سوره مؤمنون
سوره مؤمنون بیست و سومین سوره و از سوره‌های مکی قرآن است که در جزء ۱۸ قرآن جای دارد. این سوره به دلیل اشاره به ۱۵ صفت از صفات مؤمنان، مؤمنون نامیده شده است. رویگردانی از کار و سخن بیهوده، پیشتاز بودن در کارهای خیر، اشاره به داستان حضرت موسی(ع) و حضرت نوح(ع)، خلقت انسان و معاد از مباحث این سوره است. آیات ۹۹ و ۱۰۰ درباره آرزوی کافران هنگام مرگ برای بازگشت به دنیا و انجام اعمال صالح از آیات مشهور سوره مؤمنون است.
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۴:۲۲، ۲۸ اوت ۲۰۲۲؛
مؤمنون
جمع مؤمن، به معنای افراد با ايمان.
مفهوم کلي سوره
اسامی سوره
- مؤمنون،
- قد أفلح،
- فلاح[۲].
علت نام‌گذاری
«سوره مؤمنون»؛ سبب نام‌گذارى آن يازده آيۀ ابتداى اين سوره است كه اوصاف و آثار و نشانه هاى مؤمنان را بيان كرده است[۳].
«سوره قد أفلح»؛ نام‌گذاری سوره به اسم اولين عبارت مي‌باشد.
«سوره فلاح»؛ ابن‌عاشور در التحرير و التنوير اين اسم را برای اين سوره آورده است ولی علتی بر آن ذکر نکرده است[۴]. به نظر مي‌رسد به خاطر کلمه افلح در آيه اول و آيات بعدی اين سوره است که عوامل فلاح و رستگاری مؤمنين را بيان می کند.
تعداد آيات و کلمات و حروف
سوره مؤمنون صدوهيجده آيه دارد[۵].
سوره مؤمنون هزاروهشتصدوچهل كلمه دارد[۶].(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
سوره مؤمنون چهارهزاروهشتصدودو حرف دارد[۷]. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
اهداف و آموزه‌ها
اهداف کلی سوره مؤمنون عبارتند از:
محتوا و موضوعات
سوره مؤمنون چنان كه از نامش پيدا است بخش مهمى از آن سخن از اوصاف برگزيده مؤمنان است. سپس بحث هايى در زمينه اعتقاد و عمل بيان مى كند كه تكميل كننده آن صفات مى باشد. روی هم رفته مجموع مطالب اين سوره را مى توان به چند بخش تقسيم كرد:
بخش اول كه از آيه قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ آغاز مي‌شود تا چندين آيه بعد بيانگر صفاتى است كه مايۀ فلاح و رستگارى مؤمنان است و خواهيم ديد اين اوصاف آن قدر حساب شده و جامع است كه جنبه هاى مختلف زندگى فردى و اجتماعى را تحت پوشش خود قرار مى دهد.
و از آنجا كه خمير مايه همه آنها ايمان و توحيد است در بخش دوم به نشانه هاى مختلف خداشناسى، و آيات آفاقى و انفسى پروردگار در پهنه عالم هستى، اشاره كرده، و نمونه هايى از نظام شگرف عالم آفرينش را در آسمان و زمين و آفرينش انسان و حيوانات و گياهان بر مى شمارد.
و براى تكميل جنبه هاى عملى در بخش سوم به شرح سر گذشت عبرت انگيز جمعى از پيامبران بزرگ همچون نوح(ع)، هود(ع)، موسى(ع)، عيسى(ع) پرداخته فرازهايى از زندگى آنها را بيان مى كند.
در بخش چهارم روى سخن را به مستكبران كرده، و با دلائل منطقى و گاه با تعبيرات تند و كوبنده به آنها هشدار مى دهد، تا دل‌هاى آماده به خود آيد و راه بازگشت به سوى خدا را پيدا كند.
در بخش پنجم بحث هاى فشرده اى درباره معاد بيان كرده است.
و در بخش ششم از حاكميت خداوند بر عالم هستى و نفوذ فرمانش در همه جهان سخن مى گويد.
سرانجام در بخش هفتم باز هم سخن از قيامت، حساب، جزا و پاداش نيكوكاران و كيفر بدكاران به ميان مى آورد، و با بيان هدف آفرينش انسان سوره را پايان مى دهد. و به اين ترتيب محتواى اين سوره مجموعه اى است از درسهاى اعتقادى و عملى، و مسائل بيداركننده و بيان خط سير مؤمنان از آغاز تا پايان[۹].