۸۷٬۵۶۷
ویرایش
شیخ محمود شلتوت (آیت شجاعت) (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۴۵
، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'آیت الله' به 'آیت‌الله'
جز (جایگزینی متن - 'کاشف الغطاء' به 'کاشف‌الغطاء') |
جز (جایگزینی متن - 'آیت الله' به 'آیت‌الله') |
||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
=به رسمیت شناختن اسرائیل= | =به رسمیت شناختن اسرائیل= | ||
با تلاش‌های پیگیر امریکا و انگلیس در تاریخ 8/ 9 / 1326 شمسی (برابر با 29 نوامبر 1947 م) مجمع عمومی سازمان ملل طرح پیشنهادی مبنی بر تقسیم سرزمین مقدس فلسطین به دو منطقه یهودی نشین و مسلمان نشین را به تصویب رساند و پنج ماه بعد دولت اسرائیل تأسیس شد؛ سپس برخی از کشورها دولت غاصب اسرائیل را به رسمیت شناختند. <br> | با تلاش‌های پیگیر امریکا و انگلیس در تاریخ 8/ 9 / 1326 شمسی (برابر با 29 نوامبر 1947 م) مجمع عمومی سازمان ملل طرح پیشنهادی مبنی بر تقسیم سرزمین مقدس فلسطین به دو منطقه یهودی نشین و مسلمان نشین را به تصویب رساند و پنج ماه بعد دولت اسرائیل تأسیس شد؛ سپس برخی از کشورها دولت غاصب اسرائیل را به رسمیت شناختند. <br> | ||
محمدرضا، شاه ایران نیز که نوکر بی چون و چرای امریکا و انگلیس بود و بقای خود را در نوکری آن‌ها می‌دید، اسرائیل را به رسمیت شناخت و در بیت‌المقدس کنسولگری دایر کرد. به دنبال انتشار این خبر، روشنفکران و عالمان بیدار در داخل و خارج از کشور به شدت به این عمل وقیحانه اعتراض کردند. | محمدرضا، شاه ایران نیز که نوکر بی چون و چرای امریکا و انگلیس بود و بقای خود را در نوکری آن‌ها می‌دید، اسرائیل را به رسمیت شناخت و در بیت‌المقدس کنسولگری دایر کرد. به دنبال انتشار این خبر، روشنفکران و عالمان بیدار در داخل و خارج از کشور به شدت به این عمل وقیحانه اعتراض کردند. آیت‌الله کاشانی رهبر مذهبی ایران در مقابل این عمل، موضع‌گیری و سخنرانی شدیداللحنی ایراد کرد. در جهان عرب نیز واکنش‌های تندی در برابر عمل انزجار آمیز شاه ایران صورت گرفت و عالمان مسلمان به این موضوع حساسیت نشان دادند.<br> | ||
شیخ محمود شلتوت نیز ضمن ردّ هر گونه ارتباط کشورهای اسلامی با اسرائیل، اقدام دولت ایران را تقبیح کرد و دراین‌باره تلگرافی به | شیخ محمود شلتوت نیز ضمن ردّ هر گونه ارتباط کشورهای اسلامی با اسرائیل، اقدام دولت ایران را تقبیح کرد و دراین‌باره تلگرافی به آیت‌الله بروجردی به قم فرستاد. متن تلگرام از این قرار است: <br> | ||
بسم اللّه الرحمن الرحیم | بسم اللّه الرحمن الرحیم | ||
درود خدا بر شما و بر همه برادران ما و برادران شما، علمای شفیق ایران و تمام کسانی که مدافع و حافظ وحدت و ائتلاف مسلمانانند. اما بعد مسلماً جنابعالی و جمیع برادران بزرگوار خبر حزن آوری که در این روزها پدید آمد، شنیده اید که شاه ایران، اسرائیل را به رسمیت شناخته است؛ اسرائیلی که به سرزمین فلسطین تجاوز کرده و مردم آن را آواره و حقوقشان را غصب کرده است. <br> | درود خدا بر شما و بر همه برادران ما و برادران شما، علمای شفیق ایران و تمام کسانی که مدافع و حافظ وحدت و ائتلاف مسلمانانند. اما بعد مسلماً جنابعالی و جمیع برادران بزرگوار خبر حزن آوری که در این روزها پدید آمد، شنیده اید که شاه ایران، اسرائیل را به رسمیت شناخته است؛ اسرائیلی که به سرزمین فلسطین تجاوز کرده و مردم آن را آواره و حقوقشان را غصب کرده است. <br> | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
برادر شما محمود شلتوت ـ شیخ الازهر. بی‌آزار شیرازی، 1379 ش، ص 262)<br> | برادر شما محمود شلتوت ـ شیخ الازهر. بی‌آزار شیرازی، 1379 ش، ص 262)<br> | ||
متأسفانه تلگراف شیخ محمود شلتوت وقتی به قم رسید که | متأسفانه تلگراف شیخ محمود شلتوت وقتی به قم رسید که آیت‌الله بروجردی در بستر بیماری به سر می‌برد و با همین بیماری از دنیا رحلت کرد. <br> | ||
در پی این واقعه شیخ محمود شلتوت دست از وظیفه‌اش برنداشت و نامه ای برای | در پی این واقعه شیخ محمود شلتوت دست از وظیفه‌اش برنداشت و نامه ای برای آیت‌الله سید محسن حکیم (متوفای 1390ق) نگاشت و از وی خواست تا در این باره اقدامی انجام دهد. <br> | ||
این دو نامه از طرف شیخ محمود شلتوت بیانگر چند نکته مهم و اساسی است که عبارتند از: <br> | این دو نامه از طرف شیخ محمود شلتوت بیانگر چند نکته مهم و اساسی است که عبارتند از: <br> | ||
اهتمام و کوشش او در راه آزادی سرزمین قدس؛<br> | اهتمام و کوشش او در راه آزادی سرزمین قدس؛<br> | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۴: | ||
رابطه گرم وی با عالمان شیعه که از لحن نامه‌ها می‌توان این صمیمیت و صفا را فهمید؛<br> | رابطه گرم وی با عالمان شیعه که از لحن نامه‌ها می‌توان این صمیمیت و صفا را فهمید؛<br> | ||
ارتباط مستمر وی با عالمان شیعه و مشورت با آنان در امور مهمی که بر مسلمانان جهان می‌گذرد. <br> | ارتباط مستمر وی با عالمان شیعه و مشورت با آنان در امور مهمی که بر مسلمانان جهان می‌گذرد. <br> | ||
پس از این که آیت‌الله سید محسن حکیم نامه را دریافت، تلگرافی برای | پس از این که آیت‌الله سید محسن حکیم نامه را دریافت، تلگرافی برای آیت‌الله سید علی بهبهانی به تهران فرستاد و مراتب را به محضر وی رساند. آیت‌الله بهبهانی نیز ناراحتی عالمان و مراجع را به شاه اعلام کرد.<br> | ||
=اندیشه‌های وحدت= | =اندیشه‌های وحدت= | ||
| خط ۱۶۳: | خط ۱۶۳: | ||
=ارتباط با عالمان شیعه= | =ارتباط با عالمان شیعه= | ||
==1. ارتباط با | ==1. ارتباط با آیت‌الله بروجردی== | ||
یکی از اقدام‌هایی که شلتوت در راه وحدت مسلمانان انجام داد، ارتباط مستمر با عالمان دیگر مذاهب به ویژه عالمان شیعه است. او به عالمان شیعه به خصوص حضرت | یکی از اقدام‌هایی که شلتوت در راه وحدت مسلمانان انجام داد، ارتباط مستمر با عالمان دیگر مذاهب به ویژه عالمان شیعه است. او به عالمان شیعه به خصوص حضرت آیت‌الله بروجردی ارادت داشت و بارها او را مورد تکریم و احترام قرار داد؛ برای نمونه، هنگامی که با خبر شد محمدتقی قمی قصد دارد به ایران سفر کند، نامه ای برای آیت‌الله بروجردی نگاشت و همراه آقای قمی فرستاد. وی در بخشی از این نامه که حاوی ابراز ارادت به آیت‌الله بروجردی است، بشارت می‌دهد که گام‌های آیت‌الله بروجردی در راه پیوند مذاهب اسلامی، بسیار موثر و راهگشا است. بی‌آزار شیرازی، 1377 ش، ص 316؛ مکتب اسلام، خرداد، 1340، ص 60).<br> | ||
==2. نماز جماعت به امامت کاشف‌الغطاء== | ==2. نماز جماعت به امامت کاشف‌الغطاء== | ||
شیخ محمود شلتوت در سفری که به قدس شریف، برای شرکت در کنفرانس اسلامی فلسطین داشت، به همراه دیگر عالمان، نماز جماعت را به امامت | شیخ محمود شلتوت در سفری که به قدس شریف، برای شرکت در کنفرانس اسلامی فلسطین داشت، به همراه دیگر عالمان، نماز جماعت را به امامت آیت‌الله کاشف‌الغطاء خواند. وی این صحنه زیبا را که سنّی و شیعه در صفی واحد ایستاده‌اند، این گونه وصف می‌کند: «چه زیبا است سیمای مسلمانان که نمایندگان آنان در کنفرانس اسلامی فلسطین در مسجدالاقصی جمع شدند و با یکی از بزرگان مجتهدین شیعه امامی، استاد با فضیلت، شیخ محمدحسین آل کاشف‌الغطاء نماز جماعت خواندند بی آن که فرقی باشد میان کسی که خود را سنّی می‌نامد و یا کسی که خود را شیعه می‌خواند و همگی صفوف واحدی را پشت سر یک امام تشکیل دادند که پروردگار واحدی را می‌خوانند و به سوی یک قبله روی دارند. بی آزار شیرازی، 1379 ش، ص 41).<br> | ||
=فتوای تاریخی= | =فتوای تاریخی= | ||
| خط ۲۳۶: | خط ۲۳۶: | ||
=غروب خورشید قاهره= | =غروب خورشید قاهره= | ||
سرانجام این شخصیت بزرگ اسلام در تاریخ 27 رجب سال 1383 قمری به دیار باقی شتافت و جامعه اسلامی را داغدار کرد.<br> | سرانجام این شخصیت بزرگ اسلام در تاریخ 27 رجب سال 1383 قمری به دیار باقی شتافت و جامعه اسلامی را داغدار کرد.<br> | ||
پس از فوت این عالم جلیل القدر که گام‌های بسیار بزرگی در راه تقریب بین مذاهب اسلامی برداشت، شخصیت‌های بزرگی پیام تسلیت فرستادند؛ از جمله حضرت | پس از فوت این عالم جلیل القدر که گام‌های بسیار بزرگی در راه تقریب بین مذاهب اسلامی برداشت، شخصیت‌های بزرگی پیام تسلیت فرستادند؛ از جمله حضرت آیت‌الله شیخ آقا بزرگ تهرانی، صاحب کتاب وزین الذریعه به نمایندگی از عالمان نجف اشرف به رجال تقریب پیام تسلیتی فرستاد. همچنین به مناسبت تکریم از شخصیت، آثار و افکار شیخ محمود شلتوت و آیت‌الله بروجردی، کنگره بزرگداشتی از طرف مجمع تقریب مذاهب اسلامی و مرکز حوزه علمیه قم به مدّت دو روز در تهران و قم، در تاریخ 19 / 10 / 79 برگزار شد و تا تاریخ 21 / 10 / 79 ادامه یافت و تجدید عهدی بین عالمان فریقین بود.<br> | ||
در این کنگره، هیأتی علمی از کشور مصر به سرپرستی شیخ محمود عبدالغنی عاشور، قائم مقام شیخ الازهر شرکت داشتند. از جمله شخصیت‌های بزرگ مصری که در این کنگره حضور داشت و مقاله ای علمی درباره زندگی شیخ محمود شلتوت ارائه کرد، استاد دکتر نصر فرید محمّد واصل مفتی اعظم مصر بود. جمهوری اسلامی، 19 / 10 / 79، ویژه نامه، ص 9).<br> | در این کنگره، هیأتی علمی از کشور مصر به سرپرستی شیخ محمود عبدالغنی عاشور، قائم مقام شیخ الازهر شرکت داشتند. از جمله شخصیت‌های بزرگ مصری که در این کنگره حضور داشت و مقاله ای علمی درباره زندگی شیخ محمود شلتوت ارائه کرد، استاد دکتر نصر فرید محمّد واصل مفتی اعظم مصر بود. جمهوری اسلامی، 19 / 10 / 79، ویژه نامه، ص 9).<br> | ||
=منابع و مآخذ= | =منابع و مآخذ= | ||
* | *آیت‌الله مکارم شیرازی، ماهنامه مکتب اسلام، | ||
*احمدی، مهدی، محمد عبده: رایت اصلاح (طلایه داران تقریب 4)، جمعیت تقریب مذاهب اسلامی، 1383. | *احمدی، مهدی، محمد عبده: رایت اصلاح (طلایه داران تقریب 4)، جمعیت تقریب مذاهب اسلامی، 1383. | ||
*ازغندی، علیرضا، روابط خارجی ایران 1357 - 1320، نشر توس، 1376 ش. | *ازغندی، علیرضا، روابط خارجی ایران 1357 - 1320، نشر توس، 1376 ش. | ||