صالح بن علوی جمل اللیل
صالح بن علوی جمال اللیل (۱۲۶۹ - ۱۳۵۴ هجری قمری) عالم مسلمان و راهنمای بزرگ دینی، از مشهورترین علمای مسلمان در شرق آفریقا بود. وی را شیخ شیوخ شرق آفریقا و پدر نهضت علم در آن می دانند و در نشر دین و علم دارای فضایل و استقامت است. او اولین مؤسسه آموزش فرهنگ اسلامی را در شرق آفریقا در مسجد خود به نام مسجد ریاض تأسیس کرد . او بنیانگذار جشنواره بزرگ سالانه در شهر لامو برای جشن میلاد حضرت محمد ( ص) است .
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۹:۲۶، ۷ دسامبر ۲۰۲۱؛
نسب
صالح بن علوی بن عبدالله بن حسن بن احمد بن عبدالله، صاحب الطیر ، بن احمد بن هارون بن عبدالرحمن بن احمد بن عبدالله بن محمد جمال اللیل بن حسن المعلم بن محمد اسد الله بن حسن الترابی بن علی. بن الفقیه، سرهنگ دوم محمد بن علی بن محمد صاحب میربت بن علی، آزاد کننده قسم بن علوی بن محمد بن علوی.بن عبید الله بن احمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریدی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین السبط بن امام علی بن ابی طالب . و امام علی، همسر فاطمه بنت محمد سلام الله علیها .
وی سی و دومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
تولد و تربیت
وی در سنقانی در جزیره گراند کومور در سال ۱۲۶۹ هجری قمری متولد شد و مادرش مریم بنت علی مووان ماسوانی از قبیله آنی رجب است. او در آنجا رشد کرد و اصول دین و علم را از پدرش معروف به «فندی علاوی» متوفی سال 1311 هجری قمری دریافت کرد و نزد ابوالحسن اول بزرگ بن احمد جمال اللیل قرآن آموخت. با احمد بن ابی بکر بن سمیت که بعداً مفتی زنگبار شد .
اساتید
برگرفته از بسیاری از دانشمندان آفریقای شرقی ، از جمله:
پدرش علوی بن عبدالله، شتر شب عمویش علی بن عبدالله، شتر شب ابوالحسن بن احمد، شتر شب ابوبکر بن عبدالرحمن الحسینی علوی بن ابی بکر شاطری احدال بن ابی بکر الاحدال علی بن محمد المعاوی ابوبکر معاوی
شاگردان
از چه کسانی دریافت کرد:
پسرش احمد بدوی بن صالح، جمال شب پسرش عیدروس بن صالح، شتر شب نوه اش علی بن احمد بدوی، شتر شب عبدالله بن محمد بکاثیر سالم بن جمان القیصری علی بن حسن القمری عبداللطیف بن عثمان القمری
مهاجرت به لامو
وی در سال 1287 هجری قمری با اجازه پدر و مادرش از وطن خود به شهر لامو در جزیره لامو مهاجرت کرد . آنجا مملو از علما بود، لذا انواع هنرها را از آنان گرفت. حبیب صالح در هجرت خود با موانع گوناگونی مواجه شد، از این رو با عزم و حوصله استقامت کرد و علم را به عموم مردم رساند و آن را در دسترس همگان قرار داد. . کوشش ها بر او زیاد شد تا اینکه عده ای از مردم خشکیدند در حالی که او بر آنچه که بر آن برخورد شد شکیبایی کرد، سپس هنگامی که مقام و نیت روشنش بر آنان آشکار شد به سوی او بازگشتند، پس از او حمایت کردند و او را یاری کردند و جناب ابوبکر آل. حسینی زمین بزرگی به او داد پس مسجد خود را بنا کرد و آن را ( ریاض الجنه ) نامید و بنا را از چوب و گل و با خاک مبله کرد.النقی و کلبه مسکونی خود را با برگ و برگ ساخت. فرندس، سپس پس از مدتی تصمیم به ساختن مسجد با سنگ گرفت و در سال 1319 هجری قمری، شب معراج، بنا را به پایان رساند . این شد مسجد ریاضاولین مؤسسه نشر علم و فرهنگ اسلامی در شرق آفریقا و مؤسسات و مدارس و گوشه های علوم از آن منشعب شد.
جشن میلاد النبی
بزرگترین جلسه ای که سالیانه برگزار می کرد روز میلاد پیامبر اکرم (ص) بود که جمعیت زیادی در آن حضور داشتند و مردم از نقاط مختلف می آمدند که موسم دعوت الی الله و روز برادری و آشنایی است. و تبادل نظر بین حاضران، زیرا فصل اقتصادی بسیار بزرگی برای شهر لامو و اطراف آن است. این جشنواره تا به امروز به جذب شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان زیادی ادامه می دهد.
وفات
وی در روز شنبه دوم محرم 1354 هجری قمری در لمو درگذشت .
منبع
معروف، عبدالرحمن بن محمد (1404ق). خورشید ظهر (PDF) . قسمت دوم. جده، عربستان سعودی: دنیای دانش. صفحه 493.