طه جابر علوانی
طه جابر علوانی (۱۹۳۵ - ۴ مارس ۲۰۱۶) متفکر و فقیه اسلامی عراقی است. او رئیس شورای فقه آمریکا و رئیس دانشگاه علوم اسلامی و اجتماعی (SISS) در هرندن ویرجینیا(Herndon, Virginia)، ایالات متحده آمریکا بود. او دکترای خود را در فقه از دانشکده شریعت و حقوق در دانشگاه الازهر در قاهره مصر در سال ۱۹۷۳ دریافت کرد. او استاد فقه دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در ریاض عربستان سعودی از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۵ بود. او در سال ۱۹۸۱ مؤسسه جهانی فکر اسلامی را در آمریکا تأسیس کرد، عضو شورای تأسیس انجمن جهانی اسلام در مکه و عضو شورای بین المللی فقه اسلامی در جده بود. او در سال ۱۹۸۳ به آمریکا مهاجرت کرد. او رئیس دانشگاه اسلامی قرطبه در ایالات متحده آمریکا بود.
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۷:۰۷، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۲؛
تولد
تحصیلات
- دکترا، دانشکده شریعت و حقوق دانشگاه الازهر، 1973 با کسب رتبه اول در تخصص «اصول فقه»، به توصیه گروه اصول فقه الازهر این پایاننامه را با مخارج خود چاپ و با دانشگاههای اسلامی مبادله کرد.
- کارشناسی ارشد، دانشکده شریعت و حقوق، دانشگاه الازهر، 1968.
- لیسانس، دانشکده شریعت و حقوق، دانشگاه الازهر، 1959.
- گواهی دبیرستان ازهر، قاهره، ۱۹۵۳.
- گواهی معلم مؤسسه دینی آصفیّه در فلوجه عراق، 1952.
- گواهینامه دبستان از دبستان پسرانه فلوجه عراق، 1948-1949.
فعالیت
- رئیس دانشگاه قرطیه
- رئیس سابق دانشگاه قرطبه، ویرجینیا، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۶.
- استاد کرسی فقه و اصول امام شافعی و فقه تطبیقی(مقارن) در دانشگاه قرطبه ویرجینیا از سال 1997 تا 2008.
- رئیس سابق دانشگاه علوم اسلامی و اجتماعی G.S.I.S.S که از سال ۲۰۰۲ به دانشگاه قرطبه تبدیل شد، از سال ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۷.
- نایب رئیس مؤسسه جهانی فکر اسلامی (هرندن، ویرجینیا) از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۶.
- رئیس تحقیقات و مطالعات مؤسسه جهانی فکر اسلامی از سال 1984 تا 1986.
- موسس و سردبیر مجله دانش اسلامی که از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ توسط مؤسسه جهانی فکر اسلامی ویرجینیا منتشر شده است.
- استاد دانشکده فقه و اصول، دانشگاه امام محمد بن سعود از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۴.
- استاد فرهنگ اسلامی در مؤسسه افسران امنیت عمومی در ریاض از سال ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۳.
- مشاور حقوقی حقوق وزارت کشور در عربستان سعودی از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۶.
- مشاور کمیته ملی آب عربستان سعودی به مدت دو سال.
- سردبیر مجله الجندی در آموزش نظامی در بغداد در سال ۱۹۶۳.
- معلم مطالعات اسلامی در کالج نظامی بغداد از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۹.
- معلم دانشکده مطالعات اسلامی در بغداد.
- سخنرانی، امامت و تدریس در مسجد (الحاجه حسیبه) در بغداد، کراده شرقی، از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۹.
همایش های علمی، سمینارها و نشست های دانشگاهی
- سومین نشست جهانی نشست جهانی جوانان اسلامی، ریاض، 1355.
- دوره امامان و واعظان در آمریکای شمالی، شیکاگو، ۱۹۷۶ و دوره های بعدی در بسیاری از ایالت های آمریکا.
- کنفرانس فقه اسلامی، ریاض، 1355.
- مجمع فکر اسلامی در الجزایر، شماره 11، 1977.
- نشست تأسیس مؤسسه جهانی فکر اسلامی در لوکانو سوئیس، ۱۹۷۷ که در آن تصمیم به تأسیس مؤسسه جهانی گرفته شد.
- سمینار حج، انجمن جهانی اسلام، مکه، 1357.
- کنفرانس شیخ محمد بن عبدالحمید، ریاض، ۱۹۸۰.
- اردوگاه جوانان اسلامی در آفریقا، باماکو، مالی، ۱۹۸۱ به عنوان مدرس.
- اردوگاه جوانان اسلامی، داکا، بنگلادش، ۱۹۸۱ به عنوان مدرس.
- کنفرانس اتحادیه اسلامی سازمان های دانشجویی (EFSO) کوالالامپور، مالزی، ۱۹۸۱، به عنوان مدرس.
- Muslim Student Movement Leadership Training Conference, Bhopal, India, 1981, as lecturer.
- ۴مین نشست جهانی نشست جهانی جوانان اسلامی، نایروبی، ۱۹۸۲ به عنوان مدرس.
- مجمع فکر اسلامی در الجزایر، شماره 16، 1982.
- سمینار: (دانش اسلامی) برگزار شده توسط موسسه جهانی فکر اسلامی، با همکاری دانشگاه اسلامی، اسلام آباد، پاکستان، 1982.
- World Conference on Islamic Knowledge, Kuala Lumpur, 1984.
- سومین کنفرانس جهانی دانش اسلامی در سودان، ۱۹۸۶.
- Symposium on the Rights of the Accused in Islam, Riyadh: Saudi Arabia, 1982.
- کنفرانس اتحاد اسلامی آمریکای شمالی (ESNA)، ۱۹۸۳، و دیگر زمان های بعدی.
- کنفرانس سالانه ملت اسلام به ریاست لویی فراخان و وارث الدین محمد در شیکاگو.
- مجمع فکر اسلامی در الجزایر، شماره ۱۷، ۱۹۸۳، چندین بار عضو مشترک.
- در سال 1988 ISESCO Symposium (به سوی یک استراتژی فرهنگی اسلامی) در تدوین آن استراتژی همکاری کرد.
- ۱۹ تا ۲۳ ژوئن ۱۹۸۹ در امان اردن، هم زمان با سال پیامبر(ص) است.
- سمینار زندگی فکری در امپراتوری عثمانی، زاقوان، تونس: مرکز مطالعات و مستندات عثمانی و موریس، ۱۹۸۸.
- Symposium on the Islamic Cognitive System Amman, Jordan: May 1988.
- Conference on Islamic Educational Theory, Amman, Jordan, July 24-27, 1990.
- Symposium on bias in natural, social and human sciences, Cairo: 1995.
- استاد ریشه یابی و دانش اسلامی در یک دوره فشرده برای 50 استاد دانشگاه سودان، 1992، به مدت دو هفته.
- استاد دانش اسلامی در تحصیلات تکمیلی دانشگاه بین المللی اسلامی مالزی.
- جلسه 11 مجتمع بین المللی فقه اسلامی، بحرین، 1998 و سایر دوره ها در جده و جاهای دیگر.
- Conference of the Endowments Foundation of the Indonesian Muslim University, May 1998.
- سمینار مقدماتی تهیه برنامه های دانشگاه خلیج فارس در بحرین قبل از تاسیس.
- عضو کمیته توسعه برنامه دانشکده شریعت و حقوق دانشگاه سلطان قابوس عمان.
- جلسه 15 شورای مجموعه فقه اسلامی عمان 1382.
- یک کارشناس امور اسلامی در میز گرد که با موضوع «درک بیشتر جهان اسلام» در مؤسسه جرج شولتز وزارت امور خارجه آمریکا با حضور سفیران آمریکا در جهان اسلام و مقامات ارشد وزارت امور خارجه در ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۲ برگزار شد، شرکت کرد.
- Research participation in: Conference on The Purposes of Sharia, Hamderd University, New Delhi, India, December 2004.
- استاد بازدید کننده دانشگاه هومدارد از دسامبر ۲۰۰۴ تا ژانویه ۲۰۰۵ در هند.
- مشارکت در پژوهش: معجزات قرآن، دانشگاه زرقا، امان، اردن، 1384.
- شرکت در پژوهش: برنامه پژوهش در مورد دکترین های اسلامی و چالش های معاصر، دانشگاه البیت، امان، اردن، 1384.
- چاپ اول جایزه بین المللی نائف بن عبدالعزیز برای سال پیامبر و مطالعات اسلامی معاصر، مدینه، عربستان سعودی، آوریل ۲۰۰۵.
- Conference on Islamic Values and Education Curricula, Tetouan, Morocco, November 21-23, 2005.
- اولین دوره آموزشی برای امامان و قانونگذاران، با همکاری خانه فتح مصر، قاهره، ۲۱ ژانویه تا ۳۰ مارس ۲۰۰۶.
- فقه عمانی و ممکان شریعت، وزارت اوف و او مذهبی، عمان، اسفند ۱۳۸۴.
- دومین دوره آموزشی برای امامان و قانونگذاران، با همکاری خانه فتح مصر، قاهره، می-اوت ۲۰۰۶.
- هم اندیشی روندهای مدرن در بررسی قرآن، بیروت، 21 تا 23 بهمن 1384.
- Conference of the Constituent Assembly of the Islamic World Association, Mecca, November 2006.
- کنفرانس ارزیابی پروژه دانش اسلامی 25 ساله، استانبول، ترکیه، دسامبر 2006.
- Seminar «Context in the Holy Quran» Mohammedan Association of Moroccan Scholars, Rabat, 2007.
- شرکت در روزهای مدرسه ای دانشگاه قاضی ایاد و انجمن جوانان و جوانان مگس کانادا برای چند بار.
- 2014 "آماده سازی یک محقق در علوم پزشکی قانونی" دوره.
- سمینار «نوسازی در فکر و علوم اسلامی» شیخ شدن الازهر فروردین 1394.
- دوره «تجدید گفتمان دینی» با همکاری آکادمی مطالعات قرآنی طه الاوانی و الازهر شیخدوم در ماه مه: اکتبر ۲۰۱۵.
- علاوه بر مشارکت های متعدد دیگر در سمینارها و دوره های آموزشی در مالزی، اندونزی و ژاپن، جهانی و منطقه ای.
تحقیقات و مطالعات
- The Science of Jurisprudence: Its Origins and Codification, Contemporary Muslim Magazine, Cairo, Issue 14,15, 1978.
- آشنایی با منطق و مقدمه های اصولگرایانه، نوشته شده برای دانشجویان دانشکده شریعت، ریاض، 1358.
- مروری بر برخی برنامه های درسی پژوهشی اسلامی، مجله چراغ های شریعت، ریاض، شماره ۸، ۱۳۵۸.
- الجاث و موضع او در مورد تجدید نظر در قرآن مقدس، مجله دانشکده زبان عربی، دانشگاه امام محمد بن سعود، ۱۹۸۰.
- به تکامل علم فقه نگاه می کند، مجله چراغ های شریعت، ریاض: شماره ۱۳، ۱۳۶۱.
- اقدامات رسول خدا (درود بر او) و دکترین علما در اعتراض به آنها، 16 مجمع فکر اسلامی، الجزایر، 1982.
- آب و مفاد آن در اسلام، تحقیقاتی که برای طرح ملی آب در عربستان تهیه شده است، در جلد قانونی این طرح به زبان های عربی و انگلیسی، ۱۹۸۲ منتشر شده است.
- فقه: به عنوان رویکرد پژوهشی به دانش، کنفرانس دوم اسلامی کردن دانش، اسلام آباد پاکستان، 1361.
- Opinion and its argument, 17th Forum of Islamic Thought, Algeria, 1983.
- حقوق متهم در مرحله تحقیق: پژوهش فقه تطبیقی، مجله مسلمانان معاصر، قاهره، شماره ۳۵، ۱۹۸۴.
- فقه و تمدن، سمپوسیوم تمدن اسلامی، کوالالامپور، مالزی، ۱۹۸۴.
- توضیح احکام اسلامی و اختلاف علما در آن و حقیقت جایگاه هنبالا از آن، مجله چراغ شریعت، ریاض، شماره 10، 1404 ه / 1984م.
- یادداشتی که شامل ارائه گزارشگر فرهنگ اسلامی موسسه افسران امنیتی در ریاض در سال ۱۹۸۷ بود.
- On the idea of citizenship in the Muslim community, Political Readings Magazine, Florida, S3, P1, 1993.
- بحران فکری و رویکردهای تغییر در واقعیت عرب، مجله اتحاد، بیروت، پ ۲۴، ۱۹۹۴.
- Pluralism: Origins and Reviews between Follow-up and Creativity, Political Reading Magazine, Florida, S4, P2, 1994.
- Why Islamic Knowledge, Islamic Journal of Knowledge, Virginia: S1, P1, 1995.
- علوم حمل و نقل بین روش شناختی قرآن و مشکلات دوران وبلاگ نویسی، مجله خواندنی های سیاسی، فلوریدا، S5، P3، 1995.
- The Mind and its position in Islamic Methodology, Islamic Journal of Knowledge, Virginia: S2, P6, 1996.
- دنیایی که شیخ محمد الغزلی را از دست دادیم، یک مجله اسلامی دانش، ویرجینیا، پی۴، ۱۹۹۶.
- شیخ محمد الغزلی و صفحاتی از زندگی او، مجله اسلامی دانش، ویرجینیا، A7، 1997.
- In The Holy Hadith Understanding Curriculum, Al-Rashad Magazine, California, P4, 1997.
- دانش اسلامی: ایده و پروژه، مجله مسائل اسلامی، ایران، پ 4، 1376.
- پرسش هایی درباره دانش اسلامی، مجله شماره های اسلامی، ایران، پ ۵، ۱۳۷۶.
- حکومت قرآن، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ 2، 1377.
- صحنه فرهنگی عرب، مجله شماره های اسلامی معاصر، P3، 1998.
- ابعاد غایب از فکر اسلامی معاصر، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ ۵، ۱۳۷۸.
- آشنایی با فقه اقلیت: دیدگاه های بنیاد، مجله دانش اسلامی، ویرجینیا: S5، P19، 1999.
- قرآن پیامبر خالد، پیامی جهانی و اشاره ای جهانی به بشریت، مجله قلحاء، بیروت، ص۲۲، ۱۹ است.
- روش شناسی مقابله با قرآن، مجله شماره های معاصر اسلامی، بیروت، پ ۶، ۱۳۷۸.
- فقه اولویت ها: مطلع ترین اولویت ها یا اولویت های فقهی، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ ۷، ۱۳۷۸.
- فقه موروثی: برخی از آنچه دارد و چیزی در این باره، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ ۸، ۱۳۷۸.
- The Purposes of Sharia, Contemporary Islamic Issues Magazine, Beirut, P9, 10, 2000.
- The Prophet's Year and its studies between the past and the present, Al-Word magazine, Beirut, P27, 2000.
- اهداف عالی حاکم اسلامی: توحید، اتقزه، الربین، مجله شماره های معاصر اسلامی، بیروت، پ 13، 1379.
- ورود به فقه اقلیت اسلامی، مجله المصر، ویرجینیا، P2، 2000.
- Islamic Thought in the Face of Globalization: An Interview with Dr. Taha Alwani, Visions Magazine, Paris: P12, 2001.
- About Islam and the West, Visions Magazine, Paris, P13, 2001.
- توحید، الطاقزه، آل عمران (1)، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ16، 17، 1380.
- توحید، الطاقزه، آل عمران (2)، مجله مسائل معاصر اسلامی، بیروت، پ18، 1381.
- Towards a Qur'anic methodology for research and studies, Islamic Journal of Knowledge, Virginia, P30, 2002.
- Islam and the West: Dialogue or Conflict, Visions Magazine, Paris, P16, 2002.
- مفهوم خانواده در گفتمان اسلامی معاصر در کتاب "دانشنامه خانواده"، کویت: بنیاد کویت برای پیشرفت علم، ۲۰۰۲ منتشر شد.
- فقه آشنایی، فرهنگ همزیستی، مجله مسائل معاصر اسلامی، بیروت، پ ۲۲، ۱۳۸۲.
- روش شناختی قرآن، اسلامی شدن فلسفه علوم طبیعی و انسانی، مجله مسائل اسلامی معاصر، بیروت، پ23، 1382.
- مفاهیم قرآن و شناسایی مأموریتهای پیامبران، مجله اسلامی دانش، ویرجینیا، ص33، 34، 1382.
- The Glorious Qur'an and its Universal Speech (1), Track Magazine, Virginia, P11, 12, 2003.
- The Glorious Qur'an and its Universal Speech (2), Track Magazine, Virginia, P13, 2004.
- The Building Unit of the Glorious Qur'an, Al-Word Magazine, Beirut, P43, 2004.
- قرآن عربی و آینده ملت قطبی، مجله اسلامی دانش، ویرجینیا، P35، 2004.
- Review of The Second Islamic World by Mohammed Abu al-Qasim Haji Hamad, Islamic Knowledge Magazine, Virginia, P37, 38, 2004.
- The Prophet's Year and The Criticism of The Metn, Islamic Magazine of Knowledge, Virginia, P39, 2005.
- میراث اسلامی ما و دانش انسانی و اجتماعی، مجله دانش اسلامی، ویرجینیا، P42، 43، 2006.
تالیفات
- کتاب «محصول در علم فقه» اثر امام فاخالدین ال رازی در سال ۱۳۵۹ توسط دانشگاه امام محمد بن سعود در شش جلد منتشر و منتشر شد. Edition 2, Beirut: Al-Resala Foundation, 1992. چاپ سوم در دار سلام برای چاپ و نشر در حال آماده سازی است.
- Ijtihad and Tradition in Islam, Cairo: Dar-ansar, 1980.
- تحقق کتاب «جلوگیری از استفاده و پیروزی در امور مسلمانان در مردم دیمه و کافر» اثر مصطفی المقدانی، ریاض، شرکت الابیکان، 1362.
- ریشه های فقه اسلامی: برنامه درسی تحقیق و دانش، ویرجینیا: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، ۱۳۶۷.
- ادبیات تفاوت در اسلام، I1، 1985، قطر: کتاب سری ملت، کتاب شماره 9. I2, Virginia: World Institute of Islamic Thought, 1991.
- Two problems and a reading, with Advisor Tarek Al-Hasani, Virginia: World Institute of Islamic Thought, 1993.
- اصلاح فکر اسلامی: مقدمه ای بر نظام گفتمان در فکر اسلامی معاصر، ویرجینیا، مؤسسه جهانی فکر اسلامی، 1373.
- ابن تیمیه و دانش اسلامی، ویرجینیا: مؤسسه جهانی تفکر اسلامی، 1374.
- افکار بحران فکری و بن بست فرهنگی ملت اسلامی، ریاض: خانه بین المللی کتاب اسلامی، 1375.
- بحران فکری و رویکردهای تغییر: افق ها و خاستگاه ها، قاهره: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، ۱۹۹۶.
- ترکیب دو خوانش: خواندن وحی و خواندن کیهان، قاهره: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، ۱۹۹۶.
- کثرت گرایی: خاستگاه ها و نقدهای بین پیگیری و خلاقیت، قاهره: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، ۱۹۹۶.
- حکومت قرآن، قاهره: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، ۱۹۹۷.
- دانش اسلامی بین دیروز و امروز، قاهره: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، 1997.
- در فقه اقلیت های مسلمان (در مجموعه ای: در روشنگری اسلامی) قاهره: رنس مصر، ۲۰.
- آشنایی با دانش اسلامی، بیروت: دار الحدی، ۱۳۸۰.
- اصلاح فکر اسلامی، I2، بیروت: دار الحدی، 1380.
- بحران فکری و بسترهای تغییر، بیروت: دار الحدی، ۱۳۸۰.
- مقاصد شریعت، بیروت: دار الحدی، ۱۳۸۰.
- حریم و جهانی بودن در فکر اسلامی معاصر، بیروت: دار الحدی، 1382.
- Introduction to Minority Jurisprudence, Ireland, European Council for Fatwa and Research, 2004.
- ابعاد غایب از فکر و شیوه های جنبش های اسلامی معاصر، قاهره: دار سلام چاپ، نشر و توزیع، 1383.
- به سوی یک روش شناسی دانش قرآنی: تلاش برای وضع قواعد رویکرد توحیدی به دانش، بیروت: دار الحدی، ۱۳۸۳.
- ابن رشد آل نوه: فقه و فیلسوف، مراکش: قاضی دانشگاه ایاد، مطبوعات ملی، ۱۳۸۵.
- بحران بشریت و نقش قرآن در رستگاری آن، قاهره: کتابخانه بین المللی الشروک، 1385.
- ترکیب دو خوانش: خواندن وحی و خواندن کیهان، قاهره: کتابخانه بین المللی الشروک، ۲۰۰۶.
- Building Unit of the Glorious Qur'an, Cairo: Al Shorouk International Library, 2006.
- The Tongue of the Qur'an and the Future of the Polar Nation, Cairo: Al Shorouk International Library, 2006.
- بدون اضداد در دین: مشکل ارتداد و مرتد از سینه اسلام تا به امروز. I2, jointly between the World Institute of Islamic Thought and the International Sunrise Library, 2006.
- Towards a Qur'anic position on copying, Cairo: Al Shorouk International Library, 2007.
- به سوی نوآوری و تلاش، نقدها در نظام دانش اسلامی، اول: فقه و ریشه های آن، قاهره: خانه روشنگری، 1387.
- تربیت دینی بین نوسازی و یخ بندان، قاهره: دار سلام، ۱۳۸۸.
- به سوی بازسازی علوم اجتماعی و حقوقی ملت، طه جابر الوانی، مونا ابوالفدل، قاهره، دار سلام، 1388.
- مفاهیم مرکزی در برنامه درسی و روش شناسی، قاهره: دار سلام، 1388.
- Landmarks in the Qur'anic Curriculum, Cairo: Dar es Salaam, 2010.
- امام فرخ الدین ال رازی و آثار او، قاهره: دار سلام، ۱۳۸۹.
- به سوی موضع قرآنی در مورد مشکل داور و مشابه آن، قاهره: دار سلام، 1389.
- تفسیر سوراء الانام، قاهره: دار سلام، 1391.
- مشکل برخورد با سنت پیامبر، هرندن، ویرجینیا: مؤسسه جهانی فکر اسلامی، 1393.
- گفتگو با قرآن، تجربه نفس و فراخوانی به تأمل، قاهره: دار سلام، 1435 ه /2014 م.
- جهاد و سنت در اسلام
- ادبیات تفاوت در اسلام (کتاب)
- ریشه های فقه اسلامی: رویکرد تحقیق و دانش
- دانش اسلامی بین دیروز و امروز
- کثرت گرایی: خاستگاه ها و بررسی های بین زیرمجموعه و خلاقیت
- حکم قرآن
- بحران فکری و رویکردهای تغییر
- ترکیب دو خوانش
- هیچ اضدادی در دین نیست.
وفات
وی در صبح روز جمعه 4 مارس 2016 میلادی درگذشت.