حسن سعید مشیمش

حسن سعید مشیمش روحانی شیعه اهل جبل عامل در جنوب لبنان است که به مخالفت و مواضع طنز در مورد بسیاری از رویدادها و جریان‌های اطرافش معروف است. او واعظ و خطیب حسینی و همچنین سیاستمدار، روشنفکر، منتقد و نویسنده است.

حسن سعید مشیمش
پرونده:حسن سعيد مشيمش.jpg
نام کامل	حسن سعید مشیمش
نام‌های دیگر	ابو رضا
اطلاعات شخصی
سال تولد	۱۹۶۴ م، ۱۳۴۲ ش‌، ۱۳۸۳ ق
محل تولد	جبل عامل، لبنان
دین	اسلام، شیعه
آثار	هذا ما لا أؤمن به حوارات ساخنة مؤونة الداعية وزاد الخطيب علی شاطئ الإسلام
فعالیت‌ها	منتقد نویسنده

تولد

ابورضا در سال ۱۹۶۴ میلادی در روستای کَفَر صیر، از روستاهای جبل عامل در جنوب لبنان، در خانواده‌ای با جایگاه اجتماعی بالا به دنیا آمد.

تربیت و تحصیل

او در شهر کَفَر صیر بزرگ شد، جایی که تنوع فکری و فرهنگی در آن بسیار است و آن محل زندگی آل سبیتی (خانواده علمی سرشناس اهل عامل) و یکی از دژهای جناح راست لبنانی است. محیط فرهنگی عامل در ابتدای هوشیاری و آگاهی‌اش با تز چپ، سوسیالیستی و اسلامی جذب شد ولی در نهایت نگاه اسلامی را پذیرفت و خیلی زود وارد صنف روحانیت شد.

برجسته‌ترین مراحل رشد او

• پس از اتمام تحصیلات اولیه، برای دریافت علوم دینی به قم (ایران) رفت و چند سال قبل از بازگشت به لبنان در آنجا به سر برد.
• او با دختر سید علی بدرالدین الحاروفی، روحانی شیعه اهل جبل عمل ازدواج کرد.
• پس از بازگشت به لبنان تحت تأثیر ایده‌های انقلابی، در اواسط دهه ۱۹۸۰ به صف حزب الله لبنان پیوست و جوانان سلحشور را در درون حزب بسیج کرد.
• برادرش (حسین سعید مشمش) در صفوف حزب الله درگذشت.
• در اوایل دهه ۱۹۹۰ و در جریان جنگ بین حزب الله و حرکت امل (جنگ منطقه التفاح) جنوب لبنان را ترک کرد و تا پایان (حرب الاشقاء) در ضاحیه جنوب بیروت زندگی کرد و پس از آن دوباره به جنوب بازگشت.

فعالیت در حزب الله

فعالیت‌های او در درون حزب الله متنوع بود که شامل کار سازمانی، فعالیت اجتماعی، فعالیت تبلیغی، مراقبت از امور مبلّغین حزب الله، سفر در ماموریت‌های خارجی و ... می‌شد.

برجسته‌ترین فعالیت‌های او در حزب

• او چندین سمت در این حزب داشت، تا اینکه دستیار شیخ صبحی الطویلی دبیرکل سابق حزب الله شد؛
• او از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۹ سردبیر روزنامه العهد بود؛
• سفر به اروپا (آلمان و فرانسه) برای تبلیغ مذهبی؛ (این سفر از جمله ماموریت‌های سازمان‌یافته توسط حزب الله برای مبلغین حزب برای برقراری ارتباط با جوامع مسلمان ساکن کشورهای دیگر بوده است.)
• سفر به آفریقا برای تبلیغ مذهبی که مدتی به همراه خانواده‌اش در آنجا زندگی کرد؛
• دستگیری او توسط اطلاعات آلمان، هنگامی که برای سفر به اروپا از خاک آنها عبور می‌کرد و بعد از چند روز آزاد شد؛
• با خروج شیخ صبحی الطویلی از صفوف حزب الله، شیخ حسن مشمش روند اپوزیسیون را در درون صفوف حزب پیش گرفت و به بسیاری از متدولوژی‌ها و جهت‌گیری‌های حزب اعتراض کرد و اعتراض او در چارچوب‌های حزبی باقی ماند.
• در سال ۱۹۹۸ به سازوکار نامزدی حزب برای اعضا و شهرداران اعتراض کرد و اصرار داشت که یکی از بستگانش را در شهر کفر صیر در برابر نامزد حزب الله معرفی کند که نتیجه آن به نفع نامزد حزب بود.
• در اواخر دهه ۱۹۹۰ پس از اختلافات انباشته و اعتراض‌های متقابل از بدنه سازمانی حزب الله جدا شد و نوشت: در سال 1998 بین من و حزب ولایت فقیه طلاق بائن رخ داد چرا که من به نظریه ولایت فقیه اعتقادی نداشتم؛ همان‌گونه که به هیچ حکومتی که ادعا کند از جانب خداوند اختیاراتی دارد و یا اعتبار حکومتش از جانب الله است ایمان ندارم.»

فعالیت او خارج از حزب الله

پس از ترک حزب الله، فعالیت‌هایش بر کار فرهنگی و فکری متمرکز شد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• برای مدت زمانی به سیاستمدار جنوبی (جنوب لبنان) احمد کامل الاسعد(رئیس جنبش صلاحیت‌های لبنان) نزدیک شد ولی این ارتباط هیچ نتیجه‌ای نداشت.
• او به نشست علمی مستقل به ریاست مفتی شیخ احمد طالب پیوست و از نزدیکان او باقی ماند.
• او با گروهی از روحانیون روشنفکر شیعه با گرایش‌های اعتراض‌آمیز و نوگرا مانند: آقایان محمد حسن الامین، ‌ هانی فحص و علی الامین همکاری نزدیکی داشت.
• او تعدادی مقاله انتقادی از شرایط سیاسی و اجتماعی لبنان در تعدادی از روزنامه‌های لبنانی نوشت.

فعالیت فرهنگی و تالیفات

او به عنوان یک منتقد طنز، پر سؤال، معترض، پر جنب و جوش و خوش بیان، حاضر جواب و نکته بین شناخته شده است.

• در کتاب (فجوات خطيرة في الوعي الديني)اعتراض‌های تندی را نسبت به بسیاری از مسائل حکمرانی و سیاست محلی مطرح کرد و مجبور شد آن را جمع کند.
• او مقالات فکری و مذهبی را در مجله «إضاءات» می‌نوشت که هر از چندی به سیاست نزدیک می‌شوند.
• او تعدادی کتاب نوشت که در آنها بدون غواصی به اعماق موضوعات و بدون تمرکز بر روی یک تحقیق خاص به تحقیقات پراکنده بدل شده‌اند و نوشته‌هایش بدون رسیدن به نتایج محکم پر از ایجاد پرسش است. قابل توجه اینکه برخی از آثارش شبیه مجموعه مقالات است که در یک کتاب جمع شده است. این کتاب‌ها عبارتند از:

1. هذا ما لا أؤمن به
2. حوارات ساخنة
3. مؤونة الداعية وزاد الخطيب
4. علی شاطئ الإسلام
5. إجابات علی تساؤلاتك

مجله ضفاف

او مجله «ضفاف» را منتشر کرد که به مسائل فرهنگی و فکری می‌پردازد تا (تلاشی برای روشن کردن شمعی در تاریکی شرق) باشد، همان‌گونه که در شعارهای مجله شرح داده شده است.

1. در نوامبر ۲۰۰۸ چاپ آن آغاز شد.
2. در آن در مورد تعدادی از مسائل جدید اسلامی بحث می‌شود.
3. در آن بسیاری از اقدامات روحانیون شیعه مورد انتقاد واقع می‌شود.
4. در آن از تعدادی از نویسندگان نواندیش دعوت به همکاری و نگارش شده است؛ مانند: شیخ احمد طالب، شیخ علی حب الله، شیخ محمد علی الحاج، محمد حسن الامین، ‌هانی فحص و دیگران.
5. حدود ۲۲ شماره از آن چاپ شد ولی چاپ آن به دلیل دستگیری حسن سعید مشمش متوقف شد.
6. آدرس وب مجله http://difaf.org/index.php?p=home که ظاهرا مسدود است.

کتاب ضفاف 23

در ۱۰ مه ۲۰۱۲ گروهی از نهادهای فرهنگی مستقل لبنان کتاب جدیدی از شیخ حسن مشمیش به نام (ضفاف 23- في الإسلام والحريّة وولاية الفقيه) منتشر کردند. این کتاب شامل مجموعه مقالات پراکنده‌ای بود که در طول سال‌های گذشته توسط مشمش در صفحات مجله(ضفاف) منتشر شده بود.

شورای فرهنگی جنوب لبنان با عنوان «كتاب الشهر» نیز سمیناری برای بحث در مورد این کتاب برگزار کرد که توسط دکتر عبدالله رزق اداره شد و در آن جلسه آقای محمد حسن الامین سخن گفت و بیان داشت که شیخ مشمش در رویارویی فکری علیه نظر استاد بسیار بیراه رفته است تا اینکه امروز در زندان رومیه است.

در زندان

اکرم علیق روزنامه نگار به نقل از مقاله‌ای که در مورد شیخ مشیمش نوشته، از قول او گفته است: «آرزو داشتم هزار بار برای شکنجه و تحقیری که متحمل شدم بمیرم، به ویژه در سه ماه اول بازداشت.»

آقای‌ هانی فحص در ملاقات با او در زندان اظهار داشت: «شیخ مشیمش به دلیل اثرات شکنجه دچار زخم زخم‌ها شده بود و مورد درمان قرار نگرفته بود.»

در دادگاه در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲، آنتوان نعمه وکیل شیخ مشیمش موضوع وخامت سلامت شیخ مشیمش را مطرح کرد و خاطر نشان کرد که او از درد دیسک، درد شدید استخوان و تپش نامنظم قلب رنج می‌برد و آنگونه که واضح است با کمک سه سرباز وارد دادگاه شده و نمی‌تواند مدت زیادی بایستد.

شیخ حسن مشیمش در همان جلسه دادرسی در ۷ بهمن ۱۳۹۰ خواستار حق صحبت شد و به دادگاه اعلام کرد که: «وضعیت بهداشتی من فاجعه بار است و قانون زندان برای مظلومان رعایت نمی‌شود.»