حسن خالد یا شیخ حسن بن سعدالدین خالد (۱۹۲۱ تا ۱۶ مه ۱۹۸۹) از سال ۱۹۶۶ تا زمان مرگش در سال ۱۹۸۹ مفتی جمهوری لبنان بود که هنگام خروج از دارالفتوی به وسیلۀ انفجار خودرویش ترور شد.

نام شیخ حسن خالد
القاب و سایر نام‌ها الشيخ حسن بن سعد الدين خالد
زاده سال ۱۹۲۱
بیروت - لبنان  
درگذشت سه‌شنبه 11 شوال سال 1409هـ مصادف با 19 مه سال 1989م

منطقه عائشه بکار - بیروت

دین و مذهب اسلام- اهل سنت
فعالیت‌ها
  • ریاست شورای عالی قضایی شریعت لبنان؛
  • ریاست نشست اسلامی (یک نشست هفتگی با حضور روسای دولت، وزرا و معاونان مسلمان است)؛
  • ریاست شورای عالی اسلامی در لبنان؛
  • نایب رئیس شورای تأسیس انجمن جهانی اسلام در مکه.


تولد و تحصیل

او در سال ۱۹۲۱ در بیروت به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی خود را در مدارس انجمن خیریه اسلامی بیروت گذراند. تحصیلات دوره راهنمایی و دبیرستان را در معهد ازهر لبنان در بیروت ادامه داد و دوره دانشگاهی را در دانشگاه الازهر قاهره در دانشکده اصول دین سپری کرد و در سال ۱۹۴۶ مدرک عالی (لیسانس) دریافت کرد.

فعالیت اجتماعی

او فعالیت اجتماعی خود را پس از فارغ‌التحصیلی از کالج شریعت در بیروت آغاز کرد. این فعالیت ها عبارتند از:

  • استاد منطق و توحید؛
  • کارمند محکمۀ شرعی و واعظ در مساجد؛
  • در سال ۱۹۵۴ معاون قاضی بیروت؛
  • در سال ۱۹۵۷ قاضی شریعت در ناحیه عکار؛
  • در سال ۱۹۶۰ به دادگاه شرعی استان جبل لبنان منتقل شد؛
  • ریاست شورای عالی قضایی شریعت لبنان؛
  • ریاست نشست اسلامی (یک نشست هفتگی با حضور روسای دولت، وزرا و معاونان مسلمان است)؛
  • ریاست شورای عالی اسلامی در لبنان؛
  • نایب رئیس شورای تأسیس انجمن جهانی اسلام در مکه؛
  • نایب رئیس اداره خیریه جهان اسلام در کویت؛
  • عضو شورای فقه انجمن جهان اسلام در مکه؛
  • عضو شورای فقه سازمان دولت‌های اسلامی در جده؛
  • عضو مجتمع تحقیقات اسلامی در مصر؛
  • نماینده لبنان در چندین کنفرانس عربی و اسلامی.

انتخاب او برای افتاء

تربیت مذهبی او در نگاه و اندیشه او و ارتباط آزاد با هر حزب و گروهی همراه با حفظ اخلاق و شرع تأثیر بسزا داشت. او در انجام کار و وظیفه به ظریف‌ترین نکات توجه می‌کرد؛ اما در تفکر و ارتباطش باز و آزاد بود. مطالعه فلسفه و گفتار و منطق اسلامی تأثیر فراوانی بر وسعت روش‌های اندیشه‌ای او نهاده بود و از تعصب و فکر بسته دوری می‌کرد؛ اما همیشه اخلاق دینی و دستورات دینی سرلوحه عمل او بود. او در بیان حقیقت در برابر رهبران و روسای جمهور بدون مصالحه و چانه زنی جسور بود و از زمان شروع کارش در تبلیغ پیام هدایت، به همین روش ملتزم بود، تا اینکه جامعه مسلمانان در تمام رده‌های لبنان با تقدیر، احترام و یکپارچگی با انتخاب او به عنوان مفتی عام کشور لبنان در روز چهارشنبه ۲۱ دسامبر ۱۹۶۶موافقت کردند.[۱]

وظایف مفتی در لبنان

مفتی اعظم جمهوری لبنان مرجع مسلمانان در لبنان در تمام امور دینی آنها و نماینده آنها نزد مقامات رسمی در لبنان و خارج از لبنان است. او مرجع تمام مسئولان مذهبی و اداری در اداره‌های اوقاف و اداره‌های دارالافتاء در لبنان است. و همچنین رئیس عالی علمای دینی اهل سنت است و همه دستورالعمل‌ها را به آنها ارجاع می دهد. علاوه بر این، او از حقوق و امتیازات دیگری که بزرگترین سران دین در جوامع دیگر از آن برخوردار هستند، برخوردار است.[۲]

تالیفات

  • الإسلام والتکافل الاجتماعی والمادی فی المجتمع.
  • المواریث فی الشریعة الإسلامیة.
  • أحکام الأحوال الشخصیة فی الشریعة الإسلامیة.
  • أحادیث رمضان.
  • مسار الدعوة الإسلامیة فی لبنان خلال القرن الرابع عشر الهجری.
  • الزواج بغیر المسلمین.
  • رسالة التعریف بالإسلام.
  • موقف الإسلام من الوثنیة والیهودیة والنصرانیة.
  • آراء ومواقف.
  • مجتمع المدینة قبل الهجرة وبعدها.
  • المسلمون فی لبنان والحرب الأهلیة.
  • التوراة والإنجیل والقرآن والعلم.
  • الشهید فی الإسلام.
  • الإسلام ورؤیته فیما بعد الحیاة

.

مدال‌ها

او موفق به کسب مدال‌های مختلفی شد که عبارتند از:

  • مدال ملی سرو - لبنان - ۱۶ مه ۱۹۸۹.
  • شال بزرگ انقلاب اردنی درجه یک - بالاترین مدال در پادشاهی هاشمی اردن - ۱۹۶۷.
  • مدال عالی رئیس جمهور - جمهوری چاد.
  • مدال اتحاد جماهیر شوروی - کنفرانس توقف تسلیحات هسته‌ای در ۱۴ اوت ۱۹۷۴
  • مدال اسلام (جردانوف) - بولونیا.
  • وی همچنین چندین مدال از ایالات متحده آمریکا دریافت کرده است.

تقدیرها

او پس از سخنرانی در الازهر در تالار امام محمد عبدو، دکترای افتخاری در قاهره دریافت کرد و رئیس جمهور جمال عبدالناصر در سال ۱۹۶۷ میزبان شام به افتخار او بود. او همچنین در سال ۱۹۷۶ دکترای افتخاری از دانشگاه جین جی چین دریافت کرد.

منابع

پانویس

  1. موقع مؤسسات المفتي الشهيد الشيخ حسن خالد نسخة محفوظة 17 يونيو 2017 على موقع واي باك مشين.
  2. موقع دار الفتوى في الجمهوية اللبنانية نسخة محفوظة 5 سبتمبر 2015 على موقع واي باك مشين.