میراث جهانی الجزایر در یونسکو

میراث جهانی یونسکو (به انگلیسی: World Heritage Sites) به مجموعه مکان‌های فرهنگی یا طبیعی ثبت‌شده در سازمان جهانی یونسکو مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه یا شهر گفته می‌شود که به صورت فهرستی توسط کمیته میراث جهانی یونسکو همه ساله برگزیده شده‌اند.

سایت‌هایی که در این فهرست قرار می‌گیرند بر اساس کنوانسیون حفاظت از میراث جهانی فرهنگی و طبیعی متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، محسوب می‌شوند و دولت‌ها موظف به حفظ و نگهداری این آثار هستند.

بر پایه این کنوانسیون کشورهای عضو یونسکو، می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند. حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی‌ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوط، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود.

تاسیلی نجیر

 
تاسیلی نجیر

تاسیلی نجیر، در بخش صحرای غربی الجزایر در فلات وسیعی قرار دارد که در جنوب شرقی الجزایر، غرب لیبی و شمال نیجر است و مساحتی بالغ بر ۷۲۰۰۰ کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد.[۱] این مکان در سال ۱۹۸۲ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.[۲]

جمیلا

 
جمیلا

جمیلا یا جمیله به معنی زیبا یک روستای کوهستانی در الجزایر، در نزدیکی شرق سواحل شمالی الجزیره است که در آن آثاری از قوم بربر در شمال آفریقا حفظ شده است. این مکان در سال ۱۹۸۲ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.[۳]

تیمگاد

 
تیمگاد

تیمگاد یک شهر به جامانده از دوران امپراتوری روم با قدمت ۱۰۰ سال قبل از میلاد است که در کوه آورس الجزایر واقع شده‌است. این مکان در سال ۱۹۸۲ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

ویژگی شهری

تیمگاد با بافت شطرنجی منعطف، منظم‌ترین نمونه شهرسازی رومی و بدون خیابان متقاطع است. طرح اصلی شهر تیمگاد یک مربع کامل با اضلاعی به طول ۳۵۵ متر بود با یک طرح قائم که به وسیله دکمنوس ماکزیموس decumanus maximus (با خیابان‌های شرقی-غربی) و کاردو cardo (با خیابان‌های شمالی-جنوبی) برجسته و با ردیف ستون‌های قرنتیان (Corinthian) خط‌کشی شده بود.

طرح به این منظور بود که فضایی را برای ۱۵۰۰۰ ساکن فراهم کند، ولی ساکنین شهر تیمگاد خیلی زود از این تعداد بیشتر شد و از این طراحی عمودی-افقی بیرون زد. این شهر گستردگی بیشتری پیدا کرد ولی امروزی‌تر سازماندهی شد. تیمگاد طی ۳۰۰ سال بعد توسعه پیدا کرد، واحدهای مسکونی به زمین اصلی اضافه و از سایز اصلی خودش ۴ برابر بزرگتر شد.

فرجام

شهر تیمگاد طی قرن‌های دوم و سوم، در صلح و آرامش زیست. قرار داشتن در راس دره آبیود و یک تقاطع حیاتی، به رومی‌ها امکان کنترل یکی از محل‌های عبور و مرور در کوه‌های آورس را می‌داد، بنابراین دسترسی به آن از طریق صحرا را ایجاد می‌کرد. در شروع قرن سوم تیمگاد به مرکزی برای فعالیت مسیحیان و در قرن چهارم به مرکز فعالیت فرقه دوناتیست (Donatist) تبدیل شد. تیمگاد بعد از حمله وندال‌ها در قرن پنجم و متعاقب آن غارت و تخریب بربرها سقوط کرد.

در قرن ششم تیمگاد به دست امپراطوری ژوستین یکم، امپراتور بیزانس، دوباره احیا شد. دژی بیرون از شهر اصلی ساخته شد و در ساخت آن بسیاری از بلوک‌ها و دیوارهای بتنی که در زمان روم ساخته شده‌بود، مجدداً استفاده شد؛ ولی شهر تیمگاد یکبار دیگر در حمله اعراب در قرن هفتم سقوط کرد. تیمگاد بالاخره در قرن هشتم متروکه و به دست فراموشی سپرده شد تا در حفاری‌های اکتشافی باستان‌شناسی از زیرزمین در سال ۱۸۸۱م پیدا شد.

موقعیت

ویرانه‌های شهر تیمگاد در سرازیری‌های آورس، حدود ۳۵ کیلومتری شهر باتنه (Batna) در الجزایر کنونی واقع شده‌است. شهر تیمگاد حدود ۲ هزار سال قبل به دست تراجان، امپراتور روم، ساخته شد. طراحی شهر باستانی تیمگاد با دقت بسیار زیادی انجام شده و یکی از بهترین مثال‌های باقی‌مانده از طراحی‌های شبکه‌ای است که به همت طراحان قدیمی روم به کار گرفته می‌شده‌است.

تی‌پازه

 
تی پازه

تی‌پازه نام شهری تاریخی است که در کنار سواحل الجزایر قرار دارد. این شهر همچنین مرکز استان تی‌پازه است.

شهر تاریخی تی‌پازه در منطقه تجاری و قدیمی کشور کارتاژ، از سوی امپراتوری روم فتح شد تا تبدیل به پایگاهی استراتژیک برای فتح امپراتوری موریتانی شود. این منطقه شامل مجموعه‌ای از ویرانه‌های فینیقیه‌ای، رومی، بیزانسی و آرامگاه بزرگ سلطنتی موریتانی است.

از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ میلادی، شهر تاریخی تی‌پازه به دلیل مشکلاتی نظیر «عملیات ساخت و ساز شهری در نزدیکی منطقه باستانی، فقدان منطقه حائل برای حفاظت از میراث باستانی و نبود حمایت‌های قانونی کافی و طرح مدیریتی برای اداره و حفاظت از محوطه باستانی تی‌پازه»، در فهرست میراث جهانی در خطر یونسکو قرار داشت.

بنی‌حماد (دژ)

 
بنی حماد (دژ)

بنی‌حماد (عربی: قلعه بنی حماد‎) دژی در الجزایر است. این قلعه میراث جهانی یونسکو در الجزایر است.

مزاب

 
مزاب

مزاب یک منطقه طبیعی در شمال صحرای بزرگ آفریقا در استان غردایه الجزایر است. این منطقه در ۶۰۰ کیلومتری جنوب الجزیره واقع شده‌است و تقریباً ۳۶۰٬۰۰۰ نفر (تخمین سال ۲۰۰۵) جمعیت دارد.[۴] این مکان در سال ۱۹۸۲ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.[۵]

تیپاسا

 
تیپاسا

تیپاسا (به عربی: تیبازة الموریتانیة) یک منطقهٔ مسکونی در الجزایر است که در استان تیپازه واقع شده‌است.[۶]

پانویس

  1. "Tassili-n-Ajjer". britannica. Retrieved February 7, 2017
  2. «میراث جهانی یونسکو، الجزایر، تاسیلی نجیر»
  3. میراث جهانی یونسکو، الجزایر، جمیلا
  4. http://lexicorient.com/e.o/mzab.htm
  5. میراث جهانی یونسکو، الجزایر
  6. UNESCO site on Timgad