محمد الحراق
ابوعبدالله محمد بن محمد بن عبدالواحد بن يحيى بن عمر الحسنی العلمی الموسوی[۱] شاعر، صوفی و از فقهای اهل کشور مراکش بود. دارای دیوان العلمی در طریق ابن الفارض که دارای حواشی است و ديوان رسائل ومنظومات که در خزانه رباط موجود است و رساله ای تحت عنوان شرح الصلاة المشيشيه نیز از اوست.
زندگی
محمد الحراق در سال 1186 هجری قمری (حدود 1772 میلادی) به دنیا آمد و در شهر شفشاون بزرگ شد و در خانواده ای صالح و با تقوا رشد یافت که او را با اخلاق والا و طلب علم و حفظ شریعت تربیت کردند. همینطور تیزبینی او از دوران کودکی مشهود بود از این رو تصمیم گرفت به قصد تکمیل تحصیلات و نوشیدن جرعه جرعه از دریای علوم در مسجد القراویین فاس اقدام کرد. او از محضر عربی الدرقاوی [۲] طریقت را فرا گرفت. علم و توانایی او باعث شد سلیمان علوی او را به خطیب و معلمی در مسجد اعظم تطوان منصوب کرد.
گفتار
چیزی سودمندتر از یاد خدا برای قلب مخلص نیست.
عزم والا آن است که بدون خدا به چیزی راضی نباشی، زیرا ورای خدا چیزی وجود ندارد[۳].
وفات
محمد الحراق در سال 1261 هجری قمری (1845م) درگذشت و در تطوان در زاویه معروف خود به نام حراقیه که هنوز هم زیارتگاه شاگردانش و همه بازدیدکنندگانی است که از شرح حال او اطلاع داشتند به خاک سپرده شد.