اعجاز قرآن

÷

Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در

اعجاز قرآن
نام اِعْجاز قرآن

قرآن کریم معجزه جاویدان پیامبر خاتم­(ص) است و در برگیرنده معارف و مفاهیم عمیقی برای هدایت انسان‌ها به سوی کمال است. اولین گام برای ورود به این دریای بیکران شناخت دقیق و فهم صحیح آن است که فهم صحیح آن نیاز به مقدماتی از علوم قرآنی دارد. یکی از این مقدمات اعجاز قرآن است که از گذشته تاکنون مفسران و قرآن‌پژوهان به اندیشه و تأمل پیرامون آن پرداخته­‌اند.

معنای لغوی و اصطلاحی معجزه

معجزه از ریشه‌ی «عجز» بوده و «عجز» به معاني‌اي همچون بن و پایان یک شی یا به معنای ضعف به كار رفته است[۱]؛ چنانكه خليل بن احمد مي‌نويسد:

«العجز نقيض الحزم»[۲] «عجز نقيض استحكام است.»

لغويون در تبيين واژه اعجاز نيز با الهام از اصل لغويِ اين واژه،‌ آن را به معناي ناتوان كردن طرفِ مقابل خود دانسته‌اند. طريحي در اين باره مي‌نويسد: «الإعجاز أن يأتي الإنسان بشي‏ء يعجز خصمه و يقصر دونه[۳].» باتوجه به این معانی، می­توان گفت اعجاز به معنی ایجاد ناتوانی و عجز در طرف مقابل می‌باشد.

در خصوص تعریف اصطلاحی معجزه به چند تعریف از صاحب‌نظران می­پردازیم:

الف) علامه حلي(ره) در تعریف معجزه می­گوید: «معجزه، وقوع چیزی است که تحقق آن امر عادی نیست و یا سلب و نفی چیزی می­باشد که عادی بوده است. در معجزه لازم است تا خرق عادتی صورت بگیرد و مطابق با همان ادعای آورنده آن باشد»[۴].

ب) جلال­الدین سیوطی معجزه را این چنین تعریف می­کند: «معجزه عمل و کاری خارق­العاده و فوق طاقت بشری است که همراه با تحدی و معارضه طلبی است، ضمن آنکه نظیر و مانندی مانند آن وجود ندارد[۵]».

ج) شیخ ابوالفتح رازی، مولا محسن فیض کاشانی، سید محمد جواد بلاغی این چنین تعریف کرده‌­اند: «معجزه کاری است خارق­العاده و فوق طاقت بشری که با تعلیم و تعلّم بدست نمی­آید و مدّعی نبوت به عنایت مخصوص خدا، آن را ابراز می­دارد تا شاهد صدق نبوّت و ادّعایش باشد[۶]».

پانویس

  1. قرآن.
  2. المیزان فی تفسیر القرآن، محمدحسین طباطبایی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1372.
  3. آشنایی با علوم قرآن، داوود عطار و سیدمحمد رادمنش، بنیاد قرآن، 1360.
  4. المصباح المنیر، احمد بن محمد فیومی، انتشارات هجرت، قم، 1425.
  5. اعجاز در قرآن کریم، حسن عرفان، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، تهران، 1379.
  6. اعجاز قرآن، سیدرضا مؤدّب، مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، 1386.