آل عظمت خان
آل عظمت خان (اردو: Al Azmat Khan) یک قبیله حسینی هاشمی قریشی عدنانی و یکی از قبایل سادات آل باعلوی است که به هند مهاجرت کردند. شاخه‌ای از آن به مجمع الجزایر مالایی فرود آمد و در آنجا گسترش یافت و اولین قبایل مهاجر از حضرموت به جزایر خاور دور شمرده می‌شوند. پس از ازدواج و ایجاد ارتباط با پادشاهان و رهبران مسلمانان هند، به «آل عظمت خان» نامید و "عظمت" در اردو لقبی است که دلالت بر شرافت و بزرگی شخص یا قوم دارد؛ زیرا آنها از سبط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هستند و «خان» به معنای پیشوا یا شاهزاده است.[۱]
آل عظمت خان نقش تاریخی برجسته‌‌ای در دعوت اسلامی در آسیای جنوب شرقی داشتند و بزرگانی که در تاریخ اندونزی به نام (نگهبانان نه گانه) یا (اولیاء تسعه) شناخته می‌شوند که بیشترین نقش را در گسترش اسلام در جزیره جاوه داشتند از این خانواده بوده‌اند و چون با سلطان مملکت داماک بیعت کردند تا خلیفه مسلمین باشد، لذا اکثریت قریب به اتفاق مردم اندونزی به دلیل اعتماد زیاد به آنان از آنان پیروی کردند و با حاکم داماک بیعت نمودند. آنها در سیاست کشورهایی که در آن ساکن شدند نقش داشتند و در بعد سیاسی شرکت کردند و حتی به قدرت رسیدند و حکومت‌های اسلامی تأسیس کردند که به ترویج علم و فرهنگ اسلامی در بین مردم مالایی کمک کرد[۲].
تاریخچه آنها
ماجرای بنی علوی از زمانی آغاز می‌شود که احمد المهاجر (جد آل باعلوی) در اوایل قرن چهارم هجری در حضرموت مستقر شد. در پایان قرن ششم هجری، عبدالملک بن علوی (جد آل عظمت خان) از حضرموت به گجرات در هند مهاجرت کرد و توانست با سلطان حیدرآباد، رابطه محکمی برقرار کند. سلطان پس از آنکه به نسب شریفش پی برد او را گرامی‌داشت و به او جایگاه ویژه‌ای عطا کرد. پسرش عبدالله با یکی از دختران سلطان نصیرآباد ازدواج کرد. سپس نوه‌های او در اوایل قرن هفتم هجری به کامبوجا، چین و سیام پراکنده شدند. از جمله نوه‌های او جمال‌الدین الحسین بود که در مالایی مستقر شد و اولین کسی بود که با عبور از هند به اندونزی و فیلیپین آمد. او با خانواده و اقوام و نوه دختر و پسرش به اندونزی آمد و پسرش ابراهیم را در آچه برای گسترش علوم اسلام گذاشت، سپس ابراهیم به سورابایا رفت و به ابراهیم آسمورو معروف شد. سپس جمال‌الدین الحسین رهسپار سرزمین بوقیس شد و در آنجا سکنی گزید تا اینکه درگذشت و از نسل او بزرگانی آمدند که در تاریخ گسترش و تحکیم اسلام در آسیای جنوب شرقی از آنها نام برده شده و به (اولیاء سته) معروف هستند. پس از مرگ او آتش جنگ در جاوه شعله‌ور شد و پادشاهی هندو ماجاپاهیت سقوط کرد و پسران و نوه هایش در جاوه و اطراف و در نقاط دوردست پراکنده شدند و برخی از آنها به کامبوجا و سیام بازگشتند. سپس با ورود گروهی از خانواده‌هایشان از چین و جاهای دیگر، تعداد آنها در جاوه افزایش یافت[۳].
نسب
همه سادات آل عظمت خان به جدشان عبدالملک منسوب هستند. او اولین کسی است که از بنی علوی به هند مهاجرت کرد و نسب او عبارتند از: عبدالملک بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر (جد آل باعلوی) بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن علی بن أبی‌طالب بن عبدالمطلب بن عمرو (جد بنی‌هاشم) بن عبدمناف بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لؤی بن غالب بن فهر بن مالک بن النضر (جد قریش) بن کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن إلیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان (جد العرب المستعربة) من ذریة إسماعیل بن إبراهیم إلی آدم (أبوالبشر)[۴].
پانویس
- ↑ مناقب العلویین (الإمام السید عبدالملک عظمة خان بن علوی عم الفقیه)". مدونة مجلس دعوة الأولیاء التسعة. مؤرشف من الأصل فی 15 سبتمبر 2017.
- ↑ أوصل رجالها الإسلام إلی مشارق الأرض ومغاربها تریم.. کنز المخطوطات وحاضرة العلوم الإنسانیة". صحافة نت. مؤرشف من الأصل فی 09 مایو 2020.
- ↑ شهاب, محمد ضیاء; عبدالله بن نوح (1400 هـ). "الإمام المهاجر". جدة، المملکة العربیة السعودیة: دار الشروق. صفحة 180.
- ↑ المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). "شمس الظهیرة" (PDF). الجزء الثانی. جدة، المملکة العربیة السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 522. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 1 مایو 2020.