سید حسن طاهری خرم آبادی
سید حسن طاهری خرم‌آبادی (1392-1317) از سوابق وی می توان به عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو شورای بازنگری قانون اساسی، رئیس مجمع مشورتی فقهی شورای نگهبان، عضو مجلس خبرگان رهبر ی، عضو هیأت رئیسة مجلس خبرگان رهبری، نماینده حضرت امام خمینی (ره) در سازمان حج، نماینده حضرت، امام خمینی (ره) در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نماینده حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری در کشور پاکستان، عضو شورای مدیریت حوزه علمیه قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو هیأت مؤسس دانشگاه قضائی قم ،استاد مدرسه عالی و دانشگاه شهید مطهری (ره) و امام جمعه موقت تهران اشاره کرد .
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۰:۵۲، ۱۸ دسامبر ۲۰۲۱؛
| نام | سید حسن طاهری خرم آبادی |
|---|---|
| لقب | آیت‌الله |
| نام پدر | سید حیدر |
| زادروز | ۱ خرداد ۱۳۱۷ش |
| دین | اسلام•شیعه |
| تحصیلات | اجتهاد |
| سوابق | عضو مجلس خبرگان رهبری•مجمع تشخیص مصلحت نظام•فقهای شورای نگهبان•جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،امام جمعه موقت تهران و نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| اساتید | امام خمینی•آیت‌الله بروجردی•مرتضی حائری یزدی•سید محمد محقق داماد |
| تالیفات | ولایت فقیه و حاکمیت ملت•تفسیر قرآن•ولایت و رهبری در اسلام•تبیین باورهای شیعی•پاسخ به شبهات وهابیت |
| فوت | ۱۶ شهریور ۱۳۹۲ش |
| محل دفن | قم•حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) |
او نزد استادان حوزه علمیه قم از جمله آیت‌الله بروجردی و امام خمینی تحصیل کرد. طاهری خرم‌آبادی نماینده امام خمینی در سازمان حج و زیارت، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کشور پاکستان بود .
کتاب‌های ولایت فقیه و حاکمیت ملت، تفسیر سوره‌های یوسف، جمعه، مسد، نصر، کافرون و کوثر و دوره پنج جلدی تبیین باورهای شیعی از آثار اوست.
تولد
حضرت آیت الله سید حسن طاهری خرم آبادی (رحمت‌الله‌علیه) در روز اول خرداد ماه ۱۳۱۷ هجری شمسی در خرم آباد به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج سید حیدر طاهری خرم‌آبادی از شاگردان برجسته مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(رحمت‌الله‌علیه) و از دوستان نزدیک حضرت امام (رحمت الله علیه) و آیت الله گلپایگانی(رحمت‌الله‌علیه) بود که پس از سال ها تحصیل و بهره بردن از محضر عالمان بزرگ حوزه علمیه اصفهان، مشهد و قم با درخواست مردم شریف خرم آباد به زادگاه خود بازگشت و تا آخر عمر به رتق و فتق امور مردم همت گماشت.
از ویژگی های بارز مرحوم حاج سید حیدر برخورداری از محبوبیت فراوان بین مردم و علمای شهر، حلم و بردباری و عدم علاقه به زخارف دنیا و مادیات بود.
آیت‌الله سید حسن طاهری خرم آبادی که شیفتگی زائدالوصفی به پدر داشت، در سن ۹ سالگی مجبور به بردوش کشیدن داغ هجرت پدر شد و این یتیمی زودهنگام در پرورش و استواری آینده او تأثیر بسزایی داشت.
وی از خاطرات شیرین همراهی با پدر، خاطره سفر به عتبات عالیات را ذکر می‌کند که در آن، ضمن باریابی به حرم ملکوتی ائمه هدی (علیهم السلام)، به محضر علمای بزرگ آن دیار نیز شرفیاب شدند.
مادر او نیز که زنی پاکدامن و از طائفه اشعریون قم بود، در حدود سال ۱۳۶۰ شمسی دار فانی را وداع گفت.
دوران تحصیل
آیت‌الله طاهری خرم آبادی تحصیلات خود را در یکی از دبستان های خرم آباد آغاز کرد. وی اصرار داشت که با لباس روحانیت به مدرسه برود؛ اما بسیاری از معلمان شدیداً با این مسأله مخالف بودند که پشتیبانی های مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد طاهری، عموی ایشان، آنها را وادار به سکوت می‌کرد.
وی در همان دوره دبستان، با دیگر شاگردان مدرسه به مناظره در باره مسائلی چون علم و ثروت می‌پرداخت و گاهی که نماز جماعت برپا می‌شد، امامت آن را به عهده می‌گرفت. با پایان یافتن دوره ابتدایی، به مدرسه علمیه کمالیه رفت و طی دو سال جامع المقدمات و سیوطی را فرا گرفت. سپس به همراه مادر خود، به قم عزیمت کرد تا تحصیلات حوزوی خود را در آن دیار عالم پرور ادامه دهد.
در نخستین روز سکونت در قم، به حرم مطهر حضرت معصومه(س) آمد و در کنار صحن بزرگ، مشغول وضو گرفتن شد که ناگاه چهره‌ای ملکوتی، او را به خود جلب نمود که در حال بازگشت از حرم بود. بی اختیار از یکی از طلاب پرسید: این آقا کیست؟ و او پاسخ داد: حاج آقا روح الله خمینی! بدین ترتیب از همان آغاز ورود به قم، شیفته امام(رحمت‌الله‌علیه) شد و بعدها، به سبب رفاقت نزدیک امام(رحمت‌الله‌علیه) با پدرش، مورد تفقد و عنایت ویژه ایشان قرار گرفت.
در همان سال اول ورود به قم، مغنی، حاشیه ملاعبدالله و مقداری از سیوطی که باقی مانده بود فرا گرفت.
در سال بعد معالم الاصول و شرح شمسیه و در دو سال بعد از آن، لمعه، قوانین و مطول را آموخت و در سال پنجم رسائل و مکاسب شیخ انصاری را آغاز کرد.
ظرف سه سال آن کتاب ها را به همراه جلد اول کفایه به پایان برد و جلد دوم کفایه را هم زمان با رفتن به درس خارج امام(رحمت‌الله‌علیه) شروع نمود.
مقداری از درس خارج قضا را در محضر آیت‌الله العظمی بروجردی فرا گرفت که به دلیل فوت ایشان، از ادامه آن باز ماند. هم زمان در درس بیع امام شرکت می‌جست و پس از تبعید امام نیز به درس مرحوم آیت‌الله داماد و آیت‌الله حاج آقا مرتضی حائری یزدی رفت.
استادان و دوستان
حضرت آیت‌الله طاهری خرم آبادی در دوره تحصیل خود از محضر استادان و عالمان برجسته‌ای کسب فیض نمود که حوزه‌های علمیه خاطره مبارزات و مجاهدت های آنان را هرگز از خاطر نمی‌زداید.
وی با ورود به قم، حاشیه ملاعبدالله را نزد آقای هاشمی رفسنجانی فرا گرفت.
برای تحصیل معالم الاصول و مطول به نزد آقای شب زنده‌دار رفت و لمعه را نزد مرحوم حاج آقا حسین جزایری از فضلای خرم‌آباد، آقایان باقری کنی و ستوده خواند و رسائل شیخ انصاری را نزد آقایان مکارم شیرازی، شب‌زنده‌دار، مشکینی و سبحانی فرا گرفت و برای آموختن مکاسب محرمه با آقای حاج سید علی محقق داماد به مباحثه پرداخت کتاب بیع را نیز نزد آیت‌الله خزعلی فرا گرفت.
کفایه‌الاصول را نیز در محضر مرحوم شیخ عبدالجواد اصفهانی (جبل عاملی) و مرحوم سلطانی (طباطبایی) آموخت.
برای تحصیل درس خارج، به درس مرحوم آیت‌الله بروجردی و مرحوم امام خمینی رفت.
ایشان درباره ویژگی علمی امام (رحمت‌الله‌علیه) می‌فرماید: «بحث ایشان، شاگرد پرور بود و فکر را به کار می‌انداخت. تنها نقل عبارت دیگران نبود. درس ایشان تفاوت زیادی داشت با کل درسهایی که ما تا آن موقع در حوزه دیده بودیم. الان هم معتقدم که نوشته‌های فقهی و اصولی ایشان قابل طرح و استفاده و درخور دقت است. البته نمی‌خواهم بگویم که نظری فوق نظرات ایشان نیست. شاگردان ایشان همان موقع به نظرات ایشان اشکال می‌گرفتند و خود ایشان هم مشوّق بود؛ اما نظرات ایشان در همه ابعاد به قدری عمیق و دقیق است که همیشه قابل طرح و بحث خواهد بود. از نظر علمی می‌توان گفت که حضرت امام در ابعاد مختلف فقهی، اصولی، فلسفی و عرفانی در عصر خویش فقیه و اندیشمندی استثنایی بود. حضرت امام از یک نبوغ و استعداد بالایی برخوردار بود. بدون هیچ گونه مبالغه‌ای می‌توانم بگویم بعد از معصومین(ع) حضرت امام یک انسان استثنایی بود».
آیت‌الله طاهری خرم آبادی، پس از تبعید امام، در درس آقایان گلپایگانی، شیخ مرتضی حائری و داماد شرکت نمود و از محضر مرحوم حاج آقا حسن فرید اراکی بهره‌های فراوان برد.
در بخش فلسفه نیز، ایشان منظومه ملاهادی سبزواری را نزد مرحوم آیت‌الله حاج آقا مصطفی خمینی و آیت‌الله امینی آموخت.
اشارات و الهیات شفا را نزد آیت‌الله جوادی آملی و مقداری از اسفار را نزد مرحوم علامه طباطبایی فرا گرفت. بخشی از اسفار را نیز در محضر آیت‌الله شهید مطهری خواند.
ایشان در دوره سطح با آقایان سید احمد مرعشی، سید علی محقق، عمید زنجانی به مباحثه می‌پرداخته است و از هم مباحثه ای های دوره تحصیل درس خارج، از آقایان مؤمن، حسینی کاشانی، ربانی املشی و حاج حسن تهرانی نام می‌برد.
فعالیت‌های علمی و فرهنگی
آیت‌الله طاهری خرم آبادی، در سال های متمادی حضور در حوزه علمیه قم، خدمات علمی و فرهنگی شایانی را به این حوزه سترگ تقدیم داشته است.
در بخش تدریس، ایشان بسیاری از کتب دوره سطح را به نوآموزان حوزه درس داده است و طلاب و فضلای بسیاری را به جامعه علمی و فقهی کشور ارزانی داشته است.
در کنار تدریس، از سال های پیش از انقلاب تاکنون، در نشریات گوناگونی، مقاله‌های جامع علمی و سیاسی خود را به چاپ رسانده است که برخی از آنها به صورت کتاب منتشر شده است.
برخی از کتاب هایی که ایشان تاکنون به رشته تحریر درآورده، بدین شرح است:
- رساله فی صله الرحم و قطعیت ها
- رساله فی مقدار المهر
- مسأله ولایه الفقیه فی کلام الشیخ الانصاری
- اسلام و مسائل اجتماعی
- ولایت فقیه و حاکمیت ملت
- جهاد در قرآن
- رساله‌ای در عموم حجیت بینه
برخی از کتب ایشان در دست چاپ است که از آنها می‌توان به کتابی در ردّ شبهات وهابیه و کتاب هایی چون منابع مالی اسلام در حکومت اسلامی و کتاب الخمس و ذبایح اهل کتاب و کتاب ولایه الفقیه اشاره کرد.