المعجم الوسیط (کتاب)

اثر حاضر مجموعه‌ای از دیدگاه‌های مشترک فکری، سیاسی و اجتماعی شخصیت‌های تقریبی از شیعه و اهل سنت و اصطلاحات و مباحث مشترک علمی مربوط به شیعه و اهل سنت است و در نوع خود از اولین فرهنگ‌های اصطلاحات در حوزه تقریب مذاهب اسلامی است که با رویکردی ‏نواندیشانه تألیف شده است.

المعجم الوسیط
المعجم الوسیط.png
نامالمعجم الوسیط فیما یخص الوحدة والتقریب
پدیدآورانمحمّد الساعدی
زبانعربی
سال نشر1431 ق
ناشرمجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، مزکز تحقیقات علمی

در این مجموعه قضایای جهان اسلام، وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و تمامی ابعاد مشترک و وحدت‌آفرین بین شیعه و اهل سنت به ترتیب حروف الفبا گردآوری و درباره آنها توضیحاتی داده شده تا اصطلاحات و مباحث تقریبی به صورت یک مجموعه مدون در اختیار پژوهش‌گران این عرصه قرار گرفته و اطلاع‌رسانی لازم به محققان شیعه و اهل سنت که تمایل دارند در عرصه تقریب بین مذاهب اسلامی به پژوهش و مطالعه بپردازند، ارایه گردد. در همین راستا گردآورنده محترم تعاریف، شروح، مصطلحات، مفاهیم اعلام و شخصیت‌ها، منابع علمی، مؤسسات، کنگره‌ها، کتاب‌ها و کلیه مباحث علمی را که به شکلی با مسئله تقریب در ارتباط می‌باشد، مطرح کرده و به صورت توصیفی، معجم نسبتاً جامعی را تهیه نموده است. در جلد اول از این مجموعه دو جلدی اصطلاحات و مفاهیم به ترتیب از حرف «الف» تا حرف «فا» و در مجلد دوم از این موسوعه این مباحث از حرف «فا» تا حرف «یا» تنظیم و تبویب شده است.

در مواردی که مدخل‌ها به هم شباهت داشته است نگارنده آنها را به مدخل اصلی ارجاع داده و توضیحات مربوط به مدخل فرعی را در مدخل اصلی اریه نموده است. شخصیت‌های تأثیرگذار در تقریب بین مذاهب اسلامی، برخی از فروع فقهی و فکری مشترک بین مذاهب مختلف اسلامی، مکان‌های مشترک بین مذاهب اسلامی که جنبه وحدت بین مذاهب اسلامی‌دارد، جماعت‌ها و احزاب مختلف سیاسی مسلمان، افکار سیاسی و اجتماعی مشترک بین مذاهب و فرقه‌های اسلامی، مشترکات اقتصادی و تجاری مشترک بین فرقه‌های مسلمان، روابط خارجی و بین‌المللی مذاهب اسلامی، اصول مشترک اعتقادی، اخلاقی و تربیتی مشترک بین مذاهب اسلامی، گفت‌وگوهای مسلمانان و پیمان‌نامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی آنان، اسباب وحدت و تفرقه بین مسلمانان جهان، وحدت‌نظر حقوقی و قضایی کشورهای مسلمان، مناسبت‌های مشترک اسلامی، عبادات مشترک مسلمانان و سایر اموری که با وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی تناسب دارد، از جمله مهم‌ترین مدخل‌ها و اصطلاحات مطرح شده در این موسوعه است.

این معجم اکثر اصطلاحات تقریبی را در بر دارد و می‌تواند برای پژوهش‌گران حوزه وحدت اسلامی و جهان ‏اسلام مرجعی مناسب و برای علاقه‌مندان تقریب مذاهب و معرفی اصطلاحات و رجال و کتب مربوط به آن، ‏منبع جامعی باشد.

مؤلف کتاب در تألیف آن به بیش از ۲۷۰ کتاب و مجلة مرتبط با تقریب و مسائل وحدت اسلامی مراجعه ‏کرده و نزدیک به ۱۰۰۰ اصطلاح را در این زمینه استخراج نموده است. ‏ برخی از این اصطلاحات عبارت است از:‏

اسس التقریب، الاصولیة المدرسیة، التضامن، الاعتدال، صوت الوحدة، التعددیة، التفرقة، فقه الوفاق، الارسیکا، ‏جمعیة القیم، الطائفیة، القاعدة الذهبیة، الحوار النقدی، الکبرویة. ‏ ‏