زین بن سمیط

زین بن ابراهیم بن سمیط عالم دینی، فقیه شافعی، استاد در مرکز علمی الجعفری در شهر المنورة و از علمای سادات آل باعلوی است. او بیشتر عمر خود را در شهر البیضاء یمن به تدریس و دعوت به سوی خدا گذراند. او مؤلف چندین کتاب است که مهمترین آنها کتاب «المنهج السوی شرح أصول طریقة السادة آل باعلوی» است.

نسب

زین بن إبراهیم بن زین بن محمد بن زین بن عبد الرحمن بن أحمد بن عبد الرحمن بن علی بن سالم بن عبد الله بن محمد سمیط بن علی الشنهزی بن عبد الرحمن بابطینة بن أحمد بن علوی بن الفقیه أحمد بن عبد الرحمن بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی طالب و امام علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است .

وی سی و سومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

وی در سال 1357 هجری قمری / 1936م در جاکارتای اندونزی در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد و پدرش در کودکی او را به مجلس علوی بن محمد الحداد صاحب بوقور می برد و گاه او را به درس علی بن عبدالرحمن الحبشی که در خانه اش در کویتنگ اقامت داشت می برد. او در مدارس جاوه خواندن و نوشتن و قرآن کریم و علم تجوید را آموخت. سپس وقتی که او چهارده ساله بود از ترس فتنه و فساد در 1371 ق / 1950 م، پدرش او و برادرانش را به حضرموت برد، پدرش به اندونزی بازگشت و دیگر تا چند سال پسرش را ندید و پس از سالها در حرمین شریفین هنگام انجام احج با هم دیدار کردند.

وی در خانه پدری خود در تریم اقامت گزید و طلب علم کرد و در میان مدارس آن شهر به ویژه (رباط تریم ) رفت و آمد کرد، طی هشت سال اقامت خود در آنجا در بسیاری از زمینه ها شامل اصول فقه، فقه، واجبات، نکاح،عرفان، نجوم، نحو و بلاغت از اساتید مختلف شهر تریم بهره برد.

حرکت به شهر البیضاء

پس از گذراندن هشت سالی که در تریم بود، استادش محمد بن سالم بن حفیظ به او توصیه کرد که دعوت مفتی شهر البیضاء محمد بن عبدالله الهدار را اجابت نماید و به شهر البیضا در منتهی الیه جنوب یمن برای تدریس در مرکز علمی آن و تبلیغ دین در آن منطقه هجرت کند. سید زین به البیضاء رفت و در مسیر خود به شهر عدن رفت و در آنجا با سالم الشاطری (مدیر سابق رباط تریم) ملاقات کرد و سالم الشاطری واعظ و امام منطقه خور مکسر در حومه عدن بود. سپس از خور مکسر راه خود ادامه داد تا به شهر البیضاء رسید. در آنجا محمد الهدار او را پذیرفت و از دیدنش ابراز شادی کرد و دخترش را به ازدواج او درآورد و به او اجازه نقل روایاتش را داد. سید زین در درسها و جلسه های عمومی محمد الهدار شرکت می کرد و با اینکه کتاب و درس زیادی نزد او نخواند ولی او را از بزرگ ترین اساتید خود برمی شمرد. سید زین دست راست محمد الهدار بود و از زین برای برگزاری جلسات علمی و درسها کمک می گرفت و هنگام سفرهای تبلیغی و علمی و همچنین در پاسخگویی به مسایل شرعی و استفتاء نیزاو را جانشین خود قرار می داد .

ابن سمیط بیش از بیست سال در شهر البیضاء اقامت گزید و طبق مکتب شافعی فتوا داد و جمعی از طلاب و علما و وعاظ نزد او فارغ التحصیل شدند و به تبلیغ دین اسلام مشغول شدند. او برای تبلیغ با تعدادی از شاگردانش به روستاهای پراکنده در اطراف شهر البیضاء می رفتند.

حرکت به مدینه

پس از بیست و یک سال اقامت در البیضاء به حجاز هجرت کرد و سپس برای افتتاح مرکز علمی عبد الرحمن بن حسن الجفری در مدینه دعوت شد و از رمضان سال 1406 در آنجا مستقر شد و با همکاری سالم الشاطری به مدت 12 سال برای تقویت و گسترش این مرکز علمی تلاش کردند. سپس سالم الشاطری به تریم رفت تا پس از بازگشایی مرکز علمی تریم به امور آن رسیدگی کند و ابن صمیت در مرکز علمی مدینه باقی ماند و به تدریس در آن و مدیریت آن پرداخت. بسیاری از دانش پژوهان از مناطق مختلف کشورهای اسلامی به مرکز علمی مدینه می آمدند و بسیاری از آنها نزد زین بن سمیت فارغ التحصیل شدند. علیرغم زیاد بودن شاگردانش و مشغله ای که به تدریس آنها داشت، از محضر تعدادی از علمای مقیم مدینه نیز کسب علم می کرد. او علم اصول را درمسجد النبوی در جلسه خصوصی نزد زیدان الشنقیطی المالکی دریافت کرد. همچنین نزد احمد بن محمد حامد الشنقیطی از امامان جمعه آن زمان، علوم زبان و اصول دین را فرا گرفت.

او در این مدت سفرهایی به کشورهای اسلامی برای تبلیغ و ملاقات با علما و اولیای الهی داشت و از شام و اندونزی و چندین مکان در آفریقا و غیره دیدن کرد.

اساتید

از بسیاری از اساتید و علمای جهان اسلام به ویژه علمای سادات آل بعلوی کسب علم کرد و از آنها اجازاتی داشت. از جمله ایشان عبارتند از:

علوی بن محمد الحداد

محمد بن سالم بن حفیظ

عمر بن علوی الكاف

محفوظ بن سالم الزُّبیدی

سالم سعید بكیِّر باغیثان

سالم بن علوی خرد

فضل بن محمد بافضل

عبد الرحمن بن حامد السَّری

علوی بن عبد الله بن شهاب الدین

جعفر بن أحمد العیدروس

إبراهیم بن عمر بن عقیل

أبو بكر العطاس بن عبد الله الحبشی

محمد بن عبد الله الهدار

محمد بن هادی السقاف

أحمد بن موسى الحبشی

علوی بن عباس المالكی

عمر بن أحمد بن سمیط

أحمد مشهور بن طه الحداد

عبد القادر بن أحمد السقاف

محمد بن أحمد الشاطری

زیدان الشنقیطی المالكی

أحمدُّ بن محمد حامد الشنقیطی

محمد زیدان الأنصاری

کتاب های او

او کتاب های زیادی تالیف نموده که از جمله آنها عبارتند از:

«المنهج السوی شرح أصول طریقة السادة آل باعلوی»

«الفیوضات الربانیة من أنفاس السادة العلویة»

«الفتوحات العلیة فی الخطب المنبریة»

شرح حدیث جبریل المسمى «هدایة الطالبین فی بیان مهمات الدین»

«الأجوبة الغالیة فی عقیدة الفرقة الناجیة»

«هدایة الزائرین إلى أدعیة الزیارة النبویة ومشاهد الصالحین»

«النجوم الزاهرة لسالك طریق لآخرة»

مجموع كبیر من الفتاوى الفقهیة

ثَبَت أسانیده وشیوخه