زابینه اشمیتکه
زابینه اشمیتکه (به آلمانی: Sabine Schmidtke) استاد مطالعات اسلامى در دانشگاه آزاد برلین ـ (از ۲۰۰۰ م تاکنون) و تحقیقاتِ وى عمدتاً در مطالعاتِ کلامى بر مبناى عقایدِ معتزلى استوار است و تأثیر و تأثر و ارتباط آرا و اندیشه هاى متکلّمان بزرگ شیعه با مکتب کلامى اعتزال را بررسى مى کند. او از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۹ به عنوان کارمند دیپلمات برای اداره امور خارجه کار کرد.
| نام | اشمیتکه، زابینه |
|---|---|
| نامهای دیگر | اشمیتکه، زابینه
Schmidtke, Sabine |
| متولد | 1964م |
| محل تولد | شِوِرته در آلمان |
| برخی آثار | مکاتبات هانرى کربن و ولادیمیر ایوانف
أدلّه التکفیر والتفسیق |
فعالیت‌های علمی
- مدرس اسلام‌شناسی برای دانشگاه بن از سال ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۹
- استاد مدعو اسلام‌شناسی و عضو هیئت علمی اسلام‌شناسی در دانشگاه آزاد برلین از سال ۱۹۹۹
- مدیر دپارتمان تحقیقی «تاریخ روشنفکری جهان اسلامی» در مؤسسه اسلام‌شناسی در دانشگاه آزاد برلین در سال ۲0۰۱
- استاد تاریخ‌شناسی در انجمن مطالعات پیشرفته دانشگاه پرینستون نیوجرسی
- دریافت جایزه کتابِ سال جمهورى اسلامى ایران (در سال ۲۰۰۲ م) به دلیل تألیف و انتشار کتاب کلام, فلسفه و تصوف نزد شیعه دوازده امامى, جهان اندیشه هاى ابن ابى جمهور احسایى (د. پس از ۹۰۶ هـ /۱۵۰۱ م) به زبان آلمانى
- بنیانگذاری و همکاری فعال با گروه (پروژه نسخه هاى خطى معتزلى) به همراهى دیوید اسکلار(در سال ۲۰۰۳ م تاکنون)
- اخذ تقدیر نامه بنیاد پژوهش آلمان ـ اسرائیل (Gif)24 براى مطالعه و تحقیق درباره (ابن کمونه) با همکاری با تزوى لانگرمن استاد دانشگاه بار ایلان(2003تا سال ۲۰۰۶ م),
- اخذ تقدیر نامه بنیاد فریتس توسن آلمان به دلیل شرکت در (پروژه نسخه هاى خطى معتزلى) (سال‌های ۲۰۰۵ـ۲۰۰۷ م )
- شرکت در گروه پژوهشى (اعتزال در اسلام و یهودیّت) در مقام همکارِ پروفسور ویلفرد مادلونگ (عضو برجسته و هماهنگ کننده پروژه انستیتو مطالعات پیشرفته دانشگاه عبرى اورشلیم) ( در سال‌هاى ۲۰۰۵ـ۲۰۰۶ م)
- محقق مدعو، در École pratique des hautes études پاریس فرانسه، و تحقیق در آثار جدلی اسلامی علیه یهودیت در سال ۲۰۰۶
- استاد مدعوّ مدرسه عملى پژوهش هاى عالی در پاریس, براى پروژه (آثار جدلى اسلامى علیه یهودیت) (سال ۲۰۰۶ م )
- یکی از مؤسّسان و اعضاى هیئت نظارتى متون و مطالعاتِ منتشرشده کلام و فلسفه اسلامی از سوى مؤسّسه حکمت و فلسفه ایران و مؤسسه مطالعات اسلامى دانشگاه آزاد برلین (از سال ۲۰۰۶ م تاکنون)
- بهره مندی از کمک هزینه اعطایى بنیاد گردا هنکل آلمان براى پژوهش در (مباحث درون دینى در امپراتورى عثمانى و پیشامدرن ایران) (در سال‌هاى ۲۰۰۶ـ۲۰۰۷ م)
- یکی از اعضای کمکی در Laboratoire d'études sur les Monothéismes در مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه، از سال ۲۰۱۳ تا کنون
- عضویت درهیئت مشورتى پروژه (مطالعات درباره فرزندان حضرت ابراهیم(ع))
- پژوهشگر مدعو کرسى تدریس و تحقیق در موضوع (تمدّن ها و زبان هاى خاور نزدیک) در دانشگاه هاروارد
- عضو هیئت مدیره سالنامه اشراق ( با موضوع فلسفه اسلامی است که با همکارى انستیتو فلسفه فرهنگستان علوم روسیه ـ مسکو و مؤسّسه حکمت و فلسفه ایران ـ تهران منتشر مى گردد)
- بازبینى بسیاری از علمى مقالاتِ کلامى و فلسفى مؤسسات و نشریات
- ارائه مقالات فراوان به دایره المعارف هاى مهم، فرهنگ هاى تخصصى و نیز برخى نشریات تخصصى در حوزه مطالعات اسلامى، در موضوعات فلسفى و کلامى به زبان هاى انگلیسى, آلمانى و فرانسوى[۱]
مکان ولادت
خانم پروفسور زابینه اشمیتکه، در سال ۱۹۶۴م، در شهر شِوِرته در آلمان به دنیا آمد.
تحصیلات
وى در سال ۱۹۸۶ م, مدرک کارشناسى را از دانشگاه عبریِ اورشلیم و در سال ۱۹۸۷ م کارشناسى ارشد خود را نیز از مدرسه مطالعات شرقى و آفریقایى, لندن ـ انگلستان اخذ نموده است. مقطع دکترى را در دانشگاه آکسفورد ـ انگلستان سپرى کرده و عنوانِ پایان نامه دکترى (D.Phil) وى نیز اندیشه هاى کلامى علامه حلى (د. ۷۲۶ هـ. /۱۳۲۵ م) بوده است که در سال ۱۹۹۰ م از آن دفاع نموده است. ایشان در سال ۱۹۹۶ م موفق به پذیرش در بورسیه فئودور لینن در مدرسه عملى پژوهش هاى عالى, پاریس, در سال ۱۹۹۸ م در بورسیه فئودور لینن در کالج سنت جان دانشگاه آکسفورد,۱۲در همین سال در بورسیه مرکز مطالعاتِ اسلامى آکسفورد و در سال ۱۹۹۹ م (تا سال ۲۰۰۲ م) در بورسیه هایزنبرگ انستیتو مطالعات اسلامى برلین گردیده است. وى در سال‌هاى ۱۹۹۷ـ۱۹۹۸ م به عنوان استادیار، سپس به سال ۱۹۹۹ م در مقام استادى، اجازه تدریس در رشته مطالعات اسلامى دانشگاه بن را کسب کرده است; وى در همین سال‌ها فوق دکتری خود را در همین دانشگاه گذرانده است. او از سال ۲۰۰۰ م به عنوان استاد در دانشگاه آزاد برلین, تدریس مطالعات اسلامى را به عهده دارد.
آثار
کتب
- The Theology of al-All‡ma al-Hill’ (d. 726/1325); vol. 152 of Islamkundliche Untersuchungen; Berlin: Klaus Schwarz, 1991. 292 p .
این اثر، در واقع پایان نامه مقطع دکترى (D.Phil) خانم اشمیتکه است که سال ۱۹۹۰ م در دانشگاه آکسفورد ـ انگلستان۵۳ از آن دفاع نموده است. این اثر با عنوان اندیشه هاى کلامى علامه حلى (د. ۷۲۶ هـ /۲۵ م۱۳) از سوى احمد نمایى، از انگلیسى به فارسى برگردانده شده و در ۳۳۶ صفحه به سال ۱۳۷۸ ش توسط انتشارات بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى ـ مشهد چاپ و منتشر شده است. این کتاب، شامل شرح حال علامه حلى, استادان و شاگردانش و نیز دوران حضور او در دربار اولجایتو (د. ۷۱۶ هـ ) و بررسى رساله ها و آثارش در زمینه هاى گوناگون است. فصل هایى از کتاب به موضوعات کلامى (عدل، نبوت، صفاتِ خداوند، فنا، اعاده، وعد و وعید) مى پردازد و موافقت یا مخالفت آراى علامه حلى را با نظریات معتزله و اشاعره, بیان مى کند.
- Theologie, Philosophie und Mystik im zwڑlferschitischen Islam des 9./15. Jahrhunderts. Die Gedankenwelt des Ibn Abi Jumhur al-Ahsai (um 838/1434-35 . nach 906/1501). Leiden: Brill, 2000. (Islamic Philosophy, Theology and Science. Texts and Studies).
این کتاب که عنوان آن: کلام، فلسفه و تصوف نزد شیعه دوازده امامى (قرن ۹ هـ /۱۵م), جهان اندیشه هاى ابن ابى جمهور احسایى است, به زبان آلمانى تألیف شده است و در سال ۲۰۰۲ م جایزه جهانى کتاب سال جمهورى اسلامى را به خود اختصاص داده است. باید افزود این کتاب توسط احمدرضا رحیمى ریسه, از آلمانى به فارسى ترجمه شده است و گفته شده است در آینده اى نه چندان دور, ان شاءاللّه منتشر خواهد شد. این اثر از سوى رابرت گلیو۵۴ در نشریه مطالعات اسلامی۵۵ مورد نقد و بررسى قرار گرفته و گزارش هایى نیز از این اثر در برخى سایت ها۵۶ منتشر شده است
- Correspondence Corbin-Ivanow; Letters ژchangژes entre Wladimir Ivanow et Stella et Henry Corbin, 1947-1966. Louvain, Paris: Peeters, 1999, 235p; Vol. 4 of Travaux et m’etudes de l’Institut d’etudes iraniennes.
مکاتبات هانرى کربن و ولادیمیر ایوانف (۱۳۲۶ـ۱۳۴۵ ش/۱۹۴۷ـ۱۹۶۶ م) است که توسط عبدالمحمّد روح بخشان از انگلیسى به فارسى برگردانده شده است. این اثر از سوى انتشارات کتابخانه, موزه و مرکز اسناد مجلس شوراى اسلامى در سال ۱۳۸۲ ش/۲۰۰۳ م در ۳۳۴ صفحه به چاپ رسیده است. An Anonymous Commentary on Kitab al-Tadhkira by Ibn Mattawayh. Facsimile Edition of Mahdavi Codex 514, (6th/12th Century). Introduction and Indices by Sabine Schmidtke. Tehran: Institute of philosophy & Institute of Islamic Studies, Free University of Berlin, 2006. (Series on Islamic Philosophy and Theology. Texts and Studies; I). شرح کتاب التذکره فى أحکام الجواهر والأعراض تألیف ابن متویه به زبان عربى است که به صورتِ متن و شرح, مبحث طبیعیات را از دیدگاه معتزلى مورد بررسى قرار داده است. این اثر با مقدمه انگلیسى و تنظیم فهرست ها از زابینه اشمیتکه و پیشگفتار فارسى نصراللّه پورجوادى, به صورت نسخه برگردان (فاکسیمیلى), از روى نسخه خطى کتابخانه شادروان اصغر مهدوى با تاریخ کتابت ۵۷۰ هـ توسط مؤسسه پژوهشى حکمت و فلسفه ایران با همکارى مؤسسه مطالعات اسلامى دانشگاه آزاد برلین در سال ۲۰۰۶ م در تهران در ۴۳۶ صفحه منتشر شده است.
- ۵. Uranos. Unabh*ngige uranische Monatsschrift fںr Wissenschaft, Polemik, Belletristik, Kunst. Herausgegeben von Ferdinand Karsch-Haack und Ren Stelter. 1. jahrgang (1921/22). Nachdruck mit einem Nachwort und Register von Sabine Schmidtke. Hamburg: M*nnerschwarm, 2002 (Bibliothek Rosa Winkel; 32).
۶. Abu-l-Qasim al-Busti: Kitab al-Bahth an adillat al-takfir wa l-tafsiq (Investigation of the evidence for charging with kufr and fisq). Edited with an Introduction by Wilferd Madelung and Sabine Schmidtke. Tehran: Iran, University Press. 1382/2003, 156 P. کتاب البحث عن أدلّه التکفیر والتفسیق, تألیف اسماعیل بن احمد بُستى سجستانى است که به اهتمام اشمیتکه و ویلفرد مادلونگ تصحیح شده است. این اثر در ۱۷۴ صفحه در سال ۱۳۸۲ ش توسط مرکز نشر دانشگاهى در تهران به چاپ رسیده است.
- ۷. Schariصa und Moderne: Diskussionen zum Schwangershaftsabbruch, zur Versicherung und zum Zinswesen, Deutsche Morgenl*ndische Gesellschaft, 1994, 333p.
این اثر در واقع مجموعه مقالات و رساله هاى تصحیحى, عمدتاً در موضوع معتزله است که به زبان عربى مى باشد. این آثار از آنِ محمودبن عمر زمخشرى و احمد بن محمد بن عطا است که با همکارى جمعیِ دیتر بلمان۵۸ ریشارد گراملیش,۵۹ رودیگر لولکر, ۶۰ زابینه اشمیتکه و ولفگانگ رویشل۶۱ در سال ۱۹۹۴ م منتشر شده است.
- لغت موران به پیوست چند اثر پراکنده، یحیی بن حبش سهروردی، ویلفرد مادلونگ (زیرنظر)، سیدمحمود یوسف ثانی (زیرنظر)، زابینه اشمیتکه (زیرنظر)، نصرالله پورجوادی (مصحح)، غلامرضا اعوانی (زیرنظر)، رضا پورجوادی (زیرنظر)، شهین اعوانی (زیرنظر)، ناشر: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین
- الهیات، فلسفه و عرفان در اسلام شیعه دوازده‌امامی، قرن نهم تا پانزده میلادی؛
- اعتقادات زمخشری معتزلی ( المنهاج فی أصول الدین)؛
- اندیشه‌های ابن ابی‌جمهور احسایی (از ۸۳۸ تا ۹۰۶ق)؛
- فیلسوف یهودی بغداد، عزّالدوله ابن کمونه و نوشته‌هایش، همکار: رضا پورجوادی؛
- مکاتبات هانری کربن و ولادیمیر ایوانف (مجموعه‌ای از نامه‌های ردوبدل‌شده میان فیلسوف و اسلام‌شناس فرانسوی، هانری کربن و ولادیمیر ایوانف، خاورشناس روس، ۱۹۴۷ـ ۱۹۶۶م)؛
- فرق (نامه‌های میان کربن و همسرش)، ترجمه: روح‌بخشیان؛
- تأثیر شمس‌الدین شهرزوری بر ابن ابی‌جمهور احسایی؛
- شرح کتاب «التذکرة فی أحکام الجواهر والأعراض». شرح این اثر ابن متویه، با پیشگفتار دکتر نصرالله پورجوادی و مقدّمه انگلیسی دکتر زابینه اشمیتکه منتشر شده است. خانم اشمیتکه این کتاب را همراه مقدمه و فهارس بسیار خوب به‌صورت فاکسی‌میل منتشر کرد. با انتشار این کتاب، آشنایی ما با اندیشه‌های فلسفی متکلّمان معتزلی فزونی خواهد یافت.
- مقدمه و فهرست‌های «کشف المعاقد فی شرح القواعد»، اثر محمود بن علی بن محمود حمصی رازی، تهران، مؤسّسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مؤسّسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین، ۱۳۸۶ش؛
- ویراستاری کتاب خردورزی مشترک: معتزله در اسلام و یهودیت (ورزبورگ اِرگن، ۲۰۰۷م) به‌همراه کامیلا آدانگ و دیوید اسکلیر[۲].
مقالات
- Al-Allama al-Hilli and Shiite Mutazilite Theology. Spekturm Iran, 7 iii . (1994) 10-35, 126-7.
- The Influence of Sams al-Din Sahrazuri (7th/13th century) on Ibn Abi Jumhur al-Ahsai (d. after 904/1499). Encounters of Words and Texts: Intercultural Studies in Honor of Stefan Wild on the Occasion of His 60th Birthday. Presented by His Puplish in Bonn. Edd. Lutz Edzard & Christian . Szyska. Hildesheim: Olms, 1997: 23-32 .
- Twelver-Shi’ite Ressources in Europe. The Shi’ite Collection at the Oriental Department of the University at Cologne, The Fonds Henry Corbin and the Fonds Shaykhi at the Ecole Pratique des Hautes Etudes (EPHE). Paris, With a catalougue of the Fonds Shaykhi. Journal Asiatique, 285 i (1997) 73-122. (With Mohammad Ali Amir-Moezzi).
- Neuere Forschungen zur Mutazila-Forschung unter besonderer Berںcksichtigung der Sp*teren Mutazila ab dem 4./10. Jahrhundert. Arabica, 45(1998) 379-408.
- Homoeroticism and homosexuality in Islam: a review articleس. Bulletin of the School of Oriental and African Studies, 62 ii (1999) 260-66 .
- The Doctrine of the Transmigration of Soul according to Shihab al-Din al-Suhrawardi (Killed 587/1191) and his Followers. Studia Iranica 28 (1999) . 237-411.
- Die westliche Konstruktion Marokkos als Landschaft freier Homoerotik. Die Welt des Islams, 40.
- Theologie, Philosophie und Mystik. Ein Beispiel aus dem zwڑlferschiitischen Islam des 15, Jh. Edith Stein Jahrbuch. Jahreszeitschrift fںr Philosophie, Theologie, P*dagogik, Andere Wissenschaften, Literatur, Kunst, 7(2001) 174-191.
- مقاله «ابوالفضل تستری» در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- Sabine Schmidtke, "JOBBĀʾI" in Encyclopædia Iranica,Vol. XIV, Fasc. 6, pp. 666-672
- 2002: Weltpreis für das Buch des Jahres der Islamischen Republik Iran für das Buch: Theologie, Philosophie und Mystik im zwölferschiitischen Islam des 9. /15. Jahrhunderts. Die Gedankenwelt des Ibn Abi Gumhur al-Ahsa'i, Leiden ۲۰۰۰
- 2006: Preis für wissenschaftliche Leistungen auf dem Gebiet der Zwölfer-Schiiten, verliehen von dem Forschungszentrum für schriftliches Kulturgut, تهران، Iran
- ۲۰۱۱: „Award for Excellent Supervision“ der Dahlem Research School (DRS), Auszeichnung
- Gudrun Krämer and Sabine Schmidtke, eds. , Speaking for Islam: Religious Authority in Muslim Societies, Leiden, 2006, pp. 218-40
.