بن عماد ثقفی
احمد بن عبيدالله بن محمد بن عماد ثقفي، (حدود 235 – 314ق)ابوالعباس. كاتب، محدث، مورخ، اديب و شاعر شيعي كه به علم نجوم نيز آشنايي داشت و كتابي به نام «الانواء» (در معرفي فواصل ستارگان كه هر فاصله را يك «نوء» مينامند) نوشته است. وي مشهور به «ابن عماد ثقفي» و ملقب به «عزير»(بر وزن حسين) است، زيرا وي فردي فقير بود و در اثر اين فقر و تنگدستي، بر تقدير الهي شاكي ميشد، از اينرو معاصرش «ابنرومي بغدادي»(م283ق) وي را در اشعار نصيحتآميز خود، به «عزير پيامبر» كه نسبت به خونهاي ريختهشده بنياسرائيل توسط بختالنصر، شاكي بود، تشبيه نمود. بسياري از شارحان احوال او، نام وي را «ابنعمار» با راء ضبط كردهاند. ولادت او به گفته ذهبي و ياقوت، در سال 314 هجري، ولي به گفته ابننديم، در 319هجري اتفاق افتاده است. در گزارشي ديگر كه در امالي طوسي آمده، تصريح شده كه «ابوالمفضل شيباني»(م387ق) در سال 321هجري از او حديث شنيده و خود او اين حديث را در سال 250هجري از «علي بن محمد بن سليمان نوفلي» استماع كرده است. به اين ترتيب ميتوان ولادت او را پيش از 250 در حدود 235هجري تخمين زد و وفات او را نيز تقريباً در دهه دوم سده چهارم در نظر گرفت. وي اصالتاً اهل كوفه است ولي منسوب به قبيله «ثقيف» ميباشد كه در «طائف» و «اصفهان» سكونت داشتند. براي تحصيل علم، به بغداد آمد و پس از تكميل تحصيلات خود، كرسي تدريس را در آنجا به دست گرفت و جمع كثيري از افاضل، دور او حلقه زدند. در اينكه وي از مذهب شيعه پيروي ميكرده است ترديدي نيست. ابنحجر در لسان الميزان وي را از رؤوس شيعه ذكر ميكند و خطيب بغدادي او را مايل به تشيع معرفي ميكند و ياقوت حموي نيز تصريح به تشيع او دارد. از اساتيد روايي او «عثمان بن ابيشيبه»، «اسحاق بن اسماعيل» و «ابوعبدالله محمدبن جراح» هستند. محمدبن جراح، كسي است كه وي را به سفارش ابنرومي، از فقر و تنگدستي نجات داد. همچنين قوياً محتمل است كه دوست صميمي او «ابنرومي» نقش استادي وي را در شعر و بلاغت داشته است، هرچند وي ميانه خوبي با ابنرومي نداشت و از زحمات او تشكر نكرد. شواهد موجود نشان ميدهد كه وي شاگردان زيادي تربيت كرده است اما نام بسياري از آنها در منابع معتبر ذكر نشده است. از شاگردان معروف او «قاضي ابوبكر بن جعابي»(م.355ق، استاد شيخ مفيد و صدوق)، «احمدبن جعفربن سلمه»، «محمدبن عبدالله بن ايوب قطان» و «ابوالفرج علي بن حسين اصفهاني» را ميتوان نام برد. وي آثار بسياري در مدح اهلبيت(ع) و وقايعي كه بر اين خاندان گذشت، از خود بر جاي گذاشته است. برخي از تأليفات او: «مقاتل الطالبيين»، «تفضيل بنيهاشم»، «المبيضه في اخبار آل ابيطالب»، «مثالب معاويه»، «اخبار ابن رومي»، «الاختيار من شعر ابن رومي»، «مثالب ابينواس»، «كتاب المناقضات»، «الزيادات في اخبار الوزراء» و «اخبار حجربن عدي» هستند. از دو كتاب او به نام «تفضيل بني هاشم» و «المبيضه»(سفيد پوشان) ميتوان دريافت كه وي مخالف سرسخت عباسيان سياهپوش، و مدافع بنيهاشم بوده است.
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۸:۴۵، ۷ نوامبر ۲۰۲۲؛