سلمان عوده یا سلمان بن فهد بن عبدالله العوده(۱۴ دسامبر ۱۹۵۶)، مبلغ اسلامی، روحانی، استاد دانشگاه، متفکر سعودی و مجری تلویزیون است[۱]. او یکی از برجسته‌ترین کسانی است که در دهه هفتاد و هشتاد قرن 13 به آنها «مشایخ الصحوة» می‌گفتند. پس از چند مرتبه دستگیری توسط حکومت عربستان سعودی، از سرنوشت او اطلاع دقیقی در دست نیست.


تولد

او در 14 دسامبر 1956 میلادی مصادف با جمادی الاولی 1376 ه.ق در روستای البصر در غرب شهر بُریدة از استان القصیم به دنیا آمد.

تحصیلات

او در شهر کوچک البصر در غرب بریده، استان القصیم بزرگ شد و برای تحصیل به بریده رفت و در یک مؤسسه علمی در آنجا به مدت شش سال درس خواند. در این مدرسه نزد علمایی چون عبدالعزیز بن باز، محمد بن صالح العثیمین، عبدالله بن جبرین و شیخ صالح البلیهی تحصیل کرده است.

او قرآن را و سپس کتاب‌های الاصول‌الثلاثه، القواعدالاربعة، التوحید، العقیدة الوسطیة، متن اجرمیه و متن الرحبیه را حفظ کرد و شرح الرحبیة را نزد تعدادی از اساتید از جمله شیخ صالح البلیهی، شیخ محمد بن صالح المنصور، ابن حجر خواند و نیز شرح نزهة النظر را از ابن حجر فرا گرفت. او همچنین بلوغ المرام فی أدلة الأحکام، و مختصر صحیح مسلم للحافظ المنذری و صدها قصیدۀ شعر بلند از شعرهای جاهلیت و اسلام و از شاعران معاصر در دوران کودکی حفظ کرد.

او از دانشکده شریعت و اصول دین در القصیم فارغ‌التحصیل شد، سپس به عنوان معلم به موسسه علمی بریده بازگشت، پس از مدتی به عنوان استاد در دانشکده شریعت و اصول دین به القصیم رفت و چند سال در آنجا کار کرد. تا اینکه به دلایل سیاسی از جانب حکومت عربستان سعودی در دانشگاه امام محمد بن سعود در تاریخ 15 آوریل 1414، از تدریس در دانشگاه تعلیق شد.

او دکترای خود را در شریعت در شرح کتاب «الطهارة من بلوغ المرام» که در چهار جلد چاپ شده و تحت نظارت شیخ عبدالله بن بیّه و ناقدها شیخ عبدالله بن جبرین و دکتر خلدون الاحدب بود، دریافت کرد.

خانواده

در روز چهارشنبه 27 ربیع الثانی 1438 ه.ق مصادف با 25 ژانویه 2017 میلادی همسر شیخ سلمان (هیا السیاری) و پسرش (هشام) در حادثۀ رانندگی جان خود را از دست دادند. همان سال، خبر ازدواج دوباره او با زنی در شهر تبوک عربستان منتشر شد.

تقاضای اصلاحات

مقاله اصلی:الصحوة السعودیة

در ماه مه سال ۱۹۹۱ سلمان العوده به همراه تنی چند از علما مانند سفر الحوالی و عایض القرنی و ناصر العمر بیانیه‌ای مبنی بر درخواست اصلاحات حقوقی، اداری، اجتماعی و رسانه‌ای تحت یک چارچوب اسلامی را امضا کردند. او یکی از علمایی بود که در ابتدای بروز جنگ دوم خلیج فارس نسبت به همکاری با ایالات متحده آمریکا بسیار شدید انتقاد داشت.

در زندان سعودی

سلمان عوده چند مرتبه به مدت چند سال در زندان حکومت سعودی در شهر ریاض بوده است. در این مدت به شرط پرهیز از بیان مطالب سیاسی اجازه داشت برنامه‌های تبلیغی دینی را برگزار نماید.

دستگیری 1994

در سپتامبر 1994 میلادی از سخنرانی سلمان العوده و سفر الحوالی جلوگیری شد و در ۱۶ اوت ۱۹۹۴ در یک عملیات دستگیری گسترده بزرگان الصحوة و از جمله سلمان العوده دستگیر شد و چند ماه از بازداشت خود را در سلول انفرادی در زندان الحایر گذراند. او در آوریل 1999 آزاد شد.


دستگیری 2013

در شامگاه روز جمعه 15 مارس 2013 عوده نامۀ در سرگشاده‌ای خطاب به دولت عربستان سعودی به ویژه وزارت کشور نشر داد و خواستار آزادی زندانیان سیاسی و پرهیز از خشم عمومی مردم در رابطه با پرونده بازداشت شدگان شد تا از هرج و مرج و بی‌نظمی جلوگیری شود.

دستگیری ۲۰۱۷

او در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۷ پس از توئیت «يدعو فيها الله للتأليف بين قلوب ولاة الأمور لما فيه خير الشعوب» (از خدا می‌خواهم در دلهای مسئولین نرمش و الفت ایجاد کند نسبت به آنچه خیر مردم در آن است.» در فرمان دستگیری‌های گسترده سیاسی مقامات سعودی دستگیر شد و دولت عربستان سعودی فاش نکرده است که عوده در کجا دستگیر شده یا مسیر قضایی پرونده‌اش چگونه بوده است. پس از چند مه که سلامتی او رو به وخامت گذاشت او را به بیمارستانی در جده بردند. در 18 ژانویه 2018 خبر مرگش بر اثر شکنجه منتشر شد؛ اما این خبر توسط پسرش تکذیب شد و گفت: پدرم را بدون هیچ مساله خاصی به بیمارستان منتقل کرده‌اند. تا ۴ سپتامبر ۲۰۱۸ خبرهای زیادی مبنی بر اینکه دادستان‌ کل عربستان سعودی پس از متهم شدن به ۳۷ اتهام از جمله اتهامات مربوط به تروریسم خواستار اعدام شیخ عوده شده است؛ اما تأیید یا تکذیب این خبر از سوی مقامات رسمی مورد نظر وجود نداشت.

تالیفات

او نوشته‌های بسیاری دارد که برخی از آنها عبارتند از:

  • بناتی
  • شکراً أیها الأعداء
  • مع الله
  • آخر لحظات الفاروق
  • أدب الحوار
  • أسئلة الثورة
  • أطفال فی حجر الرسول ﷺ
  • افعل ولا حرج؛ خاص بمناسک الحج والعمرة
  • الإغراق فی الجزئیات
  • الأمة الواحدة
  • التفسیر النبوی للقرآن
  • الصحوة فی نظر الغربیین
  • العزلة والخلطة؛ أحکام وأحوال
  • الغرباء الأولون
  • الفیلسوف الربانی
  • المزاح
  • المعرکة الفاصلة مع الیهود
  • إمام أهل السنة
  • أنا وأخواتها
  • بناء الفرد
  • تحیة للشعب المقاوم
  • جزیرة الإسلام
  • جلسة على الرصیف
  • حوار هادئ مع الغزالی
  • دعاة فی البیوت
  • دلونی على سوق المدینة
  • رسالة الشباب المسلم فی الحیاة
  • رسالة إلى الأب
  • رسائل إلى الحجیج
  • زنزانة
  • سلطان العلماء
  • شرح بلوغ المرام (کتاب الطهارة)
  • صفة الغرباء
  • ضوابط للدراسات الفقهیة
  • طفولة قلب
  • عشرون طریقة للریاء
  • علمنی أبی
  • کیف نختلف؟
  • لماذا نخاف من النقد؟
  • لماذا یخافون من الإسلام؟
  • لو کنتُ طیرًا
  • مجالس رمضانیة
  • مزالق فی طریق الطلب
  • مع الصیام
  • مع العلم
  • مع المصطفى
  • معرکة الإسلام والعلمانیة
  • مقالات فی المنهج
  • مقولات فی فقه الموقف
  • من أخلاق الداعیة
  • من وسائل دفع الغربة
  • من یملک حق الاجتهاد
  • نحو ثقافة شرعیة
  • نداء الفطرة
  • نسیم الحجاز فی سیرة الإمام ابن باز
  • نهایة التاریخ
  • هکذا علم الأنبیاء
  • هموم فتاة ملتزمة
  • وقفات مع السبع المثانی
  • ولا یزالون مختلفین
  • ولکن کونوا ربانیین

برنامه های تصویری

  • برنامه ماهانه(أول اثنين) در کانال المجد.
  • برنامه (حجر الزاوية) پخش شده توسط mbc1 در طول ماه رمضان ارائه شده توسط روزنامه نگار فهد السعودی از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹
  • برنامه هفتگی (الحیات کلمه) در ام بی سی پس از نماز جمعه؛
  • برنامه (إشراقات قرانية) در کانال ماهواره ای دلیل.
  • برنامه (میلاد) که در تلویزیون روتانا خلیجیة، تلویزیون قطر، کانال المصریا، کانال دلیل، چهار شباب، اللاسلا و کانال لیبی در رمضان ۱۴۳۳ ه .خ - ۲۰۱۲ به نمایش در آمد، توسط علی سند روزنامه نگار کویتی ارائه شد.
  • علاوه بر مشارکت های مختلف او در کانال های مختلف تلویزیونی و برنامه های ضبط شده متعدد.

فعالیت علمی

  • سرپرست کل همه موسسات اسلام الیوم(Islam Today Group Est)؛
  • عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان و عضو هیئت امنای آن؛
  • دبیرکل کمیسیون جهانی حمایت از مصطفی(ص)؛
  • استاد المعهد العالمی در بریدة؛
  • معاون دانشکدۀ شریعت و اصول دین؛
  • استاد دانشکده شریعت و اصول دین در القصیم در دانشگاه محمد بن سعود؛

مشارکت‌های علمی

  • درس های هفتگی در معارف و علوم اسلامی: (فقه - تفسیر - حدیث - تربیت - اخلاق - زندگی‌نامه نبوی - عقاید - مشکلات اجتماعی - چشم‌اندازهای واقع‌بینانه)؛
  • شرکت در کنفرانس‌های اسلامی بین المللی در ایالات متحده آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، سودان و ایرلند جنوبی؛
  • شرکت در جشنواره‌ها و کنفرانس‌های محلی؛
  • دوره‌های مدیریت در پیشرفت و انگیزه؛
  • شرکت در نشست ملی گفتگوی فکری، اول و دوم.

شرکت در رسانه‌ها

شرکت در برنامه بلاحدود:

شرکت در برنامه لقاء الیوم:


لینک های خارجی

الموقع الرسمی التعریف بالشیخ فی صفحته الشخصیة بموقع الإسلام الیوم صفحة الشیخ على موقع طریق الإسلام موقع الإسلام الیوم

منابع

  1. "Muhammad bin Salman cracks down on his perceived opponents"، ذي إيكونوميست، 21 سبتمبر 2017، مؤرشف من الأصل في 15 فبراير 2018.