غلام اعظم
غلام أعظم در هفتم نوامبر 1922 میلادی در بنگلادش به دنیا آمد ایشان یکی از تأثیرگذارترین افراد در تاریخ سیاسی و عرصه سیاسی بنگلادش بود. ایشان شاهد 3 دوره تاریخی در تاریخ بنگلادش بوده است، همانطور که شاهد استعمار انگلیس، سپس حکومت پاکستان و دوران پس از استقلال بوده است. ایشان در مدرسه‌ای در روستای خود برقامون در منطقه کامیلا تحصیل کرد و تحصیلات متوسطه خود را در داکا به پایان رساند. او همچنین تحصیلات خود را ادامه داد و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه داکا اخذ کرد.
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۸:۴۰، ۲۳ مه ۲۰۲۲؛
| نام | غلام أعظم |
|---|---|
| زاده | 1922 م / بنگلادش |
| درگذشت | 2014 م/ بنگلادش |
| دین و مذهب | اسلام، تسنن |
| فعالیت‌ها | همکاری با اخوان‌المسلمین |
زندگی‌نامه
ایشان یکی از رهبران سیاسی دانشجویی در دانشگاه داکا بودند. در سال 1947 دبیرکل واحد دانشجویی دانشگاه داکا شد. او اظهار داشت که اردو تنها زبان پاکستان خواهد بود که جرقه جنبشی را در بنگلادش به نام جنبش زبان بنگالی برانگیخت. در همان سال، کمیسیون زبان بین‌المللی تصمیم گرفت که بنگالی را به همراه اردو به‌عنوان یک زبان رسمی در پاکستان شرقی(بنگلادش کنونی) مطرح کند. از آنجایی که او در آن زمان دبیرکل دانشگاه داکا بود، روسای کمیته احساس کردند که بهتر است از رئیس واحد، اورابندو باسو، درخواست نکنند که با نخست وزیر مقابله کند؛ زیرا اورابندو بخشی از جامعه هندو است. که در آن زمان مورد بدبینی دولت پاکستان بود. ایشان بین سال‌های 1950 تا 1955 میلادی در کالج دولتی کارمایکل در رنگپور تدریس می‌کرد. در سال 1952 میلادی به دلیل مشارکت در جنبش زبان دستگیر و از سمت تدریس خود در دانشکده اخراج شد. وی از سال 1952 تا 1954 میلادی به عنوان رهبر(امیر) این سازمان، بزرگترین عضو فعال جماعت تبلیغی در ناحیه رنگپور بود.
فعالیت در سازمان
ایشان در سال 1954 میلادی مدیر شاخه رنگپور سازمان فرهنگ اسلامی پاکستان شرقی(بنگلادش کنونی) شد و با مشارکت در این سازمان تحت تأثیر افکار آقای ابوالعلا مودودی قرار گرفت و زمانی که به زندان افتاد. در سال 1955 میلادی بزرگترین عضو حزب مودودی(جماعت اسلامی) شد، پس از مدت کوتاهی در سال 1957 میلادی به مقام دبیرکلی جماعت اسلامی در پاکستان شرقی "بنگلادش" ارتقا یافت. در سال 1964 میلادی دولت ژنرال ایاب خان فعالیت جماعت اسلامی را به دلیل فعالیت‌های تروریستی آن ممنوع کرد و به همین دلیل او دستگیر و به مدت هشت ماه در بازداشت بود و بعد تا زمان جنگ استقلال به عنوان امیر جماعت الاسلام منصوب شد. در سال 1971 میلادی آغاز شد و او همچنین در تشکیل اتحاد دموکراتیک در پاکستان در سال 1967 میلادی شرکت کرد.
جنگ استقلال
ایشان و تعدادی دیگر از رهبران حزب(از جمله حزب دمکرات پاکستان، حزب ملی عوامی، دانشگاه علمای اسلامی و لیگ ملی پاکستان) در شرق پاکستان در لیگ عوامی در نزدیکی مسیر مبارزات انتخاباتی عمومی در سال 1970 میلادی تظاهرات کردند. پاکستان آنها دولت را به توقف جلسات عمومی، حملات فیزیکی به سیاستمداران مخالف، و غارت و تخریب دفاتر حزب متهم کردند. در سال 1970 میلادی، زمانی که او برترین امیر جماعت اسلامی بود، گروهی مسلح به تعدادی از راهپیمایی‌های سیاستمداران، از جمله راهپیمایی جماعت اسلامی، حمله کردند و ادعا می‌شد که این حمله توسط لیگ عوامی را تحریک می‌کردند.
نشر سخنان او در روزنامه
وی در طول جنگ آزادیبخش بنگلادش در حمایت از پاکستان متحد موضع سیاسی گرفت و بارها اتحادیه عوامی و ارتش آزادیبخش جدایی طلب "مکتی بهینی" را محکوم کرد که هدف اعلام شده آن پس از 26 مارس 1971 میلادی ایجاد بنگلادش مستقل به جای شرق شد. پاکستان پس از 4 اسفند 1350 میلادی گزیده‌ای از سخنان او را در روزنامه جمال معروف به «روزنامه سنگرم» منتشر شد.
تشکیل کمیته‌های صلح
گفته می‌شود ایشان در تشکیل کمیته‌های صلح در سال 1971 میلادی نقش داشته است که منجر به توصیف جنبش استقلال به عنوان یک توطئه هند شد. او همچنین مدعی است که عزام یکی از اعضای موسس این سازمان بوده است، در حالی که عزام خود منکر هرگونه نقش رهبری در ارتباط با آنها است؟
در 12 آوریل 1971، عزام و مطیع الرحمن نظامی، یکی از رهبران گروه اسلامی، تظاهراتی را رهبری کردند که جنبش استقلال را به عنوان یک توطئه هند محکوم کرد. اعظم مدعی است که مخالفت خود را به طور علنی با جنایات ارتش ابراز کرده است و تاکید می کند که چنین رفتار وحشتناکی به این معنی است که اتحادیه نمی تواند در پاکستان ادامه یابد، اما اظهار می کند که چنین اظهاراتی در روزنامه های سانسور شده این ایالت در آن زمان منتشر نشده است.
عزام در روز بیستم ژوئن 1971 میلادی در شهر بی پروا اعلام کرد که اقلیت‌های هندو در شرق پاکستان به رهبری شیخ مجیب رحمان در حال آماده سازی نقشه جدایی از پاکستان هستند. عزام در 21 آگوست همان سال در جمله‌ای که در روزنامه سنگرام بنگلادش منتشر شد، گفت: «حامیان جنبش بنگلادش در اصل دشمنان اسلام، مسلمانان و دولت پاکستان هستند.
شاخه نظامی دولت یحیی خان تصمیم به برگزاری انتخابات برای مشروعیت بخشیدن به قدرت خود گرفت. در 12 اکتبر اعلام شد که این انتخابات از 25 نوامبر تا 9 دسامبر برگزار می شود. عزام تصمیم گرفت در این انتخابات شرکت کند، اما به زودی دولت پاکستان در 15 اکتبر اعلام کرد که 15 نامزد بدون شرکت در انتخابات انتخاب شده اند و در منابع اعلام شده در 2 نوامبر، 53 نامزد بدون انتخابات انتخاب شده اند. این گروه‌ها در این انتخابات چهارده کرسی به دست آوردند.
درگذشت
بر اساس گزارشی که از بیمارستانی که در داکا، پایتخت بنگلادش در آن بستری بود، وی در روز پنجشنبه 23 اکتبر 2014 بر اثر سکته قلبی درگذشت.
منبع
- ر.ک: مدخل غلام أعظم در ویکی‌اخوان؛ ikhwanwiki.com..