السَقّاف یک قبیله حسینیه هاشمی قریشی است که سادات ال باعلوی در حضرموت هستند. آنها در اکثر کشورهای عربی و اسلامی در یمن، خلیج فارس و شام و در کشورهای جنوب شرقی آسیا یافت می‌شوند. آنان به اهل علم و ادب شهرت دارند، زیرا خاندان السَقّاف شهرت علمی، سیاسی و اجتماعی وسیعی یافتند که شامل بسیاری از علما و مقامات عالی‌رتبه بود. [۱]

اصل و نسب

طایفه سقاف به جد بزرگشان عبدالرحمن السقاف یعنی اول کسی که از خانواده آل باعلوی به السقاف نامیده شد می‌رسند. او دارای رتبه علمی بالایی بود و نسب او عبارت است از: عبدالرحمن السقاف بن محمد مولی الدویله بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر (جد آل باعلوی) بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی‌طالب بن عبدالمطلب بن عمرو (جد بنی‌هاشم) بن عبدمناف بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لؤی بن غالب بن فهر بن مالک بن النضر (جد قریش) بن کنانه بن خزیمه بن مدرکه بن إلیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان (جد العرب المستعربه) من ذریه إسماعیل بن إبراهیم إلی آدم (أبوالبشر).

القاب فرعی آل سقاف

بسیاری از قبایل از بنی علوی مانند خانواده شیخ ابی‌بکر بن سالم از آل عطاس خانواده، خانواده آل عیدروس، و خانواده شهاب‌الدین با عبدالرحمن السقاف وابسته هستند، اما با لقب السقاف شناخته نشدند؛ زیرا آنها به نام مستعار معروف خود که پس از او رخ داده شهرت داشتند.

اما برخی دیگر از خانواده‌های خاندان السقاف، لقب‌های فرعی دارند که برای جلوگیری از سردرگمی به نام‌های پسران و پدران نامیده شده‌اند، اما عنوان عمومی بالاتر خود یعنی «السقاف» را به آنها اضافه می‌کنند که عبارت است از:

  • مکنون السقاف
  • الروش السقاف
  • البعقیل السقاف
  • آل بن ابراهیم السقاف
  • آل بن اسماعیل السقاف
  • الصافی السقاف
  • البحاسین السقاف
  • آل عبیدالله السقاف
  • البشمله السقاف
  • السنبل السقاف
  • آل بن احمد السقاف
  • الکریسان السقاف
  • القاضی السقاف
  • البنقل السقاف
  • المنور السقاف

بزرگان قوم

  • عبدالرحمن السقاف جد السقاف.
  • احمد علوی السقاف، رئیس دادگستری و وزیر آموزش و پرورش در دولت اردن.
  • عبدالرحمن بن عبیدالله الثقاف، مفتی خانه‌های حضرمی.
  • محمد بن عقیل السقاف، امیر و والی ظفار.
  • عبدالقادر بن احمد السقاف، عالم دینی یمنی.
  • عمر عباس علوی السقاف، وزیر امور خارجه عربستان سعودی.

پانویس

  1. کتاب ریاض الجنة فی أذکار الکتاب والسنة: ص 25 من الکتاب/طبعة 1990/دار الفکر العربی(بیروت) ودار مکتبة الحیاة (الشارقة).