مرداریه

مرداریه‏ یکی از شاخه های فرق «معتزله» و پیرو ابوموسی عیسی بن صَبیح بصری معروف به ابو موسى مردارند. وی به دلیل کثرت زهد و عبادت، به راهب معتزله معروف بود.

اختلاف در نام

درباره نام این طایفه بین مورّخان اختلاف است. برخی نام او را مزداریه نوشته‏‌اند و برخی دیگر ثابت کرده اند که «مرداریه» صحیح و منسوب به مردار است.

شرح حال موسس

ابوموسی مردار یکی از بزرگان معتزله و شاگرد بشر بن معتمر بوده و به زهد و عبادت شاخته می‌شده است. اهل سنت با همه اختلافی که با معتزلیان دارند، وی را اهل دیانت دانسته‌اند. وى عقاید معتزلان را در بغداد منتشر می کرد و فصیح و نیکو بیان بود.

آراء و عقاید

وی آرای مخصوصی داشته تا آن جا که برخی به وی می‌گویند که اگر چنین است که تو می‌ گویی تنها تو و سه نفر دیگر وارد بهشت می‌شوید.

در باره قرآن

وی مثل نظام معتقد بود که مردم می‌توانند کتابی همچون قرآن و حتی شیواتر از آن بیاورند.

همراهی با پادشاهان به کفر می انجامد

ابو موسی به دلیل پارسایی بیش از حدش معتقد بود که هر کسی با پادشاهان همراه شود کافر است و نه ارثی می برد و نه ارثی می گذارد.

خدا قادر بر افعال قبیح نیست

مدعی بود که خداوند قادر نیست تا دروغ بگوید و اگر چنین کاری بکند در حقیقت خدای ستمگر و دروغگو شناخته می شود.

اعتقاد به افعال متولده

مردار به افعال متولده اعتقاد داشت و بر همین اساس می گفت که صدور فعل از دو نفر بر سبیل تولد جایز است.

خدا را نمی تون با چشم سر دید

وی معتقد بود که هر کسی بگوید که می شود خداوند را با چشم ظاهر دید، بدون شک کافر است و هر کسی هم در کفر او شک کند، او نیز کافر است.

مقدرات فنا ناپذیر است

مقدرات الهی در نگاه وی فنا ناپذیر است.

چگونگی مرگ ابو موسی مردار

معتزلیان نقل کرده اند هنگامی که مرگ مردار فرا رسید، وصیت کرد که اموالش را صرف صدقه کنند و به ورثه ندهند. ابوالحسن خیاط متکلم معتزلی، ابوموسی مردار را در این کار معذور دانسته و می گوید که به نظر می رسد مالی که وی به دست آورده شبهه ناک و با حق مستمندان مخلوط بوده است.

سال وفات

وی در سال 226 هجری قمری وفات یافته است. ع