جمال الدین صرصری
جمال الدین الصرصری (588هـ — 656هـ / 1192م — 1258م) علامه، شاعر ادیب، جمال الدین أبو زکریا یحیى بن یوسف بن یحیى بن منصور بن المعمر بن عبدالسلام الأنصاری البغدادی الصرَّصری الحنبلی الصوفی. او منسوب به صرصر شهری نزدیک به بغداد است که نهری به این نام وجود دارد. تاتارها هنگام ورود به بغداد او را کشتند و گفتند که یکی از آنان را نیز او با عصای خود کشته و سپس به شهادت رسید و به صرصر رساندند و در آنجا دفن کردند. او را یکی از بهترین شاعران در مدح پیامبر می‌دانند، ابن شاکر الکتبی درباره او گفته است: «او صاحب مدحهای نبوی است که در آفاق عالم مشهور است، من شاعری به اندازه او در مدح سرایی از پیامبر صلی الله علیه و آله سراغ ندارم.» شعرهایش بسیار طولانی بود. یکی از آنها که او آن را "الروضة الفاخرة فی أخلاق محمد المصطفى الباهرة" نامید، به هشتصد و پنجاه بیت رسید. همچنین دارای لامیه ای مشتمل بر پانصد و پنجاه و هفت بیت است[۱].
تولد و تربیت
وی در سال 588 هجری قمری متولد شد و از همان دوران کودکی در طلب علم رشد کرد، چنان که قرآن را با روایات از اصحاب ابن عساکر بطایی می خواند و از برخی علمای بغداد حدیث شنید و فقه را فراگرفت. سپس به فراگیری زبان عربی پرداخت و در آن ممتاز شد تا اینکه گفته شد صحیح جوهری را کامل حفظ کرد و در منظومه های شعری سرآمد تا از بزرگان او شد.
اساتید
ابن عساکر البطایحی، الشیخ علی بن إدریس الیعقوبی، الشیخ عبدالمغیث الحربی.
شاگردان
الحافظ الدمیاطی، علی ابن حصین الفخری، القاضی سلیمان بن حمزة، أحمد بن علی الجزری و زینب بنت الکمال.
آثار
الدرة الیتیمة والمحجة المستقیمة فی الفقه الحنبلی.
منظومة فی مدح النبی وبیان عقیدة أهل السنة والجماعة.
منظومة فی معرفة أوائل شهور الروم ومعرفة عددها.
المنظومة الصرّصریة.
الوصیة الصرصریة.
الروضة الناضرة فی أخلاق المصطفى الباهرة.
الشارحة فی تجوید الفاتحة.
المختار من مدیح المختار.
نظم زواید الکافی على الخرقی.
نظم مختصر الخرقی فی الفقه.
آثار در مورد او
الصرصری: حیاته وشعره – فداء فیصل زباد
وفات
هنگامی که تاتارها در سال 656 هجری قمری وارد بغداد شدند، او را به ملاقات کرمون بن هلاکو دعوت کردند، اما او از پاسخ دادن خودداری کرد و در خانه اش ماند و با آنان مقابله نمود سرانجام زخمی شد و در همان جا دفن گردید او در پایان عمر نابینا شده بود[۲].
پانویس
- ↑ عمر توفیق إبراهیم، فنیة شعر المدح النبوی فی الأندلس، الطبعة الأولى 2011م، ص: 21-22
- ↑ جمال الدین الصرصری