سرکردگان داعش
زعامت داعش به طور کلی به دو دوره تقسیم می شود: دوره حکومت مرکزی، دوره شکست و پراکندگی. در دوره حکومت مرکزی، ابوبکر البغدادی به کمک سلفی‌های طرفدارش توانست چند شهر از سوریه و عراق را تصرف کند و یک حکومت مرکزی خطرناک ایجاد نماید. بعد از شکست، داعش مجبور شد مانند القاعده نیروهای خود را پراکنده کرده و به خصوص در بیابان‌های لیبی، مالی، سوریه و کوهستان‌های افغانستان و پاکستان پخش کند.
| سرکردگان داعش | |
|---|---|
 | |
| نام حزب | سرکردگان داعش |
| مؤسس | ابومصعب الزرقاوی |
| رهبران |
|
| اهداف | ادعای تشکیل حکومت جهانی اسلام |
مروری بر خلفای خودخوانده داعش
ابو الحسین الحسینی چهارمین خلیفه خودخوانده داعش است. بعد از مرگ ابوبکر البغدادی، عبدالله قرداش به عنوان رهبر گروه تروریستی داعش انتخاب شد. بعد از مرگ قرداش، ابو حسن الهاشمی به عنوان رهبر داعش انتخاب شد و حالا هم ابو الحسین الحسینی به عنوان رهبر برگزیده شده است.
زعامت داعش
دوره حکومت مرکزی، دوره شکست و پراکندگی. در دوره حکومت مرکزی، ابوبکر البغدادی به کمک سلفی‌های طرفدارش توانست چند شهر از سوریه و عراق را تصرف کند و یک حکومت مرکزی خطرناک ایجاد نماید. بعد از شکست، داعش مجبور شد مانند القاعده نیروهای خود را پراکنده کرده و به خصوص در بیابان های لیبی، مالی، سوریه و کوهستان های افغانستان و پاکستان پخش کند.
داعش در دوره پراکندگی نتوانست با زعامت ابوبکر البغدادی به اهدافش برسد. البغدادی خلیفه دوران قدرت داعش بود اما نمی توانست داعش را در دوره بی‌خانمانی و پراکندگی هدایت کند. او قادر نبود هم‌چون ایمن الظواهری، سرکرده القاعده در بیابان ها زندگی کرده و نیروهای پراکنده و پخش خود در شهرهای مختلف و دور را هدایت و رهبری کند. به همین علت، به سرعت قدرتش رو به زوال رفت و بعد از مدتی هم کشته شد.
بعد از ابوبکر البغدادی، قدرت داعش به سرعت کم شد. سه رهبر بعدی داعش قدرت بسیار کمی داشتند و نتوانستند مانند البغدادی به یک رهبر کاریزماتیک و مقتدر تبدیل شوند. به همین علت، خیلی زود کنار رفته یا کشته شدند. این نشان می داد که داعش در کادر مرکزی خود دچار ضعفی اساسی است و احتمالا به زودی دچار دودستگی و آشوب می شود.
رهبران داعش از آغاز تأسیس تاکنون
- ابوبکر البغدادی (ابراهیم عوض البدری): ژوئن 2014 - اکتبر 2019 (5 سال و 4 ماه) و در باریشا در شمال ادلب در یک حمله هوایی توسط نیروهای آمریکایی کشته شد.
- ابوابراهیم القرشی (عبدالله قارداش): اکتبر 2019 تا فوریه 2022 (3 سال و 5 ماه) و در عملیات فرود آمریکایی ها نیز در منطقه اتما در شمال ادلب کشته شد.
- ابوالحسن القرشی: فوریه 2022 تا اکتبر 2022 (8 ماه) و در عملیات ارتش آزاد در استان درعا کشته شد.
- ابوالحسین القرشی: از (اکتبر 2022 تا آوریل 2023) و در عملیات اطلاعاتی ترکیه در جندرس در حومه حلب کشته شد.
- ابوحفص القرشی: اوت 2023م.
- ابو حسن الهاشمی القرشی در درگیری با گروه‌های تحت حمایت ترکیه کشته شده است.
- ابو الحسین الحسینی القرشی به عنوان سرکرده جدید داعش انتخاب شده است.
نام سرکرده جدید داعش
گروه تروریستی داعش از طریق یک فایل صوتی از سخنگوی خود، ابوحذیفه الانصاری، که در 3 اوت پخش شد، اعلام کرد که سرکرده آن، ابوالحسین القرشی، در درگیری با گروه‌های تحت حمایت ترکیه کشته شده است. منظور ابوحذیفه الانصاری از گروه های تحت حمایت ترکیه، هیئت تحریر الشام (جبهه النصره سابق) در شمال غربی سوریه است. در این فایل ضبط شده تاریخ دقیق درگیری ها مشخص نشده است، اما رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در آوریل گذشته اعلام کرده بود که سرکرده داعش در سوریه در جریان عملیات اطلاعاتی ترکیه کشته شده است. ابوالحسین القرشی به عنوان چهارمین رهبر داعش شناخته می شد، زیرا از زمان اعلام «خلافت» در ژوئن 2014، پی در پی این گروه را رهبری می کرد.
ابو ابراهیم هاشمی قرشی
ابو ابراهیم هاشمی قرشی پیش از این ریاست دیوان امنیتی داعش را بر عهده داشته که یکی از مهمترین سازمان‌های درونی این گروه تروریستی است. هم‌چنین مدتی مسئول عملیات‌های بمب‌گذاری بوده است. سرکرده جدید که درون گروه تروریستی داعش به «تخریبگر» ملقب است این گروه را بیش از پیش به سوی مسائل نظامی سوق می‌دهد. هاشمی به نسبت بغدادی خشونت بیشتری دارد و احتمالا مسیری افراطی‌تر از سرکرده قبلی در پیش می‌گیرد. گروه تروریستی داعش به علت اینکه در عراق اعلام خلافت کرده و اکثر سرکرده‌های بارز این گروه که جزء حلقه نزدیک به بغدادی هستند عراقی بودند کسی را به عنوان جاشنین انتخاب می‌کند که عراقی باشد. هم‌چنین گفته شده قرداش از افسران ارتش رژیم صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق بوده است و پس از سقوط موصل جزءاولین عناصری بوده است که به کمک بغدادی رفته است.
شعبه‌های داعش
شعبه های این سازمان در عراق، یمن، سومالی و غرب آفریقا بر اساس سنت های خود، به سرعت با سرکرده جدید خود بیعت کردند.
سیاست جدید داعش با سرکردگان جدید
هم‌زمان با تغییر کادر مرکزی و رهبری، داعش تصمیم به اقدامات جدید و مهمی گرفته است. در حال حاضر، داعش در دو منطقه مهم فعالیت دارد: افغانستان و مناطق بیابانی شمال آفریقا. قدرت داعش در افغانستان به شدت در حال کم شدن است. طالبان قدرت خود را استحکام بخشیده و دولت و سازمان امنیت پاکستان نیز با آنها هماهنگ هستند. داعش در این منطقه تنها مانده و هر لحظه نیز ضعیف تر می شود.
در آفریقا اما وضعیت فرق دارد. کشورهای مرکزی و شمالی آفریقا پتانسیل زیادی برای پرورش داعش دارند. داعش تصمیم دارد از طریق ائتلاف با گروه های سلفی - تکفیری دیگر به قدرت برسد. داعش یک بار از طریق ائتلاف با بوکو حرام در نیجریه به قدرت زیادی رسید. حالا آنها تصمیم دارند همین کار را در مالی تکرار کنند. داعش توانسته با گروه های مسلح سلفی مختلف ائتلاف ایجاد کرده و به دو منطقه گائو و میناکا حمله کند. بر اساس گزارش فعالان حقوق بشر، وضعیت این مناطق بسیار بد است و اگر اقدامی صورت نگیرد داعش می تواند سراسر این دو منطقه را به تصرف خود درآورد.
رویای داعش و کابوس جهان
داعش در تلاش است‌که بار دیگر به یک گروه مرکزگرا تبدیل شود. داعش نمی‌تواند مانند القاعده، بوکو حرام و سایر گروه های تروریستی حیات چریکی داشته باشد. آنها ترجیح می‌دهند که یک شهر یا منطقه را تصرف کرده و آن را به مرکز خود بدل کرده و به اصطلاح "مدینه" داشته باشند. به همین علت، سخت در تلاشند که حوزه فعالیت خود را در مالی بیشتر کنند تا بتوانند آرزویی را که در سوریه و عراق نتوانستند به آن برسند، در آفریقا محقق کنند.