جهان اسلام

نسخهٔ تاریخ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۰ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها)

جهان اسلام مقاله ای است به زبان فارسی که در مورد کشورهای اسلامی و معیار اسلامی بودن آن ها توضیحاتی را ارائه نموده است.

مقدمه

جهان اسلام یعنی چه ؟ مشخصات آن چیست؟ کدام منطقه جغرافیایی را شامل میشود؟ چه اندازه وسعت دارد؟ جمعیت آن چقدر است و دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ پاسخ به سوالات یاد شده و امثال آنها انگیزه‌ اصلی تألیف مقاله حاضر است. روشن است که پاسخ مفصل به سؤالات یاد شده فراتر از اندازه یک مقاله خواهد بود و لذا به پاسخ‌هایی اجمالی بسنده می‌کنیم. جهان متشکل از حدود دویست کشور است که به گونه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. . [۱] اختلاف در تقسیم بندی‌ها به اختلاف در معیارها بر می‌گردد، معیار تقسیم بندی، گاهی جهت جغرافیایی، گاهی وضعیت اقتصادی، گاه دیگر، بلوک بندی سیاسی و امثال آن است.

معیار بلوک بندی کشورها از دیدگاه اسلام

دین اسلام نیز برای تقسیم بندی جهان و مردمان ساکن در آن معیار خاصی دارد. معیار و ملاک اسلام در تقسیم ملت‌ها، عقیده است. یعنی از نظر اسلام همه مردمانی که دارای عقیده واحدی هستند، «ملت واحد» و به تعبیر قرآن «امت واحد» محسوب می‌شوند، گرچه به لحاظ زبان، رنگ پوست و سرزمین محل زندگی تفاوت داشته باشند. لذا ملت‌ها یا ملت اسلام هستند و یا ملت کفر. سرزمین‌ها نیز به تبع مردمان ساکن در آنها به دو بخش «سرزمین‌های اسلامی» یا «جهان اسلام»، «عالم اسلامی» «کشورهای اسلامی»، و «سرزمین‌های کفر» یا «جهان کفر»، «و کشورهای غیر مسلمان» نامیده می‌شوند.

جهان اسلام در منابع فقهی

در منابع فقهی از جهان یا سرزمین اسلام، به «دار الاسلام» [۲]

، گاهی نیز به «بلاد الاسلام» ، [۳] «بلد الاسلام» [۴] «البلاد الاسلامیة» [۵] و از جهان یا سرزمین کفر به «دار الکفر». [۶] «بلاد الکفر»، [۷] «بلد الکفر» . [۸] و گاهی نیز به «بلاد الشرک» [۹] تعبیر می‌شود، با اینکه بلاد الشرک اخص از بلاد کفر است.

  1. بر اساس اطلاعات رسمی سازمان ملل، به شکل رسمی یکصد و نودو پنج کشور در دنیا وجود دارد که صد و نود و سه مورد آن عضو سازمان ملل متحد محسوب می‌شوند و فلسطین و واتیکان به عنوان ناظر محسوب می‌شوند و اگر تایوان و کوزوو را بین کشور‌های مستقل جهان طبقه بندی کنیم، صدو نود و هفت کشور در دنیا وجود دارد. برخی نیز تعداد کشورهای جهان را 205 عدد ذکر می‌کنند که 46 کشور در آسیا، 54 کشور در آفریقا، 47 کشور در اروپا، 27 کشور در آمریکا
  2. شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، چ 2، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، 1417ق.، ج 3، ص 78، و نیز: فاضل مقداد، مقداد بن عبد الله سیوری، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، چ 1، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1404ق.، ج 4، ص 107.
  3. شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان عكبرى‌، المقنعة، چ 1، قم، کنگره جهانی هزارهشیخ مفید، 1413ق.، ص 601، و نیز: شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، چ 1، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، 1417ق.، ج 3، ص 525.
  4. سلار الدیلمی، حمزة بن عبد العزیز، المراسم العلویة و الاحکام النبویة فی الفقه الامامی، تحقیق: محمود بستانی، چ 1، قم، منشورات الحرمین، 1404ق.، ص 177، و نیز: شیخ طوسی، الخلاف، ج 3، ص 380.
  5. مکارم شیرازی، ناصر، الفتاوی الجدیدة، تحقیق: ابو القاسم عليان‌نژادى- كاظم خاقانى‌، چ 2، قم، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، 1427ق.، ج 3، ص 340، سؤال 986.
  6. شیخ مفید، المقنعة، ص 601، و نیز: سید مرتضی، علی ن حسین، الانتصار فی انفرادات الامامیة، چ 1، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‌، 1415ق.، ص 225.
  7. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الاقتصاد الهادي إلى طريق الرشاد‌، چ 1، تهران، انتشارات كتابخانه جامع چهل‌ستون‌، 1375ق.، ص 168، و نیز: ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، تحقیق: محمد حسون، چ 1، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1408ق.، ص 297.
  8. شیخ طوسی، الخلاف، ج 3، ص 380، و نیز: علامه حلی، حسن بن يوسف بن مطهر اسدى، تذکرة الفقهاء، چ 1، قم، مؤسسه آل البيت عليهم السلام‌، 1414ق.،ج 13، ص 240.
  9. شیخ طوسی، الخلاف، ج 1، ص 705، و نیز: ابن براج طرابلسی، قاضی عبدالعزیز، المهذب، تحقیق: جمعى از محققين و مصححين تحت إشراف شيخ جعفر سبحانى‌، چ 1، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‌، 1406ق.، ج 2، ص 28.