الإنصاف فیما یجب اعتقاده ولا یجوز الجهل به (کتاب)
الإنصاف فیما یجب اعتقاده ولا یجوز الجهل به کتابی است در علم کلام تألیف قاضی ابوبکر بقلانی ملقب به شیخ السنه و زبان امت، متکلم در مذهب اهل‌سنت، اهل حدیث و ملزم به روش ابوالحسن اشعری. این کتاب به دلیل شواهد و قراینی اعم از نقلی و عقلی که در آن وجود دارد؛ به شناخت و تشخیص عقیده واقعی اهل سنت کمک می کند و یکی از مهم ترین کتاب‌ها به شمار می‌رود.
موضوع کتاب
در این کتاب از علم خدا، علم خلقت، صفات خداوند، واثبات توحید خداوند و اثبات رؤیت او در قیامت صحبت شده است و به برخی از مسائل مانند تصدیق عذاب قبر، سؤال کردن دو ملک نکیر و منکر، برگرداندن روح به مرده، صراط، میزان، حوض، شفاعت، بهشت و جهنم پرداخته است و بر اثبات نبوت محمد و امامت خلفای راشدین و پاسخ به معتزله تاکید کرده است [۱].
دلیل نوشتن کتاب
دلیل اصلی که امام باقلانی را به تألیف این کتاب ترغیب کرد، همان گونه که در مقدمه کتاب می فرماید: « اکنون به آنچه که زن آزاده، نیکوکار، متدین ـ خداوند به او توفیق عنایت فرماید ـ دست یافتم. به دنبال حق طلبی و طلب و حمایت از حق و ارتکاب باطل و دوری از آن و تکیه بر تقرب با اعتقادی که بر احکام دین است و پیروی از پیشینیان صالح از میان مؤمنان از ذکر جملاتی از آنچه مکلفین موظف به ایمان هستند و جهل آن قابل چشم پوشی نیست.» [۲].
منبع
- مرکز أبی الحسن الأشعری للدراسات والبحوث العقدیة.