عفیف الدین یافعی
عفيف الدين أبي السّعادات أبو محمد عبد الله بن أسعد بن علي بن سليمان بن فلاح اليافعي المكّي الشّافعي، مقیم مکه ، قطب حرم و شيخ آن بود. امام عامل و مؤرخ مسلم، صاحب كتاب مرآة الجنان وعبرة اليقظان در معرفت حوادث زمان اسم او در تواریخ اليافعي و ملقب به شيخ الحجاز است[۱].
تولد و تربیت
او در حدود سال 696 هجری قمری در جبال یافع در جنوب یمن امروز به دنیا آمد و در آنجا به نیکی رشد کرد و آثار درستکاری بر او ظاهر شد و در جوانی در خانه ماندو غیر از قرآن و علم آموزی مشغولیت دیگری نداشت. پدرش چون آثار استعداد را در او دید او را برای طلب علم به دست شیوخ عدن و شهرهای دیگر یمن فرستاد به شهر عدن فرستاد او نزد محمد بن أحمد البصال المعروف بالذهبي قرآن را قرائت و حفظ کردوی همچنین در این مرحله از تعدادی از شیوخ، از جمله شیخ شرف الدین احمد بن علی الحرازی قاضی عدن و مفتی آن استفاده کرد.
یافعی گفت: اولین کسی که پارچه صوفی بر تنم کرد شیخ مسعود الجوی در عدن بود، در حالی که من در خلوت مشغول عبادت بودم.
او همچنین شاگردی علي بن عبد الله الطواشي را انجام داد.يافعى درباره خود مى گويد: ترديد كردم، به عبادت بپردازم يا علم آموزی؟ به همین دلیل، اضطراب و فکر شدیدی به من دست داد، پس کتابی را به قصد برکت و خوش‌بینی باز کردم و در آن کاغذی دیدم که قبلاً ندیده بودم و بسیاری به آن نگاه می‌کردند و در آن بود. این آیات هستند:در مورد نگرانی های خود و همه مسائل به قضای الهی بسپر شاید گشایشی شد و شاید با سخت تر شدن فضا امتحان شدی ممکن است یک کاری برایت خسته کننده و ملال آور باشد که نهایت آن رضایت باشد خداوند هر چه بخواهد انجام می دهد، پس وسوسه نشو پس ادامه داد: پس آنچه را داشتم سامان دادم و خداوند سینه ام را برای همراهی علم وسعت بخشید.
زندگی
و چون بزرگ شد، برای کسب علم بیرون آمد، پس وارد بیت المقدس و دمشق و قاهره شد و از پرچمهای فقه و حدیث و زبان آنجا برداشت و بیش از یک بار حج زیارت کرد تا در حجاز اقامت گزید، در حالی که در میان مردد بود. مکه و مدینه، فقه، حدیث و عرفان، علاوه بر تبحر در تاریخ، عربی و ادبیات، به تدریس و بهره مندی و طبقه بندی پرداخت، سپس در سال 712 هجری قمری به حج پرداخت، سپس به یمن بازگشت. با حضرت علی معروف به التواشی همراه شد و از آن حضرت بهره برد، سپس در سال 718 هجری قمری به مکه بازگشت و در آنجا اقامت گزید و ازدواج کرد و علی الرضا الطبری و النجم الطبری و ... آن را نقل کرده اند .