سعدالدین جباوی
سعد الدین بن یونس بن عبدالله الجباوی (460هـ- 575هـ) یکی از بزگان صوفیان و موسس طریقه صوفیه سعدیه بود.
زندگی
وی در سال 460 هجری قمری در مکه به دنیا آمد. در هفت سالگی قرآن کریم را حفظ کرد و در مسجد‌الحرام مکه تلاوت داشت. او در دوازده سالگی اولین مرحله تحصیل علوم دینی را به پایان رساند و همنشینی او با پدرش شیخ یونس الشیبانی ادریسی در مجالس و محافلش در راهروهای مسجد‌الحرام در مکه ادامه داشت. و محافل علما از اهالی و مجاوران و زائرین در دروس تفسیر، حدیث، فقه و توحید طبق مذهبشافعی شرکت می‌کرد. او سفرهای متعددی داشت که اولین آنها در یمن، مغرب، شام، بیت‌المقدس و مصر بود. می‌گفتند سفرهای خود را نگاشته و پسرش محمد آنها را جمع‌آوری کرده است و در دو کتاب تنظیم نمود که جلد اول: خصصه لرحلاته و جلد دوم: لمرویاته نام دارد.
نسب
سعد الدین بن العلامة الشیخ یونس الشیبانی الشیبی المکی الحسنی بن السید عبدالله الشیبانی الحسنی (المهاجر من طرابلس الغرب إلی مکة المشرفة) بن سیدی یونس الشیبانی (دفین جبل غریان فی طرابلس الغرب) بن مولای علی الشریف الجنانی (نزیل أم جنان نواحی الأربعة فی طرابلس الغرب) بن مولای البحر الرائق کنز العلوم والحقائق صاحب الإمداد والعرفان السید مؤید الدین شیبان (صاحب الرواق فی جامع الزیتونة بتونس) بن مولای سعد الله الشهیر بشیبان (دفین الزاویة الشیبانیة الکائنة فی قابس بتونس) بن مولای عبدالرحمن الأکبر بن مولای علی المحجوب (دفین مکناس بالمغرب) بن مولای عبدالله دفین مراکش بالمغرب بن مولای عمرالإدریسی (دفین فاس بالمغرب) بن صاحب الحظ الأوفر مولای ادریس الأنور (دفین فاس بالمغرب) بن مولای ادریس الأکبر الذی شرفه الله بفتح المغرب بن الإمام عبدالله المحض الشهیر بالکامل الحسنی بن الإمام الحسن المثنی بن الإمام الحسن السبط سید شباب أهل الجنة علیه‌السلام بن الإمام أمیر المؤمنین علی علیه‌السلام من زوجته السیدة فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین بنت سید الأنبیاء والمرسلین سیدنا محمد صلی الله علیه و آله[۱].
آثار
او کتاب‌های زیادی دارد که هنوز به صورت خطی و در کتابخانه‌های عمومی و خصوصی نگهداری می‌شود، از آن جمله: کتاب الفتوح: در دو جلد بزرگ. کتاب الهواتف (یک مجلد) کتاب الأخبار. کتاب الوقائع (یک مجلد) الورد الکبیر والأوسط والصغیر والورد الفضی حزب الفتوحات – حزب الصفا – حزب الأنوار والتحصین –الورد المسبع والمثلث- مجموعة أوراد اللیالی والأیام – صیغ الصلوات علی النبی ﷺ
وفات
او در روستای جبای استان قنیطره در سوریه به سال 575 هجری درگذشت [۲].