]

کتابها

او کتابی دارد با نام "تاریخ شنبل" که "تاریخ اکمل" نیز نامیده می شود و به تاریخ حضرموت اختصاص داده است. این کتاب به ثبت وقایع از سال 501 هجری تا آغاز قرن دهم هجری^[۵] تنظیم شده است که در آن به کتاب «البهاء» که بر اساس حوادث و سالها تنظیم شده است بسیار تکیه کرده است و متعلق به مورخ عبدالرحمان بن علی بن حسان، متوفی در سال 818 هجری قمری، نویسنده قدیمی ترین تاریخ حضرمی است ^[۶].

وفات

وی در پایان ماه رجب سال 920 هجری قمری در طارم درگذشت و در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد^[۷] .

منبع

شنبل، احمد بن عبدالله (1424 ق). تاریخ Schenbel. صنعا، یمن: کتابخانه باستان شناسی صنعا.

پانویس

↑ کحالة, عمر رضا (1414 هـ). معجم المؤلفین (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: مؤسسة الرسالة. صفحة 184. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 17 ینایر 2021.
↑ الزرکلی, خیر الدین (2002). الأعلام (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 160. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 22 سبتمبر 2020.
↑ المشهور, عبد الرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الثانی. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 451. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.
↑ الشلی, محمد بن أبی بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الثانی (الطبعة الثانیة). صفحة 148. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 4 دیسمبر 2020.
↑ الحبشی, عبد الله بن محمد (1425 هـ). مصادر الفکر الإسلامی فی الیمن. أبوظبی، الإمارات العربیة المتحدة: المجمع الثقافی. صفحة 499.
↑ حسان, عبد الرحمن بن علی (1441 هـ). البهاء فی تاریخ حضرموت. عمان، الأردن: دار الفتح.
↑ الشلی, محمد بن أبی بکر (1425 هـ). السناء الباهر بتکمیل النور السافر. صنعاء، الیمن: مکتبة الإرشاد. صفحة 124.

[1] کحالة, عمر رضا (1414 هـ). معجم المؤلفین (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: مؤسسة الرسالة. صفحة 184. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 17 ینایر 2021.

[2] الزرکلی, خیر الدین (2002). الأعلام (PDF). الجزء الأول. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 160. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 22 سبتمبر 2020.

[3] المشهور, عبد الرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الثانی. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 451. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.

[4] الشلی, محمد بن أبی بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الثانی (الطبعة الثانیة). صفحة 148. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 4 دیسمبر 2020.

[5] الحبشی, عبد الله بن محمد (1425 هـ). مصادر الفکر الإسلامی فی الیمن. أبوظبی، الإمارات العربیة المتحدة: المجمع الثقافی. صفحة 499.

[6] حسان, عبد الرحمن بن علی (1441 هـ). البهاء فی تاریخ حضرموت. عمان، الأردن: دار الفتح.

[7] الشلی, محمد بن أبی بکر (1425 هـ). السناء الباهر بتکمیل النور السافر. صنعاء، الیمن: مکتبة الإرشاد. صفحة 124.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]