میرزا هاشم آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آیت الله' به 'آیت‌الله'
جز (جایگزینی متن - 'آیت الله' به 'آیت‌الله')
خط ۲۸: خط ۲۸:
</div>
</div>


'''حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا هاشم آملی'''  یکی از ستارگان درخشان آسمان علم و دانش و از مفاخر فقهای [[شیعه]] به شمار می رفت.  
'''حضرت آیت‌الله العظمی حاج میرزا هاشم آملی'''  یکی از ستارگان درخشان آسمان علم و دانش و از مفاخر فقهای [[شیعه]] به شمار می رفت.  
استاد [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزه علمیه قم]] و [[نجف]] و از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] در قرن ۱۴ هجری بود. او از شاگردان و ادامه دهنده روش اصولی [[آقا ضیاء عراقی]] است که آراء استادش را در [[کتاب بدایع الافکار]] جمع‌آوری کرده است. از مهم‌ترین اساتید وی می‌توان به [[میرزای نائینی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، آقا ضیاء عراقی، [[حائری یزدی]]، [[کوه کمره‌ای]] و [[شاه آبادی]] اشاره کرد.  
استاد [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزه علمیه قم]] و [[نجف]] و از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] در قرن ۱۴ هجری بود. او از شاگردان و ادامه دهنده روش اصولی [[آقا ضیاء عراقی]] است که آراء استادش را در [[کتاب بدایع الافکار]] جمع‌آوری کرده است. از مهم‌ترین اساتید وی می‌توان به [[میرزای نائینی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، آقا ضیاء عراقی، [[حائری یزدی]]، [[کوه کمره‌ای]] و [[شاه آبادی]] اشاره کرد.  


خط ۳۹: خط ۳۹:
=تحصیلات=
=تحصیلات=


او سیزده ساله بود (1334 ق) که برای ادامه تحصیل به حوزه پر رونق [[تهران]] عزیمت کرد و به [[مدرسه علمیه سپهسالار]] که زیر نظر مرحوم آیت الله [[شهید]] [[سیدحسن مدرس]] اداره می شد شتافت و مورد توجه و عنایت ویژه آن بزرگوار قرار گرفت و این همه 12 سال به طول انجامید.
او سیزده ساله بود (1334 ق) که برای ادامه تحصیل به حوزه پر رونق [[تهران]] عزیمت کرد و به [[مدرسه علمیه سپهسالار]] که زیر نظر مرحوم آیت‌الله [[شهید]] [[سیدحسن مدرس]] اداره می شد شتافت و مورد توجه و عنایت ویژه آن بزرگوار قرار گرفت و این همه 12 سال به طول انجامید.


کیفیت آشنایی و بذل توجه مرحوم شهید مدرس به ایشان را از زبان خودشان بشنویم:
کیفیت آشنایی و بذل توجه مرحوم شهید مدرس به ایشان را از زبان خودشان بشنویم:
خط ۴۷: خط ۴۷:
آنقدر خوشحال شده بودم که شاید آن شب از خوشحالی خوابم نبرد، مجدانه مشغول تحصیل شدم، درس [[فلسفه]]، [[رسائل]]، [[مکاسب]] و مقداری از درس خارج را در تهران فراگرفتم<ref>مجله نور علم، ش 53 54، ص .197.</ref>...»
آنقدر خوشحال شده بودم که شاید آن شب از خوشحالی خوابم نبرد، مجدانه مشغول تحصیل شدم، درس [[فلسفه]]، [[رسائل]]، [[مکاسب]] و مقداری از درس خارج را در تهران فراگرفتم<ref>مجله نور علم، ش 53 54، ص .197.</ref>...»


از اساتید معظم له در تهران می توان از مرحوم میرزا محمدرضا فقیه لاریجانی و حاج سیدمحمد تنکابنی، مرحوم میرزا یدالله نظرپاک، مرحوم آقاشیخ محمدعلی لواسانی و میرزا طاهر تنکابنی و آیت الله حاج [[میرزا ابوالحسن شعرانی]] و آیت الله شیخ [[محمدعلی شاه آبادی]] نام برد. وی کتابهای شوارق، منظومه، اشارات و اسفار را از مرحوم نظرپاک و مرحوم میرزا طاهر تنکابنی، و [[شرح لمعه]] و قوانین را از نزد میرزا عبدالله غروی آملی و سطوح عالی را از فقیه لاریجانی و سیدمحمد تنکابنی آموخت<ref>گنجینه دانشمندان 2/ 53.</ref>.
از اساتید معظم له در تهران می توان از مرحوم میرزا محمدرضا فقیه لاریجانی و حاج سیدمحمد تنکابنی، مرحوم میرزا یدالله نظرپاک، مرحوم آقاشیخ محمدعلی لواسانی و میرزا طاهر تنکابنی و آیت‌الله حاج [[میرزا ابوالحسن شعرانی]] و آیت‌الله شیخ [[محمدعلی شاه آبادی]] نام برد. وی کتابهای شوارق، منظومه، اشارات و اسفار را از مرحوم نظرپاک و مرحوم میرزا طاهر تنکابنی، و [[شرح لمعه]] و قوانین را از نزد میرزا عبدالله غروی آملی و سطوح عالی را از فقیه لاریجانی و سیدمحمد تنکابنی آموخت<ref>گنجینه دانشمندان 2/ 53.</ref>.


=عزیمت به حوزه علمیه قم=
=عزیمت به حوزه علمیه قم=


آیت الله آملی پس از پشت سر نهادن سطوح عالیه، در سال 1345 ق (1305 ش) برای بهره وری از خرمن فیض آیت الله العظمی حایری به [[قم]] آمد و در درسهای [[فقه]] و اصول [[آیت الله مؤسس]] و در کنار آن به درس آیات عظام: حجت کوه‌کمری، شاه آبادی و حاج شیخ محمدعلی حایری قمی حاضر شد و در مدت شش سال از محضر آنان بهره ها برد و مبانی علمی خویش را استوار ساخت. او در این مدت فقه، اصول، [[رجال]]، [[حدیث]]، [[فلسفه]] و [[عرفان]] را نیک آموخت و این درسها را با حضرات آیات: [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[سید یحیی یزدی]] و [[حاج میرزا حسن یزدی]] به مباحثه نشست.
آیت‌الله آملی پس از پشت سر نهادن سطوح عالیه، در سال 1345 ق (1305 ش) برای بهره وری از خرمن فیض آیت‌الله العظمی حایری به [[قم]] آمد و در درسهای [[فقه]] و اصول [[آیت‌الله مؤسس]] و در کنار آن به درس آیات عظام: حجت کوه‌کمری، شاه آبادی و حاج شیخ محمدعلی حایری قمی حاضر شد و در مدت شش سال از محضر آنان بهره ها برد و مبانی علمی خویش را استوار ساخت. او در این مدت فقه، اصول، [[رجال]]، [[حدیث]]، [[فلسفه]] و [[عرفان]] را نیک آموخت و این درسها را با حضرات آیات: [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[سید یحیی یزدی]] و [[حاج میرزا حسن یزدی]] به مباحثه نشست.


=عزیمت به حوزه علمیه نجف=
=عزیمت به حوزه علمیه نجف=


مرجع فقید در سال 1351 ق، پس از اخذ اجازه [[اجتهاد]] از دو استاد بزرگوارش آیت الله حایری و [[آیت الله حجت]]، برای بهره وری از محفل پررونق درسی بزرگان حوزه نجف و جستجو از آراء و مبانی اصول رهسپار آن دیار شد و پس از زیارت مرقد مطهر باب علم نبوی [[امیرالمؤمنین]] [[علی(ع)]] و طلب توفیق از آن حضرت، در مدرسه بزرگ آخوند سکنی گزید و در درس فقه و اصول آیت الله [[سیدابوالحسن اصفهانی]] حاضر شد و ابواب [[طهارت]]، [[حج]] و [[بیع]] را از ایشان فراگرفت . و همزمان در درس‌های آیات عظام: نائینی و آقاضیاء عراقی نیز شرکت جست و علاوه بر درس اصول، ابواب فقهی صلاة، اجاره، غصب، بیع و قضا را از آقاضیاء عراقی و معاملات را از میرزای نائینی فراگرفت.
مرجع فقید در سال 1351 ق، پس از اخذ اجازه [[اجتهاد]] از دو استاد بزرگوارش آیت‌الله حایری و [[آیت‌الله حجت]]، برای بهره وری از محفل پررونق درسی بزرگان حوزه نجف و جستجو از آراء و مبانی اصول رهسپار آن دیار شد و پس از زیارت مرقد مطهر باب علم نبوی [[امیرالمؤمنین]] [[علی(ع)]] و طلب توفیق از آن حضرت، در مدرسه بزرگ آخوند سکنی گزید و در درس فقه و اصول آیت‌الله [[سیدابوالحسن اصفهانی]] حاضر شد و ابواب [[طهارت]]، [[حج]] و [[بیع]] را از ایشان فراگرفت . و همزمان در درس‌های آیات عظام: نائینی و آقاضیاء عراقی نیز شرکت جست و علاوه بر درس اصول، ابواب فقهی صلاة، اجاره، غصب، بیع و قضا را از آقاضیاء عراقی و معاملات را از میرزای نائینی فراگرفت.


ایشان پس از مدتی مورد توجه بسیار مرحوم آیت الله آقاضیاء عراقی قرار گرفت تا بدانجا که از نزدیکان و اصحاب استفتاء ایشان گردید و در تدوین حاشیه دوم محقق عراقی بر «عروةالوثقی» نقش به سزایی داشت.
ایشان پس از مدتی مورد توجه بسیار مرحوم آیت‌الله آقاضیاء عراقی قرار گرفت تا بدانجا که از نزدیکان و اصحاب استفتاء ایشان گردید و در تدوین حاشیه دوم محقق عراقی بر «عروةالوثقی» نقش به سزایی داشت.


معظم له خود می فرمود:
معظم له خود می فرمود:
خط ۶۹: خط ۶۹:
=استادان=
=استادان=


مرحوم آیت الله العظمی آملی در طول 31 سال تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر خویش (1330 1361ق) توانست علوم رایج حوزه های علمیه را مانند: ادبیات، فقه، اصول، فلسفه، هیئت، رجال و [[درایه]]، [[اخلاق]] و عرفان، منطق و حکمت نظری از محضر اساتید نام آور قم و تهران و نجف کسب نماید و قله های علم و ایمان را فتح کند. برخی از آن مردان بزرگ عبارتند از آیات عظام و حجج اسلام:
مرحوم آیت‌الله العظمی آملی در طول 31 سال تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر خویش (1330 1361ق) توانست علوم رایج حوزه های علمیه را مانند: ادبیات، فقه، اصول، فلسفه، هیئت، رجال و [[درایه]]، [[اخلاق]] و عرفان، منطق و حکمت نظری از محضر اساتید نام آور قم و تهران و نجف کسب نماید و قله های علم و ایمان را فتح کند. برخی از آن مردان بزرگ عبارتند از آیات عظام و حجج اسلام:


# حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (1276 1355ق) صاحب «دررالاصول» و «کتاب الصلاة»
# حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (1276 1355ق) صاحب «دررالاصول» و «کتاب الصلاة»
خط ۸۶: خط ۸۶:
=شاگردان=
=شاگردان=


مرحوم آیت الله آملی از پس تدریس سالیان دراز در حوزه های علمیه نجف اشرف و قم، تلامیذ بسیاری را در محفل درس خود پرورش داد و آنان را به سرمنزل مقصود رسانید. شاگردانی که هم اینک از اساتید و علمای بزرگ حوزه های علمیه به شمار می روند و مدار تدریس و تالیف و تحقیق در حوزه ها بر وجود آنان می گردد.
مرحوم آیت‌الله آملی از پس تدریس سالیان دراز در حوزه های علمیه نجف اشرف و قم، تلامیذ بسیاری را در محفل درس خود پرورش داد و آنان را به سرمنزل مقصود رسانید. شاگردانی که هم اینک از اساتید و علمای بزرگ حوزه های علمیه به شمار می روند و مدار تدریس و تالیف و تحقیق در حوزه ها بر وجود آنان می گردد.


اینک به نام برخی از شاگردان آن بزرگ که در نجف و قم از محضرش بهره برده اند، اشارتی می شود و از عدم استقصاء نام آنان پوزش می طلبیم:
اینک به نام برخی از شاگردان آن بزرگ که در نجف و قم از محضرش بهره برده اند، اشارتی می شود و از عدم استقصاء نام آنان پوزش می طلبیم:
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
=آثار=
=آثار=


آیت الله آملی در راه نشر و گسترش دانش آل محمدعلیهم السلام از هیچ کوششی فروگذار نکرد، بیش از پنجاه سال به تدریس علوم اهل بیت همت گماشت و در کنار تدریس، به تالیف و تحقیق نیز دست یازید و هماره پیش از تدریس، مباحث طرح شده را به زیبایی نگاشته و پس از آن به القاء درس می پرداخت، که برخی از تألیفات ایشان از رهگذر همین خصیصه اکنون بر جای مانده عبارتند از:
آیت‌الله آملی در راه نشر و گسترش دانش آل محمدعلیهم السلام از هیچ کوششی فروگذار نکرد، بیش از پنجاه سال به تدریس علوم اهل بیت همت گماشت و در کنار تدریس، به تالیف و تحقیق نیز دست یازید و هماره پیش از تدریس، مباحث طرح شده را به زیبایی نگاشته و پس از آن به القاء درس می پرداخت، که برخی از تألیفات ایشان از رهگذر همین خصیصه اکنون بر جای مانده عبارتند از:


# کتاب الطهارة
# کتاب الطهارة
خط ۱۳۸: خط ۱۳۸:
# خیارات
# خیارات
# رسالة فی النیة
# رسالة فی النیة
# تقریرات درس صلاة مرحوم آیت الله العظمی حایری
# تقریرات درس صلاة مرحوم آیت‌الله العظمی حایری
# تقریرات درس فقه آیت الله آقاضیاء عراقی (صلاة، اجاره، غصب، بیع و قضا)
# تقریرات درس فقه آیت‌الله آقاضیاء عراقی (صلاة، اجاره، غصب، بیع و قضا)
# توضیح المسائل
# توضیح المسائل
# مناسک حج
# مناسک حج
# حاشیه بر عروةالوثقی
# حاشیه بر عروةالوثقی
# بدایع الافکار. تقریرات درس اصول مرحوم محقق عراقی(4 ج)
# بدایع الافکار. تقریرات درس اصول مرحوم محقق عراقی(4 ج)
# تقریرات درس اصول مرحوم آیت الله العظمی سیدابوالحسن اصفهانی
# تقریرات درس اصول مرحوم آیت‌الله العظمی سیدابوالحسن اصفهانی
# حاشیه بر شرح چغمینی در هیئت.
# حاشیه بر شرح چغمینی در هیئت.
# حاشیه برالتحصیل بهمنیار در حکمت و منطق.
# حاشیه برالتحصیل بهمنیار در حکمت و منطق.
خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
=درگذشت=
=درگذشت=


سرانجام آیت الله آملی پس از 91 سال تلاش و کوشش در جهت احیاء و بزرگداشت شعائر دینی و پشت سر نهادن سکته ای ناقص و یک دوره بیماری، در عصر روز [[جمعه]] چهارم [[ماه رمضان]] 1413 ق (7 [[اسفند]] 1371 ش) بدرود حیات گفت و جهان علم و تقوا و فضیلت را در سوگ خویش عزادار ساخت.
سرانجام آیت‌الله آملی پس از 91 سال تلاش و کوشش در جهت احیاء و بزرگداشت شعائر دینی و پشت سر نهادن سکته ای ناقص و یک دوره بیماری، در عصر روز [[جمعه]] چهارم [[ماه رمضان]] 1413 ق (7 [[اسفند]] 1371 ش) بدرود حیات گفت و جهان علم و تقوا و فضیلت را در سوگ خویش عزادار ساخت.


در آن روز قلب پرطپش مردی از حرکت بازایستاد که نزدیک به یک قرن با یاد خدا طپید و لحظه ای از ذکر حق باز نایستاد<ref> مجله نور علم، ش 53 54، ص 217 219.</ref>.
در آن روز قلب پرطپش مردی از حرکت بازایستاد که نزدیک به یک قرن با یاد خدا طپید و لحظه ای از ذکر حق باز نایستاد<ref> مجله نور علم، ش 53 54، ص 217 219.</ref>.
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۰۰۹

ویرایش